танығандықтан,
әтеш
деген сөз шыққан (татардан келген). Бұрын іші қуыс заттың
бәрін
күбі
деген,
күпшек
пен
келіншекті
олардың түбіріндегі сөздердің кішіреюі
деп танымай басқаша таныған. Жалпы есімнің бұлай болуы әрі ұқсастығын, әрі
айырмасын білдіру үшін қажет болған. Ал жалқы есімдерде олай емес, олардың
кішірейген сыңарлары туынды сөз түрінде болады (
Мырза, Мырзаш
); мұндай ұқсас
сөздердің басқалығы сол есім иелерінің әкесінің аты мен фамилиясынан
айқындалады.
Қазақта бір кісінің баласы екендігін көрсететін ұқсастық көріністері де бар.
Оларды ұйқас аттар дейміз (
Опа-Сапа, Шамғали-Мұфтиғали
). Бұл түбірлестігін
көргеннен емес, лексика жағының түбірін жақындату емес, ұйқастығын жақындату
жолымен ғана жасалған (
Опа
– берік,
Сапа
– қызық). Сондықтан жоғарыдағыларды
ұқсас ету үшін аллитерация, ассонанстар шыққан.
Достарыңызбен бөлісу: