Р. Т. Айтбай Еуропаның орта ғасырлық тарихы
жүктеу/скачать 2,16 Mb. Pdf көрінісі
|
Aitbau Europaortagasr
| ХІІІ-ХІҮғғ.Италия.
Дольчино көтерілісі. Солтүстік- Батыс Италияда тауар-ақша қатынасының дамуы ескі феодал- дық қанауды күшейтіп, феодалдық рентаның мөлшерін ұлғайт- ты. ХІІІ-ХІІғғ. бұл жағдайға наразылық күшейіп, ол күпірлер идеясымен ұштасқан қозғалыстарға айналды. Мәселен, Франциск монастырының тыңдаушысы Дольчино мүліктен бас тартуға, католик шіркеуін жоюға шақырды. 1304 жылы Дольчино көп мыңдаған отрядымен Пьемонтеге келіп, қарсы шыққан феодалдардың жасақтарын талқандады. 1305 жылы көтерілісшілер армиясы Дольчиноның басшылығымен тауға кетті. Феодалдардың өтінішімен папа Дольчиноға қарсы крест жорығын жариялады. Көтерілісшілер феодалдардың оларға қарсы көптеген жорықтарына қарсы тұрғанымен, 1307 жылы 23 наурызда Ставелло деревнясының түбінде жеңіліс табады. Бұл көтеріліс ХІҮғ. Батыс Еуропадағы алғашқы және ірі көтері- лістердің бірі болды . Мұндай көтерлістер одан әрі жалғасты. 1382-1387 жж. Солтүстік Италияда, 1459ж . Оңтүстік Италияда шаруалар көтерілістері болып, алайда жеңілістермен аяқталды. ХІҮғ. Орталық Италияның қала-республикаларында ерте капиталистік қатынастар қалыптаса бастады. Мұндай дамудың үлгісін Флоренциядан көруге болатын еді. Мұнда ХІҮ ғ. 200 тарта ірі шұға тоқу шеберханалары болды. Олар жылына 80 мың бөлек шұға шығарып отырды. Бұл өндірісте 30 мың адам жұмыс жасады. Жалдамалы жұмысшылар қарапайым жұмыстарды ат- қарды. Оларды « чомпи »деп атады. Флоренцияда бұлардың саны 10000 еді. Ерте капиталистік өндірістер мануфактуралар қалыптаса бастады. Бұлардың гүлденуі қаланың бай топтары- ның одан әрі баюына жағдай жасады. Қаланы сауда - қолөнер топтары-пополандар басқарып, 1250 ж. алғашқы халықтық конс- титуцияны бекітті. Флоренцияда сайланып қоятын үкімет бас- қарды. Оған 9 адам кірді. Венеция мен Генуяны бай көпестер биледі. Венецияны өмірлікке сайланған дож басқарды. Оның билігін үлкен кеңес шектеп отырды. Үлкен кеңестің құрамына барлық бай пат- рициандық жан ұялардың мүшелері кірді. Сонымен, Солтүстік 118 және Орталық Италияны қалаларында ХІІІ-ХІҮғғ. үш негізгі саяси басқару түрі болды: республикалық (Флоренцияда), пат- рицийлік (Венецияда), монархияға жақын синьория ( Миланда ). 1378 ж . Флоренцияда чомпилер көтерілісі болып, алғаш- қыда біраз жеңіске жеткенмен, соңынан бұл көтеріліс те жеңі- ліске ұшырады. жүктеу/скачать 2,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|