Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету



Pdf көрінісі
бет137/599
Дата12.10.2022
өлшемі6,76 Mb.
#152853
1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   599
Байланысты:
Жалпы патфиз

Ауқаттық гиперлипемия
Майлы тамақты кӛп ішкеннен 
кейін 2-3 сағаттан соң дамиды да, 4-6 сағаттан соң ең 
жоғары деңгейге кӛтеріледі. 9 сағаттан кейін қандағы май 
мӛлшері қалыпты деңгейге жетеді. Ол макрофагтардың 
ферменттерімен ыдыратылады. Сол себептен: 
● 
макрофагоциттер тежелгенде;
● 
кӛк бауыр алынып тасталганда; 

липопротеидлипазаны әсерлейтін гепариннің ӛндірілуі 
бҧзылғанда - ҧзақ және жоғары деңгейдегі гиперлипемия 
байқалады. Ас тҥзы, ӛт қышқылдары липопротеидлипазаны 
әсерсіздендіріп, гиперлипемияның дамуына әкеледі. 
Тасымалдық гиперлипемия 
бауырда гликогеннің қоры 
азайғанда (ашығу, қантты диабет т.б. жағдайларда) 
байқалады. Бҧл кезде май қорларынан, ӛкпеден, сҥйек 
кемігінен, 
майлардың 
бауырға 
бағытталуы 
кӛптеген 
гормондардың әсерлерінен болады. Мысалы, ашығу кезінде 
майдың 
қорларынан 
босануы 
соматотроптық 
гормонның, 
глюкагонның, адреналиннің біріккен әсерлерінен дамиды. 
Бҧл гормондар аденилатциклаза ферментін әсерлеп, циклдік 
АМФ тҥзілуін арттырады. Соңғысы тіндерде майдың ыдырауын 
кҥшейтетін ҥшглицеридлипаза ферментінің белсенділігін 
сергітеді. 
Осы кӛрсетілгендерге байланысты ашыққан организмге 
глюкоза жібергенде бауырда гликогеннің қоры қалыптасьш
майлардың бауырға тасымалдануы (тасымалдық гиперлипемия) 
азаяды. 
Бӛгелулік 
(ретенциялық) 
гиперлипемия 
— 
қанда 
әлбуминнің 
және 
жарықтану 
факторының 
(липопротеидлипазанын) 
азаюына 
байланысты 
қаннан 
майлардың тіндерге ауысуы бӛгеледі. Липопротеидлипазаның 


159
әсерінен 
ҥшглицеридтердің 
нәруыздармен 
байланысуы 
ҥзіледі де, қан сары суының жарықтануы пайда болады.
Босаған май қышқылдары әлбуминмен байланысып (оның I
молекуласы 
май 
қышқылының 
6-7 
молекуласын 
байланыстырады), қаннан жасушаларға ауысады. Осыдан қанда 
әлбуминнің 
жеткіліксіздігі 
(ашығу, 
бҥйрек, 
бауыр 
аурулары) 
кездерінде 
май 
қанда 
ҧсталып 
қалуына, 
гиперлипемияның 
дамуына 
әкеледі. 
Осындай 
жағдай 
липопротеидлипазаның немесе оны әсерлендіретін гепариннің 
жеткіліксіздігі 
кездерінде 
байқалады 
(атеросклероз, 
қантты диабет т.с.с.). Липопротеидлипазаның белсенділігін 
инсулин 
арттырады, 
ал 
глюкагон 
мен 
соматотропин 
тӛмендетеді. Ас тҧзын артық пайдалану кезінде де осы 
ферменттің 
белсенділігі 
тӛмендеуден 
бӛгелулік 
гиперлипемия 
дамиды. 
Бҧл 
гиперлипемия 
кезінде 
β- 
липопротеинемия байқалады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   599




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет