Әлем жаңалықтары: өнер және мәдениет. Сөз мәдениеті 7-сабақ Оқу мақсаттары 1. Орфографиялық норма
Сабақ мақсаттары 10.4.1.1
мәнмәтін
бойынша
тілдік
бірліктерді
орфографиялық нормаға сай жазу
Құндылықтарды дарыту Әдемілікті, өнерді бағалау
Пәнаралық байланыс Қазақ тіл білімі, өнер, пунктуация
Бастапқы білім Әлем жаңалықтары туралы білім
Тірек сөздер кіріспе дәріс, шолу дәрісі, көпшілікке арналған дәріс,
дәрістер циклі
Сабақтың жүргізілу барысы Төмендегі теориялық ақпаратты оқы. Бір-біріңе түсіндір. Маңызды тұстарын дәптеріңе түртіп ал. Орфография
фонематикалық,
фонетикалық,
тарихи-дәстүрлі,
айырым
принциптеріне
негізделеді.
1.
Морфологиялық принцип – әр
сөздің түбірі мен оған жалғанатын
қосымшанаң тұлғасын сақтап жазу
принципі.
Мысалы:
бас-шы
(башшы
деп
айтпаймыз ол қате болып саналады),
кете-алмай(кетеалмай
деп
айтуға
болмайды), сары-арқа (сарарқа деуге
болмайды)
1.
Фонетикалық пиринцип -
сөздердің естілу дағдысын сақтап
жазу принципі.
Мысалы: тарағы (тарақы
емес),
Торайғыров (Торыайғыров емес) және
т.б.
Орфография (грек orfhos – дұрыс, gropho – жазамын)
– сөздерді дұрыс жазу ережелерінің жиынтығы және
оны қарастыратын тіл білімінің бір саласы.
Орфография дыбыстарды (фонемаларды) әріппен
таңбалауды, сөздерді, оның бөлшектерін бірге, бөлек
немесе дефис арқылы жазуды, бас әріптердің
қолданылуын, тасымал тәртібін белгілейді.
