Оқулық «Білім беруді дамытудың федералдық институты»
жүктеу/скачать 5,26 Mb. Pdf көрінісі
|
Каз.Морозова Электротехника и электроника
| 3.4
-сурет. Фазаларды "жұлдыз" түрінде жалғау кезінде фазалық жəне желілік кернеулердің векторлық диаграммасы Желілік сымдар арасындағы (орамдар бастарының арасындағы) кернеулер желілік кернеулер деп аталады жəне U AB , U BC , U CA (жалпы түрде U A ) белгіленеді. Векторлық диаграммада (3.4 сур.) алдымен бір біріне қатысты 120° бұрылған, мəні бойынша тең фазалық кернеулер U A , , U B , , U C , векторларын құрады. U AB желілік кернеу векторын құру үшін келесідей əрекет етеді: U A , векторына U B , векторын, яғни, абсолютті мəні бойынша U B , , векторына тең, алайда, қарама-қарсы бағытталған векторды қосады. Шынында, U A ( U B ) U A U B U AB . . Векторларды осылай құрады U BC U B U C жəне U CA U C U A . U AB , U BC , U CA векторлары симметриялы жүйені құрады, бұл ретте желілік кернеулер векторларының "жұлдызы" фаза бойынша фазалық кернеулер векторларының "жұлдызынан" 30° асады. Солайша, желілік кернеулердің қолданыстағы мəні сəйкес фазалық кернеулердің векторлық айырмасына тең. Кернеулердің векторлық диаграммасында фазалық кернеулер векторлары жұлдызды, ал желілік кернеулер векторлары - тұйықталған үшбұрышты түзеді. Симметриялы жүйеде желілік кернеулер үшбұрышы тең жақты, сондықтан, желілік жəне фазалық кернек арасындағы қатынасты табу үшін, N нүктесінен U AB . кернеу векторына перпендикуляр түсіру қажет. Онда AB U AB 2 U B cos 30°. U AB U л , , ал U B U ф , болғандықтан, онда U 2 3 U ф л 2 3 U ф . Солай, егер кернеулер жүйесі симметриялы болса, "жұлдыз" түрінде жалғау кезінде желілік кернеу фазалық кернеуден 1, 73 есе үлкен. Тəжірибеде 220, 380 жəне 660 В кернеулер қолданылады, олар бір бірінен 1,73 есе ерекшеленеді. Егер U A = 380 В, онда U Ф = 220 В, ол 380/220 В ретінде белгіленеді. Одан басұа, 660/380 В жүйесін қолданады. 3 50 3.5 -сурет. Байланысты төрт сымды үш фазалы тізбек сызбасы Қабылдағыштарды орамдары "жұлдыз" түрінде қосылған (3.5 сур.) үш фазалы генераторға қосқан кезде, тоқ генератор орамдарымен, желілік сымдар жəне қабылдағыш фазаларымен өтеді. Генераторлар немесе қабылдағыш фазаларындағы тоқ фазалық тоқ деп аталады жəне I Ф белгіленеді. Желілік сымдардағы тоқ желілік тоқ деп аталады жəне I л белгіленеді. Бір фазаға тиесілі генератордың, желілік сымдардың орамдары мен қабылдағыш реттілікпен қосылатындықтан, "жұлдыз" түрінде жалғау кезінде желілік тоқ фазалыққа тең болады: I л = I Ф . I n бейтарап сымындағы тоқ Кирхгофтың бірінші ережесі бойынша анықталады, оның негізінде N нүктесі үшін I A I B I C I N 0, теңдігін жазуға болады, мұннан I N I A I B I C . Демек, бейтарап сымдағы тоқ фазалық тоқтардың геометриялық сомасына тең. Фазалық тоқтар симметриялы жүктемеде симметриялы жүйе түзеді, нəтижесінде бейтарап сымдағы I N тоғы нөлге тең: I N I A I B I C 0. Симметриялы жүктемеде бейтарап сымда тоқ болмайтын үш фазалы тізбек режимі құрылады. Демек, бейтарап сымнан бас тартып, үш сымды фазалы тізбекке ауысуға болады. Желілік жəне фазалық тоқтар I A , I B жəне I C белгіленген. Электр станцияларында орнатылатын заманауи үш фазалы генераторлардың орамдары əрқашан "жұлдыз" түрінде жалғанады, ол орамдарды оқшаулауды желіліктен 1,73 есе аз фазалық кернеуге орындауға мүмкіндік береді. Генератор орамдарын "жұлдыз" түрінде жалғау кезінде қабылдағыш фазалары "жұлдыз" немесе 51 "үшбұрыш" түрінде жалғануы мүмкін. Үш фазалы тізбектерді талдау кезінде ЭҚК, кернеулер мен тоқтардың шартты оң бағыттарын білу қажет, себебі оларды таңдаудан Кирхгоф ережелері бойынша жасалатын теңдіктердегі таңбалар, сонымен қатар, векторлық диаграммалардағы векторлар бағыттары байланысты. Бұрын дəлелденгендей, энергия көзінің əрбір фазасындағы шартты оң ЭҚК бағыты ретінде оның басынан соңына дейінгі бағытты, ал əрбір энергия көзінің фазасындағы шартты оң кернеу бағыты ретінде фазаның басынан соңына қарай бағытты қабылдайды; фазалық тоқтар бағыты энергия көзінің əрбір фазасындағы ЭҚК бағытымен сəйкес келеді. Желілік кернеулердің шартты оң бағыттары ретінде бір фаза басынан басқасының басына қарай, оның ішінде U AB кернеуінің А бастап В қарай, U BC кернеуі - В бастап С қарай, U CA кернеуі С бастап А қарай бағытты қабылдайды. Желілік сымдар арқылы өтетін сызықтық тоқтар əрқашан энергия көзінен қабылдағышқа қарай бағытталған. Фазалық кернеулер мен қабылдағыштар тоқтары бір жаққа бағытталған. жүктеу/скачать 5,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|