Научная библиотек


дани  ж ене  зиялылык болады. Элеуметтанушылар медениет дамуыньш б1рнеше непзп зандылык-  тарын атап керсетедх: — мэдениеттщ



Pdf көрінісі
бет280/343
Дата10.01.2023
өлшемі14,83 Mb.
#165260
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   343
Байланысты:
bsattarov t dkenov m leumettanu

дани 
ж ене 
зиялылык болады.
Элеуметтанушылар медениет дамуыньш б1рнеше непзп зандылык- 
тарын атап керсетедх:
— мэдениеттщ
тиш когам ем
1
р
1
нщ табиги жене колдан жасалган жаг- 
дайына ж эне онын езгеруш е, олардын кер
1
ыкпалына теуелд1;
— медениет дамуы уакыт пен кещснкте, жагымды жене жагымсыз 
жагдайда сабактастыгын табады;
— мэдениеттщ эркелкх дамуы, бул ек1 мэселеден кершедг. а) меде- 
ниеттщ гулдену! мен кулдырауы когамдык вМ1рдщ баска салаларынын 
гулдену1 мен кулдырауынын дэу1рже сейкес келмейда, мысалы, эконо- 
микада; б) 
мэдениеттщ 
ез турлер! де б1ркелк1 дамымайды. Бупнде керкем 
мэдениеттщ твп-теу1р даму денгешнде саяси мэдениеттщ жоктыгы не­
месе экологиялык куйреу жагдайын энпме етем1з;
мэдени процестеп тулганын, адами даралыктын ерекше рель
Медениеттщ ем1р сурух мен дамуы уийн гылым мен технологиядагы
сапалы езгер1стердщ улкен манызы бар. Олар медени кундылыктарды 
жасау мен тарату 
ушш 
жана мумющйктер жасайды. Уш сапалы кезещп 
айрыкша айтуга болады:
— кептеген медениет туындыларын сактауга жене оларды алмасуга 
мумкшшк беретщ жазудын шыгуы;
— ютап баспа гсщщ дамуы, сонын нетижес!нде мэдениет туындыла­
рын тез арада тарату келем1 артты;
— каз1рп гылым мен техниканын: теледидар, география, т.б. жеттс- 
пктерк
300


Техникамен карулану алгашкыда ен куанышты уми отын тутандыр- 
ды. К,уатты техникалык куралдар аркасында мэдениет адамды элдекайда 
ертерек тищщ элеуметтенд1ру1 керек ед
1
. Алайда, мэдениеттщ шарыкта- 
уынан непзп куткенМз юке аспады. Сонымен б
1
рге, элеуметтанушы- 
лардьщ аныктаганындай, адамнын мэдениет1 взшщ тутастыгын жогалта 
бастаган жэне эс!ре кызылалалыкка айналган. К,атардагы адамнын элем 
бейнесш тусщущде бупнде онын жарнамадан окыганы, кинодан немесе 
теледидардан коргеш, газеттен окыганы немесе кызметтес эрштестерхмен, 
керШ1лер1мен энпмеа бэршен де улкен рал аткарады.
Гылыми-техникалык тенкерю букара мэдениетон кещнен таратуды 
ынталандырды. Букаралык мэдениет идеясы букаралык когам шмшщ 
шенберщде XX гасырдын 
20
-жылдарында пайда болды. Букаралык когам 
теориясы бойынша XX гасырда таптарга бэлшу жойылады жэне тарихи 
процесте басты релд1 «букара» аткаратын болады. «Букара» угымы сан­
дык (когамдагы кэпшшк) гана емес, сапалык та сипатка ие болады, ягни 
ол адамды ерекше касиеттерден айырады, сезгмше басымдык беред1 жэне 
онын аз шеш1М1 мен юше жеке жауапкершшпн жояды. Тард пен Лебон- 
нын шварше Караганда, когамда болып жатканнын мэшн тус1нбейтш бука- 
радан (немесе тобырдан) азды-кэпт! тусгн1г) бар журтшылыкка жэне жо­
гары мэдени кундылыктарга колы жететщ элитага бэл1нед1. Осыдан кел1п 
«букаралык» когам калыптасады, онын адамы элеуметтж машинанын 
сурыксыз элементще, «винтикке» айналган, когам кажетше ьщгайласты- 
рылган болады. Ал букаралык мэдениет деп шынайы мэдениетке кара­
ма-карсы турган мэдениетп айтады.
Букаралык мэдениеттщ мэш сол мэдениетг! тутыну максатында жа- 
саумен айкындалады. Онын басты аткаратын ек1 м1ндет1: кац1л 
кетерушшк-компенсаторлык (орын толтырушылык). Бул мэдениет 
тапсырыс нег


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   343




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет