Ген кәнігі эпитеттің үстіне жапырағы қуарған



Pdf көрінісі
бет60/259
Дата30.01.2023
өлшемі6,92 Mb.
#166770
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   259
Байланысты:
Кітаптар 25-36

Ж
абағылы жас тайлақ
Ж
ардай атан болған жер. 
Ж
атып қалған бір тоқты 
Ж
айылып мың қой болған жер. 
Ж
арлысы мен байы тек, 
Ж
абысы мен тайы тең, 
Ж
ары менен сайы тең
Б
отташығы бұзаудай 
Б
оз сазаны тоқтыдай,
Б
алығы тайдай тулаған
Б
ақасы қойдай шулаған...– 
деп жырлайды. Мұнда жырау 
ж
мен 
б 
дыбыстарын «ойна-
тады». Бұл жерде образ жасайтын стильдік мақсаттан гөрі, 
өлеңнің үнділігі, дыбыстық әсері көзделген деуге болады.
Қатарынан төрт-бес жолы аллитерация немесе ассонан-
спен келген өлең-толғаулар XV-XVI ғасырларда жасап өткен 
Асанқайғыда да, Доспамбетте де, Шалкиізде де баршылық. 
Асанқайғыдан:
О
йыл деген ойыңды
О
рын тапсаң тойынды. 
О
йыл көздің жасы еді, 
О
йылда кеңес қылмадың,
О
йылдан елді көшірдің... 


144
Е
лбең-елбең жүгірген,
Е
белек отқа семірген. 
Е
кі семсер қолға алып,
Е
рлер жортып күн көрген 
Е
діл деген қиянға
Е
ңкейіп келдің тар жерге... –
деген жолдарды оқысақ, мұнда бабамыз 
о
мен 
е
дауысты ды-
быстарын ассонанстық анафораға жегіп, жырдың құлаққа 
жағымды әуенін тапқан. Доспамбет те 
а, қ, т, ж
дыбыстары-
нан басталған сөздерді қатар тұрған өлең жолдарында келтіріп, 
қазақ сөздерінің дыбыс үнділігін әдемі берген:
Ж
ара бір қатты, жан тәтті, 
Ж
ара аузына қан қатты.
Ж
арықшылар жоқ па екен
Ж
армай білте саларға. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   259




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет