Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев
жүктеу/скачать 11,21 Mb. Pdf көрінісі
|
b51b9b89e1b6b84ef8ef8f36547c93bb
- Бұл бет үшін навигация:
- ИМПУЛЬСИВТІЛІК
| ИМПЛИЦИТТІК
– 1) тікелей ба- қылауға келмейтін, түсініксіз нәрсе. Американдық психолог Д.Уотсон (1878-1959) бұл терминді ойлау сияқ- ты саналық процестердің негізінде жататын бездер мен бұлшық еттер- дің нәзік реакцияларына қатысты қолданды; 2) ұғынуынсыз, жасырын, көрінбейтін, демек, едәуір дәрежеде индивидтің ұғынуынсыз өтетін про- цесс. Санадан тыс өтетін когнитив- ті процестерді сипаттауда қолданылады. ИМПРИНТИНГ (ағылш. imprint – есте сақтау) – жоғары cатыдағы омырт- қалылардағы үйренудің айрықша түрі. И. туыла салып дамудың ерте сатысында өтеді, өте шектелген бел- гілі бір уақытта ғана болуы мүмкін. И. процесі өте жылдам (көбіне объек- тімен бірінші кездескенде-ақ) жаса- лады. И. нәтижесі, әдетте, қайтым- сыз процесс. И. жануарларға ұрпақ- тарын қорғауын қамтамасыз етеді (балапандардың ата-анасының со- ңынан еруі, ата-аналарын тануы, тұрған жерін тануы және т.б.). Со- нымен, И. тәжірибе алудың түрі. Туыла берілетін және үйренетін реак- циялар арасында орын алады. И. жағдайында қандайда бір сыртқы стимулдың ықпалымен туыла беріл- ген қылық формасы әрекетте жал- ғасады. Сонда туыла берілген мүм- кіндіктерді стимулдар туғызады деп тұжырым жасауға болады. И. – туыл- ған сәттен бастап қандайда бір сти- мулдың ықпалымен тікелей іске асы- рылатын немесе генетикалық бағдар- ламада жетіліп кодталған дайын кү- йінде берілген қылықтың қандайда бір формасының арнайы үйретулер- сіз-ақ, қызметін атқаруы. ИМПУЛЬСИВТІЛІК – адам мінез- құлқының ерекшелігі (орнықты ны- санда мінез қыры); сыртқы ықпал- дың әсерінен әрекет ету. Адамның ұғынбай әрекет етуі. Ол тез, жылдам қимылдайды. Бірақ оған тез өкіне қоймайды. Импульсивті адамды ба- тыл адамнан ажырата білу керек. Батыл адам тез, жылдам әрекет етеді, бірақ әрекетін ойланып істейді. И. жоғарғы эмоциялық қозу әсерінен болады. И. күйіп-пісуден, қатты шар- шаудан, жан күйзелісіне және кей- бір жүйке ауруларына байланысты байқалады. Импульс – 1) қандай да бір нәрсеге итеріс, қандай да бір әре- кетті жасауға итермелеуші ынта, қандай да бір әрекетті тудыратын себеп; 2) жүйке импульсі. Ойланбай жылдам жасалатын әрекеттер мен қылықтардан көрініс беретін, икем- діліктерге байланысты адамның кей- бір қасиеттерінің сипаты. Адамның болып жатқан жағдайларға жеткілік- ті ойланбастан, өте жылдам, шексіз эмоционалды реакцияға бейімділі- гі. И. адам мінезінің қасиеті ретін- де жиі көрініс береді. жүктеу/скачать 11,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|