А. Т. Сағынаев МҰнай мен газдың физикасы және химиясы


 Бутанды және бензиндерді тотықтыру



Pdf көрінісі
бет115/153
Дата06.03.2023
өлшемі6,98 Mb.
#171314
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   153
Байланысты:
S4

15.1.1. Бутанды және бензиндерді тотықтыру
 
Өндірістік жағдайда бутанды тотықтыру сірке қышқылдық ерітіндіде Со 
немесе Mn тұздарының қатысында 165-200 
о
С және 6-8 МПА қысымда 
жүргізеді. Негізгі өнімдер – сірке қышқылы, метилацетат, этилацетат, 
метилэтилкетон және аз мөлшерде ацетон, ацетальдегид, метил спирті, этил 
спирті, бутил спирті және бифункционалды қосылыстар: 


195 
Пероксирадикал ацетальдегидке, ацетонға, метил және этил спиртіне 
ыдырауы мүмкін. Метил және этил ацетаттары сәйкес спирттердің сірке 
қышқылымен әрекеттесуі нәтижесінде түзіледі: 
СН
3
О

және 
СН
3
СН
2
О

радикалдары бастапқы бутанмен әрекеттесіп, 
тізбекті жалғастырады: 
Сірке қышқылын алу үшін 98-99% таза бутанды пайдаланады. Бутанның 
құрамында изобутан болса, ацетон мен метилацетат түзіледі. Пропаннан да 
ацетон мен метилацетат түзіледі. Реакция зонасына су қосқан жағдайда 
процестің сірке қышқылы бойынша талғамдылығы артады, алайда процесс 
баяулайды. 
30-115 
о
С қайнайтын бензиннің фракциясын сұйық фазада тотықтыру 
әдісі белгілі. Бұл процесте сірке, құмырсқа және пропион қышқылдарының 
шығымы көбееді. 
15.1.2. Жоғарғы алкандарды спирттерге дейін тотықтыру
 
Дизельді фракциядан мочевина көмегімен депарафиндеу арқылы бөлініп 
алынған сұйық қалыпты алкандардың қоспасын құрамында 3-4,5% оттегі бар 
азотты-оттекті қоспамен 4-5% бор қышқылының қатысында тотықтырады. 
Бор қышқылы түзілген спирттермен әрекеттесіп, эфир түзіледі, бұл әрі 
қарай тотығудан қорғайды: 


196 
Синтин фракциясын (
С
15
− С
18
)
тотықтырғанда 87% екіншілік және 13% 
біріншілік изомерлі спирттердің қоспасы түзіледі. 
Парафиндерді тікелей тотықтыру арқылы алынған спирттердің кең 
фракциясы 
С
9
Н
19
ОН − С
21
Н
43
ОН
спирттерден тұрады, алайда негізгі бөлігін 
(70-80%) 
С
14
Н
20
ОН − С
18
Н
37
ОН
спирттер құрайды. Олардың ішінде 
біріншілік спирттер 17-25% және екіншілік спирттер 75-83%. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   153




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет