henüz eti dolmayan yara iziye
batırıldı. Эки кабат
кызыл кирпичтен салынган оорукананын имаратынын маңдайындагы
карый элек
бактын
ичинен Мейилкан чыга калды (М.Б.). - Iki kat kırmızı tuğla ile kurulan hastahane binasıʼnın
karşısında
henüz karımayan
bahҫe iҫinen Meyilkan ҫıktı.
Келер чактык атоочтуктар - Gelecek zaman sɪfat fiiller.
Кыргыз тилиндеги келер чактык маанини туюндуруучу атоочтуктарга
-
ар/ -бас, -оочу/ -
уучу, -а,-у -й + элек
формалары кирет [
Давлетов, Кудайбергенов, 1980,
179-185;
Хидирова
,
2006, 38-39].
-ар /-ер/ -ор /-өр формасындагы атоочтуктардын мааниси
түрк тилинде -acak
формасындагы келер чактык атоочтуктар аркылуу берилет.
-ар
мүчөсүндөгү атоочтуктар эки
түрдүү кыймыл-аракетти заттын белгиси катарында көрсөтөт: 1) келечекте иштелүүгө тийиш
болгон кыймыл-аракетти заттын белгиси катары көрсөтөт. Мисалы:
Кыз
барар
жерине
ыйлап барат (Макал). - Kız
varacak
yerine ağlaya varır. Артымда
калар
бала бар («Манас»). -
Artımda
kalacak
ҫocuğum var. Эй, биздин
көлөкөлөр
алтын чынарыбыз. - O, bizim
gölgeleyecek
altın ҫınarımız;
2) Белгилүү бир убакка тиешеси жок, затка жалпы эле мүнөздүү
болгон кыймыл-аракетти билдирет, -
ар/-ер
формасынын бул мааниси көбүнчө макал-
лакаптарга, фразеологиялык туруктуу сөз айкаштарына мүнөздүү:
Ыйлар
бала атасынын
сакалы менен ойнойт.
Достарыңызбен бөлісу: |