ды? Александр Македонский, Кир, Шыңғысхан сияқты басқыншылардың
дәм есі болып, сілейкелері шұбырса да меселі қайтарылып, аямай соққы
жеді. Шыңғысхан ұрпақтары тұрған жерлерінде үйелеп, ұйығысып қалды.
Кенесары сөз жоқ, өте талантты ұйымдастырушы. Ол әскери күштерді
ұйымдастыруда Бұқара мен Хиуа хандықтарының тәж ір би есін е сүйенді.
Әскерлерін ж үзге, мыңға бөліп, оларға жүз басы, мың басы етіп жүректі
батырларды қойды. Әскер тәртібін бұзғандарды қатаң жазаға тартты. 1841
жылы Кенесары хан болып жарияланды. Хан болғанда да айласын асырған
қаһары күшті қаты гездігімен де көрінді. Қ аты гездігі, бәл к ім , бабасы
“қанішер Абылайға” тартса керек, зұлымдығы көп болды. Тәуелсіз хандык
124
А санбай А С К А Р О В
КЕНЕСАРЫ ТЕП
ГЕМУЧИII j- Шьщғыс хав
Жо|пы хан
Сеі|н хан
Сартақ
Жәнібек
Я^әдік
Сьіғай
Тәуке
Сәмеке
Абь|іай (қанішер)
^ а ігі
Абшіайхан (Әбілмапсур)
^алі,
Ш^щгыс,
Шоқан
і^асым
Кепссары
қүру саясатын жүргізіп бақты. Оның ойынша, тәуелсіз хандық деген үгым
Орталық Азия мемлекеттерінің сипатында болуға тиіс. Кенесарының елді
эконом икалы қ ж ән е саяси жағынан нығайтуға ж үргізген шаралары іс
жүзіне аспады.
Кенесары ханның тәуелсіздік жолындағы бұл күресі Ресей империясына
колайсыздық тудырды. Әрине, өзі мен Қытай арасындағы қорған іспетті
Үлы Тұранның Үлдары
125
осынау орасан жерден патшалық Ресей қалайда айырылып қалмауға тырыс-
ты. Бас көтерігі келе жатқан жыланның басын кесіп тастауға жалма-жан
Достарыңызбен бөлісу: |
