саясат билікке белсен е араласып отырды. Ә к есінің тағына ие болтан
Уәлінің ұлы Ғұбайдолла болса ештеңеге де билігі жок, тек хан ататына тана
мәз болып жүрген біреу еді. Ал, керісінше Айғаным ханша, саяси істі өз
қолына тізгініне алтан қайсар әйел болды. Ол Ресеймен барынша жақында-
суды қалады. Император А лександр 1 Сырымбет саясынан оларға үй
салдырута жарлық шытарып, бекер жақсылық жасатан жоқ, Сырымбет —
Айтанымта мүралық жер болып қалды.
Айтаным өз үлы Шыңтысқа жан-жақты білім беріп, бар күшін салып,
126
А сан б ай А С Ң А Р О В
оқытуға тырысты. Оқуын бітірген Шыңғыс Айғанымның талап етіп, ұйға-
руымен құрылған Аманқарағай округіне (аймағына) аға султан болып
тағайындалды.
Бұл аймақ округ Орынбор мен Батыс Сібір ведомствосының екі арасында
орналасты. Ресей осы округтерді басқаруға үлкен мағына берді.
Хан әулетінің билігін жою туралы жарлықтан соң ханның мирасқорлары
султан деген лауазымға ие болды. Ж ергілікті биліктер ш ектелген соң
тәуелсіз деген сөз жайына қалды.
Аманқарағай аймағы үлкен болмаса да шекараға тиіп тұрған Ресейге
маңызды нысана болды. Аға султан мен старшындар Айғанымды колпаш-
тап, Шыңғысты 1834 жылы ақ киізге көтеріп аға султан сайлады.
Айғаным ханша көзі жумылғанға дейін Уәлі тұқымының ар-намысын
қорғап, оларды көзінің қарашағындай сақтады. Тіпті мөрді де өз балалары-
ның
бір ін е
устатқан
жоқ.
Р есейдің
ш енеуніктерім ен
жаксы
қарым-қатынаста болды. Шыңғыс В. И. Штейнгель, С. М. Семенов, Н И.
Басаргин секілді орыс декабристерімен дос еді.
Шоқан Уәлиханов туралы сөз еткенде ең әуелі оны өсіріп тәлім-тәрбие
Достарыңызбен бөлісу: |
