Сол кездегі ғылымды Әл-Фараби басты-басты бес салаға бөлді: 1. Тілтану 2. Логика (ой жүйесі) 3. Математика 4. Физика 5. Азаматтық туралы ілім Оның әлеуметтік-экономикалы қ мәселелерге, математикаға, ф илосо- фияға арналған трактаттары осы күнге дейін ө зін ің ғылыми маңыздылығымен қүнды. Ол математиканы қолдану н егізін д е табиғат кұбылыстарының сырын жазып шығуға болады деп тұжырымдайтын. Әбу Насырдың ой-пікірлеріне зер салсаңыз, математика адамның білімін терең- дете түседі, әрі басқа ғылым салаларының дамуына тікелей әсерін тигізеді. Ф илософиялық теорияның негізін салуда Әл-Фарабидің еңбектері үлкен роль атқарды. Ол сондай-ақ, музыка саласында да баға жетпес теориялык еңбек қалдырды. Азиядағы Әбу-л-Вафа, И бн-Сина (Авиценна), Бируни, Омар Хаям, Еуропадағы Роджер Бэкон, Леонардо да Винчи секілді ғүлама ғалымдар үлы ұстаз Әл-Фараби еңбектерін жетекшілікке алғандығын, со- ның ізін жалғастырғандығын да атап өткеніміз абзал. Оның математикалык трактаттары осы замандағы математика ілімінің негізі болып табылады. Бүгінде математика, физика, химия ілімдерінсіз өмірдің дамуы мүмкін емес, ғылымдарды оқып-үйренуге Әл-Фараби бүкіл саналы ғұмырын арна- ған. Тұрандық бозбала жігітті сонау араб еліне құмды ш өлдеріне қарай жетелеген қандай құдіретті күш? Қандай сиқыр арбап, қандай керемет өзіне қарай тартты екён оны? Бұл сауалға жауап бермес бұрын біз сол кездегі Таяу Шығыстың геосаяси жағдайына назар салып қарауымыз керек. И с- ламның б.д. VII ғасырдың басында пайда болғаны белгілі. Оның негізін қалаушы араб Мухаммед, кәсіпкердің ұлы. Мұхаммед 570 жылы дүниеге
