Оқылымнан кейінгі тапсырма
1-тапсырма. Өзіңізге ерекше әсер еткен шешендік сөз үлгілеріне логикалық,
стильдік түзетулер енгізіп, редакциялаңыз.
Өлеңмен берілген ойларды қара сөзбен беруге, эпизодты дамытып жазуға,
шешендік сөздерге перифраз жасауға болады.
Үлгі:
–
Бір дегеніміз – берекесі кеткен ел жаман.
– Екі дегеніміз – еншісі жоқ ер жаман.
– Үш дегеніміз – үмітсіз қалған ана жаман.
– Төрт дегеніміз – төскейге шапқан бала жаман....
Артық болмас білгенің …
«Қазақтар мүдірмей, кідірмей, ерекше екпінмен сөйлейді. Ойын дәл, айқын
ұғындырады. Ауызекі сөйлеп отырғанның өзінде сөйлеген сөздері ұйқаспен, ырғақпен
келетіндігі соншалық, бейне бір өлең екен деп таңғаласың. Қазақтардың тілі жатық
та шешен әрі өткір, көбіне іліп-қағып, сұрақ пен жауап беруге келгенде
таңғаларлықтай оралымды сөйлейді.
В.В Радлов
Ұлы жүз
– Төле би ХVІІ-ХVІІІ ғасырлардағы ұлы тұлғалардың бірі. Ол Тәуке ханның
тұсында «Жеті жарғы» атты заң жобасын жазып бүкіл алаш халқына әйгілі болған.
Абылай ханнан бастап, Бөгенбай батырға дейін ақыл, кеңес беріп келген атақты Бұқар
жырау да Төле биді халыққа үлгі, өнеге етіп жырлады.
Бағалау критерийі
Дескриптор
Белгілі
бір
мақсат
үшін
оқылым
стратегияларын жүйелі қолдана білу
Жазба жұмысын абзац пен бөліктерге
бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп,
логикалық және стильдік түзетулер енгізу,
редакциялау
1.
Ой салған тұстарды белігілеп
оқиды;
2.
Ақпараттарды дұрыс жүйелейді;
3.
Логикалық және стильдік түзетулер
енгізеді.
Орта жүз
– Қазыбек Келдібекұлы Тәуке ханның «Жеті жарғы» әдеп-ғұрып заң
жобасын жасаушылардың бірі. Қазыбек бидің беделі мен ықпалына қазақ хандары ғана
емес, ұлы империялардың әкімшіліктері де сүйенген, атап айтсақ 1761 жылы Қытай
империясының елшілігі, 1762 жылы орыс мемлекеті әкімшілігінің өкілдері оған арнайы
келіп кеңес алып қайтқан.
Кіші жүз
– айыр тілді Әйтеке би артында аталы сөзі қалған, есімі ел жадында
сақталған қазақтың келелі, шешен билерінің бірі. Жоңғар-қалмақ шапқыншылығына
қарсы халық майданын құруға атсалысып, үлес қосқан қоғам қайраткері. Әйтекенің
есімі елге ең алдымен ділмар шешендігімен, тапқыр билігімен мәлім.
Достарыңызбен бөлісу: |
