«Қолданбалы биология және топырақтану негіздері»



Pdf көрінісі
бет128/190
Дата06.10.2023
өлшемі3,34 Mb.
#183967
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   190
Байланысты:
toleubaev-koldanbaly-biologia

басты пияз.
Пияз 
тҧқымының суды нашар ӛткізетін қабығы болады. Ӛркендері тез кӛктеп шығуы 
ҥшін тҧқымды отырғызар алдында 18-24 сағат суға салып, (ағын су болса тіпті 
жақсы) қойған дҧрыс. Осы мерзімде суды 2-3 рет ауыстыру керек. Осылайша 
әзірленген тҧқымды ылғал жерге отырғызғанда 7-8 кҥнде кӛктеп шығарады, ал 
қҧрғақ тҧқымның кӛктеуіне 2-4 апта қажет. 
Шалқан пияз.
Қар астында қыстап шығады. Және кӛктемде егіледі. Қар 
астында қыстап шығатын пияздың тҧқымы қҧрғақ болуы тиіс, сонда ол аязға 
тӛзімді келеді. Егу нормасы – бір шаршы метрге 1-1,5 г 
Жапырақ пияз
– екі жылдық, пиязының басы дамымаған және жалған 
сабағының тҥбіртегі жуандаған ӛсімдік. Жапырақтары таспа тәріздес, бір біріне 
қарама-қарсы деңгейде жарыса орналасқан. 
Қазіргі уақытта Республикамызда ботаникалық қҧрамы жағынан лала 
тҧқымдастарына жататын: порей пиязы, репчатты пияз, сарымсақтар ӛсіріледі. 
Пияздың көп жылдық түрі.
Бҧған жататын тҥрлерін тағамға 
пайдаланамыз. Мҧның екі тҥрі бар, тҥтікшелі және жолақ жапырақтылар 
болып бӛлінеді. 
-Тҥтікшелі жапырақты пияз тҥріне-батун, кӛп ярусты, шнит пияздары. 
- Жолақ жапырақты топтарына – иісті пияз, слизун пиязы кіреді. 
Бҧлардың ішінде табиғатты кӛбірек тарағаны кӛп ярусты батун пиязы. 
Бҧлар да екі жылдықтар қатарына жатады, алғашқы жылы пиязшықтарын, онан 
кейін тҧқымын аламыз. Басқа пияздарға қарағанда жапырақтарынан 1-4 
ярустары пайда болады. Бірінші ярустан 2-5 жапырақтары шығады. 
Ярустарының салмағы 5-15 грамға жетеді. Қолайлы жағдай болса тӛрт, 
болмаса онан да артық ярустары шығады, қолайсыз болса, 1-2 ярустан артық 
шықпайды.
 
Шнитт пиязы.
Мҧның кӛп тараған жері-Сибирь аудандары, 
Владивосток жерінде егіледі, кӛптеген майда бҧтақшалары болады. Бір тҥрінен 
2 жылдың ішінде 100-ге жуық бҧтақшалары шығады. Бҧлардың ішінен 2-4 
тҥтікшелі жапырақшалары пайда болады. Пиязшығының диаметрі 1 
сантиметрге жетеді. Тамыры топыраққа 20-30 см, тереңдікке дейін жайылып 
ӛседі. Сабағының тҥбінен 30 қосымша тамыры шығады. Әрбір сабағының 
сыртында 2-3 қабат қҧрғақ қабықшалары бар. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   190




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет