График а алматы "Білім" 2012

49
1. Кеңістікте орналасқан АВС үшбұрышын орталықтан проекциялау 
əдісі арқылы салып көрсетіңіз (1-сурет).
2. Кеңістікте орна ласқан АВСD төрт бұрышын парал лель проекциялау 
əдісі арқылы салып көрсетіңіз (2-сурет).
3. Кеңістікте орналасқан АВСDЕ бесбұрышын параллель проекциялау 
əдісі арқылы салып көрсетіңіз (3-сурет).
4. Кеңістіктегі А нүктесі арқылы
b түзу сызығын қиып өтетін а түзуінің 
кеңістіктегі кескінін салыңыз (4-сурет).
5. Кеңістікте орналасқан АВС 
үшбұрышын сандық белгілері бар 
проекциялау əдісі арқылы салып 
көрсетіңіз (5-сурет).
Жаттыу есептері
S
А
В
С
1
С
1
А
сурет
1
 
s
A
1
A
6
сурет
2
A
1
A
6
сурет
3
А
В
С
сурет
5
0
1
1
b
b
6
1
А
А
1
а
сурет
4

50
кесінділердің аксонометриялық проекциялары (
/
x
e
,
/
y
e
,
/
z
e
) аксонометрия 
масштабы деп аталады. Бұл кесінділердің айырмашылығы аксонометрия 
проекцияларының бұрмалану көрсеткіштері болады. Бұрмалану көрсеткіштері 
əр координата осінде əртүрлі болуы мүмкін. Аксонометрия проекциясындағы 
абсцисса осі бойындағы бұрмалану көрсеткішін латынның p əрпімен 
белгілейміз 
§ 4.1 Аксонометриялық проекциялардың қысқаша түсініктем
есі
Аксонометриялық проекциялар көрнекі кескіндер қатарына жатады. Бұл 
көрнекі кескін параллель проекциялау əдісінің көмегімен тұрғызылады. 
Аксонометриялық проекциялардың тамаша қасиеті - үшөлшемдегі кескінді 
екі өлшемге, яғни сызбаға айналдырады. Аксонометрия ежелгі гректің «оське 
өлшеу» деген сөзінен шыққан. 
Сонымен, кез келген кеңістікте орналасқан нəрсенің аксонометриялық 
проекциясын салу үшін, бірінші қосымша бір (П
1
) жазықтығына тікбұрышты 
декарттық осьтер жүйесімен кескіндеп, екінші осы кескінді параллель 
проекциялау əдісінің көмегімен аксонометриялық проекция (П
/
) жазықтығына 
кескіндейді. 
Аксонометриялық проекция жазықтығындағы бір нүктеден өтетін кез 
келген үш түзу сызық тікбұрышты координаталар жүйесінің проекциясы 
болады. Мысал ретінде кеңістікте орналасқан кез келген бір А нүктеcін 
алайық (43-сурет). Бұл нүкте тікбұрышты координаталар жүйесінде 
орналасқан. Параллель проекциялау əдісі бойынша s бағытымен А нүктесі 
мен тікбұрышты декарттық координаталар жүйесі аксонометриялық проекция 
(П
/
) жазықтығына кескінделеді. Осы (П
/
) проекция жазықтығындағы А
/
нүктесі кеңістікте орналасқан А нүктесінің аксонометриялық проекциясы 
болады. 
Аксонометриялық проекцияның масштабын анықтау үшін кеңістікте 
орналасқан тікбұрышты координаталар жүйесіне (Охуz) координаталар 
жүйесінің бас нүктесінен үш (е
х
, е
у
, е
z
) кесіндіні саламыз (43-сурет). Осы 

жүктеу/скачать 5,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: