С. В. Кожанова Жалпы иммунология
жүктеу/скачать 19,87 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы иммунология оқулық
| ИЛ-4, 10, 13
Тхі және осы жа- сушалармен цитокиндердін түзілуін тежейді. ИЛ-4 пен ИЛ- 10 цитокиндері ИЛ-2 мен ІҒГ4-ү синтезін төмендетеді. ИЛ-10 (кабынуға карсы цитокин) кабыну алды цитокиндерінін (ИЛ-1, 6, 8, 12, ТІМҒ-а, МТФ) синтезін төмендете отырып, макрофагтардын кызметін тежейді. ИЛ-12 түзілуінің төмендеуі Тхі түзілуін тежейді. Тх2-жасушаларымен байланысты иммунды механизмдерді тежей- тін супрессорларға туа біткен иммунитет жуйесінің жасушалары: макрофгтар, дендритті жасушалар, ИК-жасуіиалары жэне ҢКТ-жа- сушалары жатады. Бүл жасушалардын Тх2 катысты супрессорлык әсері, олар түзетін ИЛ-12 мен ІҒИ-ү цитокиндерімен байланысты. Аталған цитокиндер ТхО-ден Тхі-дін түзілуін ынталандырады, ал Тх2 катысты иммунды жауаптын барлығын тежейді. ИЛ-12, ІҒҒІ-ү және ИЛ-4 көмегімен Тхі, Тх2, МФ және ҒІК-жа- сушалары Тх17-жасушаларына супрессорлык әсер етеді. МАМАНДАНҒАН Л И М Ф О Ц И И ЕР СУБПОПУЛЯЦИЯСЫ Маманданған лимфоциттер субпопуляциясына 1УК-жасуша.іары, /V К Т-жасушалары және үб Т-лимфоциттер кіреді. Олар біркатар қасиеттері бойынша туа біткен иммунитет жасушаларына жата- ды, себебі қабынуалды цитокиндерін тузеді және бөгде жасушаларды таныганнан кейін бірден ңитотоксикалық эсер ету арқылы организмнің жедел қорғанысын жузеге асырады. Олардын туа біткен иммунитет жасушаларымен (эффекторлык қызметті жылдам жүзеге асыру) және адаптивті иммунитет жасушаларымен де (негізінен Т-лимфоциттермен) ортак касиеттері бар. Б р жасушалар лимфоциттер болғанына карамастан, олардын клонды арнайылығы жоқ, патогенге жауап кезінде пролиферация мен дифференцировкаға ушырамайды, зерде жасушалары қалыптаспайды. Сонымен, маманданған лимфоциттерде адаптивті иммунитеттің Т- және В-лимфоциттеріне тән негізгі касиеттері жок. 282 III Бөлім. Адаптивті иммунитет Дегенмен, олардың Т-лимфоциттерге тән біркатар сипаттамалары бар. Бұл жасушалар Т-лимфоциттермен оргак СО-антигендері бо- луы мүмкін және Т-лимфоциттердін рецепторларынын әр түрлігімен салыстырса, аз болса да, антигентанушы рецепторларынын кұры- лысында ұксастык болуы мүмкін. Мамандаған лимфоциттердің рецепторларын ынталандыра- тын лигандалар, көбіне патогендердін консервативті молекулярлык кұрылымдарынан, сонымен катар, организмнін меншікті құры- лымдарынан, соның ішінде классикалык және классикалык емес МНС молекулаларынан немесе кұрылысы бойынша патогендерге ұксас нәруыздарынан тұрады. Маманданған лимфоциттерді белсендіретін лигандалардың көпшілігі Т-лимфоциттермен танылмайтын көмірсу- лар, гликолипидтер және пептидті емес антигендер. Кейбір лиган- далар организмнің меншікті кұрылымдары болуы мүмкін, мыса- лы, кабыну немесе вирусты жұкпа кезінде закымдалған жасушалар. Корыта келе, маманданған лимфоциттер патогендерге жэне шуқпа салдарынан дамитын жасушалық зақымдалуға немесе белсенуге тікелей жауап беруі мүмкін. Маманданған лимфоциттер белсендіру рецепторларынан баска, тежегіштік рецепторларды экспрессиялайды. Олар белсену шегін рет- теу аркылы шамадан тыс белсенуден сактайды, сонымен катар тіндік закымдалу немесе патоген болмаған жағдайдағы адекватсыз белсену- ден корғайды. Канда, организмнің лимфоидты мүшелері мен тіндерінде кездесетін маманданған лимфоциттердін патогендерге жауап беру уакыты, туа біткен және адаптивті иммунитет жасушаларынын патоген- ге жауап беру уакытының ортасында болады. Туа біткен иммунитет жасушаларынын жауабы патоген енгеннен кейін минут және сағат аралығында дамиды, Т-жасушалык адаптивті иммунды жауап 5 -7 күн калыптасады, ал маманданған лимфоциттердің жауабы бірнеше сағат немесе 1—3 тәуліктен кейін дамиды. ТАБИҒИ КИЛЛЕРЛЕР (ЫК-ЖАСУШАЛАРЫ) жүктеу/скачать 19,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|