Жапбаров Амангелді Оқушылардың тыныс белгілерді дұрыс қою икемділігі мен дағдыларын


Сөйлем құрамына байланысты тыныс белгілерді оқыту



Pdf көрінісі
бет74/104
Дата01.12.2023
өлшемі0,8 Mb.
#194431
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   104
Байланысты:
72ce58acd772d50d47062b92a3cba92a

2.7 Сөйлем құрамына байланысты тыныс белгілерді оқыту
1. Салалас құрмалас сөйлемнің тыныс белгісін игерту. Салалас
құрмалас сөйлемнің өзіндік тыныс белгілері. Олар қос нүкте, сызықша, үтір
мен сызықша. Бұл таныс белгілер салаластың мағыналық түрлеріне қарай
қойылады. Бұларға мынандай көрнекі құрал жасалынды. 
Салалас құрмалас сөйлемдердің тыныс белгілері
Қойылатын тыныс белгілер: 
, (үтір), :(қос нүкте), 
, –(үтір мен сызықша)
Күн бұлттанды, бірақ жаңбыр жауған
жоқ. Қайықты бірде ол еседі, бірде мен
есемін. 
жалғаулықты салалас. 
Мектепте төрт жүз бала оқиды және
жиырма бес мұгалім жұмыс істейді. 
үтір қойылмайды
Біздің жердің күні ыстық болады
Түні салқын болады
жалғаулықсыз ыңғайлас
131


Ауылымыздың аты Шалдар еді
мектепті де Шалдар мектебі деп
атайды.
жалғаулықсыз себеп-салдар
Малшы сырын білем мен қасында
өскем жасымнан
Жарастың қатты күлгені сонша

көзінен жас шығып кетті

Атты
 
семірту оңай, – семірген атты
суыту қиын. 
жалғаулықсыз себеп-салдар
іліктес салалас
жалғаулықсыз
қарсылықты
Бұл
 
кестені пайдаланғанда да оқушылардың өздерін қатыстыра
 
отырып,
оқушылардың өздеріне талдату арқылы түсіндіріледі. Мысалы: 
Бұл
 
кестеден салаластың тыныс белгілерін атап көрсете отырып, бұдан
бұрын бұл тыныс белгілер қандай жерге қойылатыны оқушылардың есіне
салынады. Ол былай жүргізіледі: Мұғалім тыныс белгілердің қойылатын
жерін айтады, оқушылар оған мысал келтіреді. Немесе, керісінше, мұғалім
мысал келтіремін, оқушылар қойылатын тыныс белгілерді айтады. Ол былай:
Мұғалім:
– Сәрсен, Ахмет, Хамит, Асан – бәрі біздің кластың
оқушылары. Бұл сөйлемге қандай тыныс белгі қойылады?
Оқушы:
«Бәрі» деген жалпылауыш сөздің алдынан сызықша
қойылады. «Сарсен, Ахмет, Хамит, Асан» деген бірыңғай мүшелердің
арасына үтір қойылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   104




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет