Сайбекова назира усенқызы грамматологиялық парадигма: А. Байтұрсынұлы және қазақ жазу

5 
бастауында тұрған А.Байтұрсынұлы еңбектеріндегі грамматологиялық 
теорияны 
талдап, 
ондағы 
ғылыми 
қағидалар 
мен 
практикалық 
тұжырымдарды 
жүйелеп, 
саралап, 
А.Байтұрсынұлының 
қазақ 
грамматологиясының негізін қалаушы ретіндегі рөлін көрсету, қазақ 
граматологиясының негізгі ерекшеліктері мен басты қағидаларын талдау, 
қазіргі латынәліпбилі қазақ жазуының сипатын көрсету. 
Зерттеудің міндеттері: 
-
А.Байтұрсынұлының еңбектеріндегі грамматологиялық қағидаларды 
жүйелеу; 
-
А.Байтұрсынұлының қазақ жазу үлгісінің қалыптасуына қосқан 
еңбектерінің сонылығын дәйектеу; 
-
А.Байтұрсынұлы еңбектеріндегі қазақ жазуы мен грамматологиясына 
тән басты ерекшеліктерді сипаттау; 
-
қазақ жазу үлгісінің қалыптасу тарихын зерделеу; 
-
«Төте жазудың» сөйлеу тілін таңбалаудағы маңызын айқындау; 
-
А.Байтұрсынұлы еңбектеріндегі фонетикалық, лексикалық және 
грамматикалық емлелердің мәнін зерттеу; 
-
қазақ граммматологиясының басты ерекшеліктерін теориялық 
тұрғыдан негіздеп, қазіргі бекітілген латыннегізді «Әліпби» мен «Емленің» 
сипатына ғылыми талдау жасау; 
Зерттеудің ғылыми болжамы: 
Қазақ тіл білімінің көшбасшысы Ахмет 
Байтұрсынұлы қазақ грамматологиясының негізін қалаған. Ғалым 
еңбектерінде тұңғыш рет дыбыс пен әріптің, орфография мен орфоэпияның 
аражігі ашылып, қазақ тіліндегі дыбыстардың ғылыми сипаты айқындалады. 
Төл тіліміздің тектік табиғаты (жалғамалылық, сингармониялық табиғаты) 
нақты талданып, ауызекі сөйлеу тілі мен жазба тілдің ерекшеліктеріне 
қатысты нақты ғылыми түсінік беріледі. Сөйлеу тіліндегі дыбыстардың 
табиғаты анықталып, олардың жазудағы және айтылымдағы ерекшеліктері 
сараланады. Қазақ дыбыстарының тілдік төл табиғаты ашылып көрсетіліп, 
сөздің жазылу емлесі ғылыми тұрғыдан зерттеледі. 

жүктеу/скачать 3,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: