П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р
жүктеу/скачать 13,11 Mb. Pdf көрінісі
|
дидактика кытап 2
| мақсаты, мазмүны,
күралдар, әдістері, үйымдастыру және баскару әрекеттері үйымдастыру қызметтері және оның барлық дидактикалык элементтеріі Сабақтын мәні мен мақсаты оқыту барысында біртүтас динамикалық жүйе ретінде мынаған тіреледі: мүғалім мен оқушылар арасындағы үжымдық-даралық қатынастар нәтижесінде оқушылар білім алады, іскерлікті, дағдыны қалыптастырады, қабілеттерін дамытады, әрекет ету тәжірибесін, араласу мен қарым-қатынас жасауды үйренеді, сонымен қатар мүғалімнің педагогикалык шеберлігі жетілдіріледі. Осылайша сабақ, бір жағынан, оқытудың толық қозғалыс түрі ретінде болса, басқа жағынан, мүғалімнің сабақты қүруын үйымдастыратын негізгі талаптарына сай алдын-ала анықталған оқытуды үйымдастырудың түрі болып табылады. Оқушыларды басқара отырып, мүғалім дидактикалық мосе- лелерді шешу үшін жүйе ретінде сабақты дайындайды. («Сабақ» түсінігінің екінші аспектісін, М.И. Махмутовтың түжырымда- масына сай былай қүруға болады: «Сабақ дегеніміз - оқыту үрдісіндегі білім беру, дамыту мен тәрбиелеудің міндеттерін шешу максатындағы оқытудың мазмүнын, формаларын, әдістерін және қүралдарын мүғалім мен оқушылар- дың белгілі қүрамының өзара мақсатты әрекеті үрдісін үйымдастыруға бағыт- талған дамитын және жылжымалы формасы”* (Махмутов М.И. Современный урок. 2-е. - М., 1985. 446.). Сабақтың қызметі оқытуды үйымдастырудың түрі ретінде аяқталған мақсаттық жетістіктерден түрады. Мысалы, бір жағдайда ол кең көлемді мазмүны бола түрып оның бір бөлігінің біртүтас мазмүнын толық менгеруге бағытталады, ал келесі бір жағдайда қабылдау және есте сақтау деңгейіне қарай жүйе, жартылай меңгеріледі. Бірінші жағдайда түтас жүйе түріндегі сабақтың қүрылымы түтас үрдіс түрінде оқыту қүрылымын қайта- лайды, екінші жағдайда - оқытудың түтас үрдісін жартылай көрсетеді. Ол дегеніміз - оқытудың үйымдастыру формасы ретіндегі сабақ ерекшелігі мақсатқа шартталады және толық оқу үрдісінде әр сабақтың жеке алғандағы орнына байланысты. Әрқашан сабақ сүрау қажет пе, үй тапсырмасын орындау міндетті ме, үжымдық немесе топтық жүмысты қалай үйымдастырған дүрыс, |