П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р
жүктеу/скачать 13,11 Mb. Pdf көрінісі
|
дидактика кытап 2
- Бұл бет үшін навигация:
- Сабақ бул педагогикалық шыгарма
- Сабақтың мақсаты.
| II бөлім. Дидактика
оқушылардың дара қабілеттерін қалай есепке алған дүрыс, ағымдағы сабақты өткен немесе келесі сабақпен қалай байланыстырған жөн бүл сүрақтар оқыгу үрдісінің қарастыруы бойынша өте мәнді емес. Олар тек оқытуды оцтайлы уйымдастыру немесе сабақ қүрылымы мен түрлерін жосгіарлау кезінде ғана мәнге ие болады. Осылайша, сабақ коп жакты жоне көп жоспарлы. Жогарыда айтылып кеткендей, оқыту үрдісінің бүтін болігінде осы қиын үрдістің барлық компоненттері өзара эсер етеді - оның жалпы педагогикалық мақсаттары, дидактикалык жоспарлары, мазмүндары, әдістері, материалдары және тагы басқалары өзара әрекеттеседі. Оқу үрдісіндегі әртүрлі жеке уақытта алынған нақты міндеттерді шеше отырып, сабақ тақырыптың, оқу пәнінің болігі болады және оқу пәні жүйе- сінде, бағдарлама тақырыптарында, өзіне сай орынға ие болады, нақ осы уақыттағы дидакатикалық мақсаттарды шешеді. Бірақ ол үшін сабактың өзінің дидактикалық мақсаттарымен, қүралдарымен, әдістерімен және оқыту тәсіл- дерімен анықталатын, бір ішкі логикасы болуы керек. і Сабақ ~ бул педагогикалық шыгарма, сондықтан да ол өзінің біргү- тастылығымен, бөліктерінің ішкі озара байланысымен, оқытушы мен оқушы- лардың бірыңғай әрекетін өрістету логикасымен ерекшеленеді. Бүл оқушылардың танымдық әрекетін басқаруды қамтамасыз етеді (Дидактика средней школы / Под ред. М.Н.Скаткина. 2-е изд. - М. с.227). Әрбір сабақтың басталуы - мүғалімнің сабақ нәтижесінде не алуды мақсат ететіндігін айқын анықтаудан, оны түсінуден басталады, сосын мүғалімге максатына жетуге көмек беретін қүралдардың, одан кейін әдісін анықтау, яғни мүгалім қалай істесе, оның мақсаты орындалатынын нақтылаудан басталады. Сабақтың мақсаты. Мақсаг дегеніміз не және мүғалім қашан және сабақтың қандай мақсаттарын қояды? Ғылымда жалпы қабылданған ереже бойынша, ,мақсат дегеніміз - бір объектіні өзгерту барысындағы алдын ала ойланып жоспарланған кызметгің нәтижесі.' Педагогикалық әрекеттің объектісі оқушының әрекеті болып табылады, ал нәгижесі дегеніміз-қаншалықты оқы- ғандығының деңгейі және оқушының қаншалықты дамығаны және торбиелі- лігінің деңгейі. Сондықтан сабақтың мақсатгары оқытудың және жоғарғы деңгейдегі жүйе ретіндегі білім беру мақсаттарына сәйкес қойылады. Бүрын “оқыту әрекеті оқушыларға дайын ғылыми түжырымдамаларды жеткізу” және “жаңа материалдың мүнша көлемін оқын-үйрену”, “бағдарламаның мына болімдерін қаигалау” сияқты мақсатгар қойылатын. Қазіргі мектепте сабақтын мақсатын осылайша қою орынсыз деп табылған. Бүгінгі таңдағы мектептер- дегі сабақтың мақсаттары анықтылығымен ерекшеленуі қажет, оның жетісті- гінің қүралдарын нүсқаи және оның дидактикалық міндеттерге көшірілуі керек. Мысалы: сабақгың мақсаты “белгісіз қосылғышты табу”, “оны қолданудың дағдыларын жаттықтыру”, немесе сабақ тақырыбы бойынша - “үстеулерді қүрастыру тәсілдері туралы оқушылар білімін қорыту және жүйе- леу, үсгеулердін дүрыс жазылуына қажет орфографиялық дагдыларды бекіту, өзін-өзі бақылау және үқыптылық дағдыларын дамьпу”. Бүл мақсатгар өте күрделі. Бүл математика сабағында, алдымен үш негізгі дидактикалык міндеттерді оймен шешу керек: бүрынғы білімді, дағдыны, ептілікті осы сабақа байланысты қайталау; оқушыларда жаңа түсініктер мен іс-әрекет ету әдістерін қалыптас- тыру; жаңа білім алу үшін жаңа дағды мен ептілікті қалыптастыру үшін жаңа таным, әрекеті тәжірибесін пайдалану керек. Сабақтың дидактикалық міндет- тері оқушыга арналған міңдеттері оқу арқылы шынайы педагогикалық шындықта |