П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р
III болім. Тәрбие теорнясы
жүктеу/скачать 13,11 Mb. Pdf көрінісі
|
дидактика кытап 2
| III болім. Тәрбие теорнясы
255 15.2. Тәрбиенің мэні жәпе оның ерекшелігі Пәннің мәнін анықтау үшін ең алдымен,оның басқа пәндер арасында алатын орнын, олардан айырмашылығын анықтап алуымыз қажет. Кей пәндер бір уақытта бірнеше тоітгарга жататындықтан, алдымен алдын ала қандай бағытта карастыратынымызды көрсетуіміз керек, сонымен қатар оқып жатқан пәннің мәнін анықтау үшін ғылыми-теориялық кезкарасқа мән беруіміз керек. Тәрбие әлеуметтік қүбылыстарға жатады жөне қоғамның омірі мен даму факторының рөлін атқарады. Әлеуметтік кезқарас бойынша, торбие арлайы жасалған мемлекеттік және қоғамдық қүрылымдар арқылы жүзеге асатын және қоғам қадағалап, түзетігі отыратын мақсаіты түрде бағытталған жастарды осы және болашақтағы қоғам өміріне дайындау. Мысалы, оқу мекемелерінің желісінің қүрылуы, бүл - тәрбиенің әлеуметтік қүбылыс ретіндегі көрінісінің бірі. Егер біз тәрбиеге биологиялық көзқараспен қарайтын болсақ, бастапқы айтылған нәрселерден айырмашылығының көгі екендігін байқаймыз. Аңдар патшалығындағы ана баласын өмірге бейімделуге, өмірлік қажетті қабілет- терді дамытуға үйретеді. Бүл табиғи инстинкт арқылы жүзеге асырады. Анасының істерінде өмірдің олеуметтік жағдайынан гуындайтын мақсат- тылық болмайды. Боріміз мысықтың өз балаларын аңға тән дағдыларды үйретіп жатқанын бақылаймыз. Ал мысықтың бүгінгі үйде бір тышқан да ауламауы мүмкін. Хайуанаттар олеміндегі тәрбие — бүл болашақ адам торбиесінің бастаулары, оны өзінің бүкіл тарихында қүрған адамзаттың үлкен- дердің үлкен ролін сезініп, кішілерді тәрбиелеуге бағытталған күш-жігерінің мақсаты деп таігуға болады. Бірақ бүл бастаулар адамның омір сүруінен де корінеді: жас әйелдердің өз баласына қатысты мінез-қүлқын қарасақ, барлық әйелдерге кішкентай бала жайлы қамқорлық тән екен. ІІсихологиялық түрғыдан тәрбиені сипаітаудың оз мазмүны бар, психо логия - жас адамның қоршаған әлемді сана-сезімімен сезіне білуіне тәрбиелейді. Психологиялық көзқарас бойынша, тәрбие адамның әлемді бейнелеуі және онымен қарым-катынаста болу қабілетін мақсатты түрде дамыту үрдісінде талдануы мүмкін. Тәрбие - жалпы адамзат мәдениетінің элементі және мәдениеттану ғылымы гүрғысынан зергтеуге келеді. Олай болса, бүл үрдіс біздің алдымызда коп жылдар бойы жалғасқан, балаға қазіргі заманғы мәдениетке кіруіне мақсатты бағытталған көмек болып есептелінеді. Баланың мәдениетке аз уақыт ішінде кіруіне оқыту мекемелерінде қоғам алдында кәсіби жауапты маман педагогтың рөлі зор. жүктеу/скачать 13,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|