4 -Т А Р А У
Хом мен Мерфи (1985) жетютЫ эртYрлi университет студенттершн кейб1р1не
максатты ездер1 аньщтаута мумкшдак берсе, кейб1ршщ максатын керсетш берген.
Максатын ездер1 аньщтатан студенттер канша анаграмма шешуге шамалары келет-i-
нш ездерi шешсе, максатын керсетш берген студенттердщ максаты салыстырмалы
сипатта болды. Максаттын ем тYрiнде де жетiстiкке жетуге деген мотивациясы жота-
ры студенттер жаксы керсеткiшке кол жеткiздi, демек, максатын ез беттнше аныктау
Yлгерiмi темен студенттерге де жетiстiкке деген мотивация тугызды.
Мацсатца жету жайлы ащарат.
Максатка жету жайындаты акпаратта адамнын ез мак-
сатына каншалыкты денгейде жеткенi туралы акпарат болады (Hattie & Timperley, 2007).
0 з бетанше сенiмдi акпаратка кол жеткiзе алмаган жагдайда аса кажет болатын мундай
акпарат адамдарга олардын бiлiктiлiгi жэне осы бетiнен таймай жумысын жалгастыра
беруi кажеттiгi туралы акпарат бере отырып, олардын езiндiк тш мдш пн, мотивациясын
жэне жетiстiгiн арттырады. Адамда «уздакйз талпыну - максатка жетуге кемектеседа»
деген сенiм пайда болтан кезде жогары езiндiк тиiмдiлiк мотивацияны жогарылатады.
Максатына жеткен адамдар алдына жана максат кояды (Schunk, 2012).
Шунк пен Райс (1991) оку кезiнде киналатын окушыларга мэтiнге байланысты
суракка калай жауап берудi тYсiндiрiп, жауап беру деп аталатын нэтиже максатын
(product goal)
жэне тэсiлдi колдануды уйрететш процестш максатты
(process goal)
анык-
тап бередi. Сонымен катар суракка жауап беру тэсiлдерiн Yйрену деп аталатын максатка
жету кезiнде окушыларга ездерiнiн жеткен жетiстiгi женшде акпарат берiледi. Процесс
пен нэтиже максатына жетуi кажет окушыларга каратанда, максаты айкын балалар оку
кезiнде жогары тиiмдiлiк керсеткен. Шунк пен Шварц (1993a, 1993b) бастауыш мектеп-
тщ Yлгерiмi орташа жэне дарынды балаларынын жазу денгейi туралы салыстырмалы
нэтижеге кол жеткiзедi. Нэтиже бойынша езiндiк тиiмдiлiк пен жетiстiктер жазута ка-
тысты барлык тапсырмаларда колданылады жэне узак уакыт бойы сакталады.
Достарыңызбен бөлісу: