Пленарлық баяндамалар
жүктеу/скачать 9,68 Mb. Pdf көрінісі
|
Халықаралық пед. оқу. жинагы 10-11.04 2024 (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- ЦИФРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУДІ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАУ: ЦИФРЛЫҚ ПЛАТФОРМАЛАР ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ТРАНСФОРМАЦИЯ ЦИФРОВОГО ОБРАЗОВАНИЯ
| ЦИФРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУДІ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАУ:
ЦИФРЛЫҚ ПЛАТФОРМАЛАР ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ТРАНСФОРМАЦИЯ ЦИФРОВОГО ОБРАЗОВАНИЯ: ЦИФРОВЫЕ ПЛАТФОРМЫ И ТЕХНОЛОГИИ 208 Бұл әдіс бойынша көптеген мұғалімдер жұмыс істейді, олар оны толығымен қолданбаса да, кейбір элементтерін алып, сабақтарына енгізеді. Ұзақ уақыт бойы балаларды жазу мен көркем жазуға үйрету әдістемесінде ырғақты (тактикалық) әдіс (тактика әдісі), яғни санауға негізделген жазу қолданылды. Д.Б.Эльконин жүйесі бойынша жазуды оқыту, авторы М.М.Безруких, ырғақты жазу тәсіліне негізделген [4]. Тактілі жазу айқындыққа, тегістікке, ырғаққа және жеделдетілген қарқынға қол жеткізуге мүмкіндік береді. Бұл түзету әдістемесі қозғалыс ерекшеліктері барбілім алушыларда жазудың графикалық - моторлық компонентін жақсартуға арналған.Авторлар үш кезеңнен тұратын тактілі жазуды оқытуды әзірледі. Бірінші кезең келесі жаттығуларды орындауды қамтиды: мөлдір калька арқылы қолмен жазылған әріптердің дайындалған үлгілерін ескере отырып бастыра жазу. Екінші кезеңде білім алушылар мөлдір калька арқылы қолжазба сөздерді бастыра жазады, олар құрылымы жағынан бірдей ырғақты мен екпінге негізделген топтарға біріктіріледі (ана, аға, түк, мүк). Екінші кезеңде білім алушылар бірдей ырғақты құрылымы мен екпіні бар топтарға (көкнәр, қатерлі ісік, шырын, мүк) біріктірілген дайындалған қолжазба сөздерін мөлдір калька арқылы қадағалайды. Үшінші кезеңге келесі жаттығулар кіреді: өлеңдер мен шағын мәтіндердегі сөйлемдерді санау арқылы мөлдір калька арқылы бастыру. Осы ұсыныстардың негізінде жалпы білім беретін мектептің бастауыш сынып білім алушыларымен жұмыс істеуге арналған жазудың графикалық - моторлы компонентін қалыптастыру үшін жұмыс дәптері жасалды. Жазуға үйрету әдістемесі бойынша балама технологияларды қарастыра отырып, Н.Г.Агаркованың әдістемесіне де тоқталу қажет. Сонымен, Н.Г.Агаркова бастауыш жазуға үйрету және каллиграфиялық дағдыны қалыптастыру технологиясы жазу сабақтарында, яғни орыс графикасында қолданылатын қағидалар, әдістер мен тәсілдер жүйесімен және олардың іс - әрекетін автоматтандыруды дамыту сабақтарында анықталатынын атап көрсетеді [5]. Бұл, ең алдымен, принциптер: элемент бойынша зерттеу; бір нұсқалы (тұрақты) әріптер және олардың кешендері; алфавиттік таңбаларды логикалық топтастыру принципі. Бұл, ең алдымен, принциптер: элементтік зерттеу; әріптер мен олардың кешендерінің бір вариантты (тұрақты) сызбасы; әріптік белгілерді логикалық топтастыру принципі. Элементтік принциптің мәні мынада: әріптің сызбасын оқыту баланың жадында осы әріптің айқын визуалды бейнесін қалыптастырудан басталуы керек, яғни ол әріптің қандай визуалды элементтерден тұратындығын және ондағы осы элементтердің кеңістіктік - сандық қатынастарын нақты көрсетуі керек. Әріптерді көбейту элементтер негізінде де жүзеге асырылады, бірақ енді қозғалыс арқылы. Осының арқасында білім алушы әр әріптің дифференциалды визуалды - моторлық бейнесін қалыптастырады. Бұл каллиграфиялық шеберлікті дамыту үшін қажетті негізді құрайды. Жазбаша әріптерді бір вариантты (тұрақты) жазу принципі жазу кезінде қолдың қозғалыс заңдылықтарына байланысты болады. Бұл, ең алдымен, қолдың ішке қарай иыққа бағытталған дөңгелек, жабық қимылдары. Жазу процесінде қол біркелкі қимылдарды орындайды. Жазбаша әріптерді топтастырудың логикалық принциптері әліпбиден кейінгі қысқа мерзімде білім алушылардың жадында жазбаша әріптердің анық сараланған көрнекі - моторлы бейнелерін қалыптастыруды мақсатты және жүйелі түрде жалғастыруға мүмкіндік береді, демек, олардың жазуындағы графикалық қателіктердің алдын алады және осылайша каллиграфиялық дағдыларды автоматтандыруға берік негіз қалайды. Осылайша, жоғарыда сипатталған принциптер элементтік - тұтас жазу әдісі арқылы жүзеге асырылады, ол, біріншіден, 6 - 7 жастағы балалардың жас ерекшеліктеріне байланысты, екіншіден, ол біртұтас (үзіліссіз) жазудың қалыптасуына қайшы келмейді, керісінше, оның негіздерін қалайды. Бұл әдістемеге екі категорияның элементтерін енгізу арқылы қол жеткізіледі: көрнекі және қозғалысты. Бірінші категория элементтерінің конфигурациясы күрделі графикалық формалардың көрнекі түрде қабылдану заңдылықтарына, екіншісі – каллиграфиялық дағды автоматтандырылған жағдайда жазу кезінде қол қозғалысының заңдылығына байланысты. Жазылымның түрлері әр алуан болып келеді. Жазылым дағдысына арналған сабақ құрылымы төмендегідей болады: - өз бетінше жазудан бұрын - идеяны тұжырымдауды қолдайды, жоспарлаудың әртүрлі әдістерін модельдейді және бастапқы нұсқасын жазу барысын ұйымдастырады; |