ОҚулық Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі оқулық ретінде бекіткен Алматы, 2011

Педагогика-
лық 
жағдайлар-
дың реттік 
саны
Таңдап алынған нұсқа және оның ұпайлық 
бағасы
1
2
3
4
5
6
7
8
1
4
3
4
2
5
5
-
-
2
2
2
3
3
5
5
-
-
3
2
3
4
4
5
5
-
-
4
2
3
3
4
5
5
-
-
5
2
2
3
3
2
4
5
5
6
2
3
2
4
5
5
-
-
7
2
2
3
4
5
5
-
-
8
2
2
4
5
3
3
-
-
9
2
4
3
4
4
4
-
-
10
2
3
4
4
5
5
-
-
11
2
2
4
4
5
5
-
-
12
2
3
5
5
5
5
-
-
13
3
2
4
4
4
4
5
-
14
2
2
4
4
5
5
-
-
Егер зерттелуші 4,5 ұпай жинаса, оның педагогикалық  қабілеті 
жоғары деңгейде деп есептелінеді.
Орташа  ұпай  3,5-4,4,  ұпай  аралығында  болса,  педагогикалық 
қабілеті орта деңгейде дамыған болып саналады.
3,4 ұпай жинаса, педагогикалық қабілет төмен деңгейде деген 
сөз.

309
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ДЕРЕКТЕР ТІЗІМІ
1. Абдуллина О. А. Общепедагогическая подготовка учителя в 
системе высшего педагогического образования. – М.: Просвящение, 
1990. – 141с.
2. Ахметова Г. К., Исаева З. А. Педагогика для магистратуры. – 
Алматы: Қазақ университеті, 2006.
3. Архангельский С. И. Учебный процесс в высшей школе, его 
закономерные основы и методы. – М.: Высшая школа, 1980.
4. Асқарбаева А Ұстаз ізденістері Алматы 1987
5.  Асылов  Ұ.,  Нұсқабайұлы  Ж.  Әдеп.  Инабаттылық  дәрістері 
Алматы, 1998
6. Азаров Ю. П. Искусство воспитывать. М., 1985
7. Әбиев Ж. Педагогика. Алматы., 2004.
8.  Бондаревский  В.  Б.  Воспитание  интереса  к  знаниям  и 
потребности к самообразованию. М., 1985.
9. Багаева И. Д. Учителю о профессионализме педагогической 
деятельности и путях его формирования. – Гомель, 1989.- 90с.
10. Берікұлы Н. Педагогика. Оқу құралы. – 2004
11. Бабанский Ю. К., Ильина Т. А., Жантекеева З. У. Педагогика 
высшей школы. – А-Ата,1986.
12. Бордовская Н. В., Реан А. А. Педагогика учебн. Для вузов.-
СПб,: Питер, 2001-304с.
13. Введение в специальность: Учеб.пособие для студентов пед. 
Ин-тов/ Л. И. Рувинский, В. А. Кан-Калик, Д. И. Гришин и др. – М.: 
Просвещение, 1988.-208с.
14. Виленский М. Я., Образцов П. И., Уман А. И. Технология 
профессионально-ориентированного  обучения  в  высшей  школе.  – 
М.: Российского пед. Общество, 2004.-192с.
15. Дусавидцкий А. К. Воспитывая интерес. М., 1984
16. Джуринский А. Н. Развитие образования в мире. – М., 2000.
17. Гершунский Б. С. Философия образования XXI века. – М.: 
Изд-во «Совершенство», 1998-608с. 
18. Грехнев В. С. Культура педагогичекого общения. М., 1990
19. Гусев. Секреты педагогического мастерства. А., 1996
20. Гопобошин Ю. Н. Книга об учителе. М., Просвящение, 1965
21. Емсаков С. Б. Основы профессионального самовоспитания 
будущего учителя. М., Просвящение, 1989

310
22. Елеусізова С Қарым-қатынас психологиясы Алматы 1995
23. Елканов С. Б. Основы профессионального самовоспитания 
будущего учителя – М., 1989
24. Ершов П. М., Ершова А. П., Букатов В. М. Общение на уроке, 
или  режисура  поведения  учителя.  –  М.:  Московско  психолого-
социальный институт, Флинта, 1998.- 336с.
25. Жармекова Г. С. Культура профессионально-педагогического 
общения  будущего  учителя  (учебное  пособие).-  Алматы; 
Издательский дом КазГЮУ, 2002. – 120с.
26.  Зимняя  И.  А.  Педагогикалық  психология:/  Орыс  тілінен 
аударған М. А. Құсаинова. М.: Логос; Алматы: ТST-company, 2005. 
– 368 б.
27. Зязюн. Основы педагогического мастрества М., 1989
28. Интыкбаева А. Б. «Формирование основ. Профессионально-
коммуникативных умений и навыков у будущего
29. Исаева З. А., Мынбаева А. К., Садвакасова З. М. Активные 
методы  и  форма  обучения  в  высшей  школе.  –  Алматы:  Қазақ 
университеті, 2006.
30.  Лысенкова  С.  Н.  Методами  опережающего  обучения.  М.,  
1988.
31. Львова Ю. А. Творческая лаборатория учителя. М., 1985
32.  Липник  В.  Н.  Интерес  в  педагогическом  учении  К,  Д, 
Ушинского //К. Д. Ушинский и современность: Сб. Л., 1975.
33. Матюхина М. В. Мотивация ученитя младших школьников. 
М., 1984.
34.  Морозова  Н.  Г.  Учителю  о  познавательном  интересе.  М., 
1979.
35.  Молдағалиев  Б.  А.  Мектеп  мұғалімінің  анықтамалығы.  – 
Орал, 2005. – Б-19-25.
36. Мынбаева А. К. Основы педагогики Высшей школы; учебное 
пособие. – Алматы, 2008. -156 с.
37. Мынбаева А. К., Садвакасова З. М. Инновационные методы 
обучения. – Алматы, 2007. – 284с.
38.  Митина  Л.  М.  Учитель  как  личность  и  профессионал.-М., 
1994
39. Морева Н. А. Технология профессионального образования. 
–М.: Академия, 2005.-432с.
40.  Насырова  Г.  И.  Профессиональная  адаптация  будущих 

311
учителей.  В  сб:  Формирование  социальной  активности  личности 
учителя. М., 1985. Б. 58-63.
50. Национальные системы образования: общая характеристика, 
структура. – Алматы: РОНД, 2004.-160 с.
51.  Назарова  Т.  С.  Некоторые  данные  изучения  учебных 
интересов учащихся первых классов // Учение записки ЛГПИ им. 
А. И. Герцена. 1967. Т.300
52. Кертаева Ғ. М. «Рахат» мектебі: жаңа ғасырға – жаңа мектеп. 
Павлодар, 2005. – 297 б.
54. Кан-Калик В. А., Никандров Н. Д. Педагогическое творчество. 
– М.: Педагогика, 1990.- 144с.
55. Кан-Калик. Учителю о педагогическом общении. М., 1987
56. Кузьмина Н. В. Очерки психологии труда учителя. Л., Изд. 
Ленинградского университета, 1967
57.  Кузьмина  Н.  В.  Методы  исследования  педагогической 
деятельности. Л., Изд. Ленинградского университета, 1970
58.  Кузьмина  Н.  В.  Методы  системного  педагогического 
исследования. Л., 1980
59.  Кредитная  система  обучения  в  вузе.–  Алматы:  Қазақ 
университеті, 2006,–180 с.
60. Құрманалина Ш. Х., Мұқанова Б. Ж.. Педагогика: Астана, 
2007.
61. Қоянбаев Ж. Б., Қоянбаев Р. М. Педагогика. Алматы-2002
62. Кондратеньков А. В. Труд и талант учителя: факты, мысль. 
М., 1989
63. Пидкасистый П. П., Портнов М. Л. Искусство преподавания. 
 М., Роспедагенство,  1998.
64.  Педагогика  ипсихология  высшей  школы.-  Ростов-на-Дону: 
Феникс, 2002.-144с.
65. Педагогика: Учебное пособие для студентов педагогических 
учебных заведений / В. А.Сластенин, И. Ф. Исаев и др.- М.: Школа-
Пресс, 2000.- 512с.
66. Рувинский Л. И. Мандыққа кіріспе: Алматы «Ана тілі» 1991
67. Рыданова И. И. Основы педагогики общения.- Мн.:Беларуская 
навука,1998.- 319с.
68. Ряченко. Нот учителя. М., 1989
69. Сластенин В. А. Формирование личности учителя советской 
школы в процессе профессиональной подготовки. М., Просвящение, 
1976

312
70.  Сейталиев  Қ.  Педагогиканың  жалпы  негіздері.  –  Ақтөбе, 
2004. –Б. -188-211.
71.  Станкин  Н.  И.  Профессиональные  способности  педагога: 
Ахмеология  воспитания  и  обучения.-  М.:  Мосвовский  психолого-
социальный институт; Флинта, 1998.- 368с.
72. Снайдер М.. Снайдер Р. Ребенок как личносгь. М., 1997.
73. Симонов В. П. Педагогический менеджмепт. М., 1997. 
74.  Симонов  В.  П.  Диагностика  личности  и  профессионалыюе 
мастерство преподавателя. М., 1995.
75.  Синица  И.  Е.  Педагогтық  әдеп  және  ұстаздық  шеберлік. 
Алматы, Мектеп, 1997
76. Сластенин В. А., Исаев И. Ф., Ширяев Е. Н. Педагогика. – 
М.: Академия, 2002-576с.
77. Скаткин М. Н. Проблемы современной дидактики. М., 1984.
78. Сухомлинский В. А. Сердце отдаю детям. Киев. 1973.
79. Формирование интереса к учению у школьников / Под ред. 
А. К. Марковой. М., 1986.
80.  Самуйленков  Д.  Ф.  Мастерство,  педагогический  такт  и 
авторитет учителя. Смоленск, 1961
81. Чернокозова В. Н. Этика учителя. – Киев, 1973
82. Устемиров К. Шаметов Н. Р. Васильев И. Б.  Профессиональная 
педагогика. Алматы 2005. – 432 с.
83.  Учителю  о  педагогической  технике.  /  Под  ред.  Л.  И. 
Рувинского. Педагогика, 1987
84. Хозяинов Т. И. Педагогическое мастерство преподавателя. М., 
1988. 
85.  Щукина  Г.  И.  Активизация  познавательной  деятельности 
учащихся в учебном процессе. М., 1979.
86.  Щукина  Г.  И.  Проблема  познавательного  интереса  в 
педагогике. М., 1971.
87. Эльконин Д. Б. Психология обучения младшего школьника. 
М., 1974.
Ұстаз деген ұлағатты атауды естігенде, күні бүгінге дейін өзімді 
шәкірттей сезінемін.

313
Серке Қожамқұлов
Мұғалім  өзінің  білімділігімен,  жүріс-тұрысымен,  жайдары 
мінезімен, тіпті сырт пішіні, киген киімімен де оқушысына жақсы 
мағынада қатты әсер етеді. 
Мәлік Ғабдуллин
Оқушы  жастардың  ең  сенімді  ұстазы,  сыр  жасырмай  ашық 
айтатын адамы – мұғалім.
Ғабит Мүсірепов
Адамның адамшылдығы... жақсы ұстаздан болады.
Абай Құнанбаев
Маған  жақсы  мұғалім  бәрінен  де  қымбат,  өйткені  мұғалім  – 
мектептің жүрегі.
Ыбырай Алтынсарин
Ұстаз... жаратылысынан өзіне айтылғанның бәрін жете түсінген, 
көрген,  естіген  және  аңғарған  нәрселердің  бәрін  жадында  жақсы 
сақтайтын,  ешнәрсені  ұмытпайтын...  алғыр  да  аңғарымпаз  ақыл 
иесі...,  мейлінше  шешен,  өнер-білімге  құштар,  аса  қанағатшыл 
жаны асқақ және ар-намысын ардақтайтын, жақындарына да, жат 
адамдарына да әділ, жұрттың бәріне жақсылық пен ізгілік көрсетіп.
қорқыныш  пен  жасқану  дегенді  білмейтін  батыл,  ержүрек  болуы 
керек.
Әл-Фараби
Халыққа  білім  беру  саласында  істеліп  жатқанның  бәрі  сайып 
келгенде  бала  үшін  емес,  мемлекеттің  мүддесі  үшін  екенін  әрбір 
мұғалім ұмытпауға тиісті. 
М. Аринори.
Егер мұғалім өз бойына іс пен шәкірттеріне деген сүйіспеншілікті 
біріктірген болса, ол – кемел ұстаз. 
К. Д. Ушинский
Оқытушы әлеуметтік әділеттіліктің, адамгершіліктің жаршысы 
болуға тиіс. 
Спандияр Көбеев
Шәкірті жоқ ұстаз – мылқау ұстаз 
Ыбырай Жақаев

314
МАЗМҰНЫ
АЛҒЫ СӨЗ......................................................................................5
Дәріс сабақтарының мазмұны.......................................................8
Практикалық сабақтардың тақырыптары.....................................10
Зертханалық сабақтардың тақырыптары......................................11
СОӨЖ тақырыптары........................................................................11
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ШЕБЕРЛІК НЕГІЗДЕРІ
1.Педагогикалық шеберлік, педагогикалық  мәдениеттің 
компоненттерінің мәні мен мазмұны................................................13
Пайдаланылған  әдебиеттер.............................................................37
Сұрақтар мен  тапсырмалар............................................................37
Тест тапсырмалары...........................................................................38
2. Педагогикалық шеберлікті қалыптастырудың негізі – 
кәсіби педагогикалық іс-әрекет.........................................................40
Пайдаланылған әдебиеттер..............................................................53
Қосымша әдебиеттер........................................................................54
Сұрақтар мен тапсырмалар.............................................................54
Тест тапсырмалары...........................................................................55
3. Педагогикалық шеберліктің басты шарты. 
Педагогикалық эрудиция мен құзыреттілік......................................57
Пайдаланылған әдебиеттер.................................................................82
Сұрақтар мен тапсырмалар..............................................................82
Тест тапсырмалары............................................................................82
4. Педагогикалық техника педагог шеберлігінің 
элементі ретінде...................................................................................84
Сұрақтар мен тапсырмалар..............................................................89
Тест тапсырмалары............................................................................90
5. Педагогтардың сөзі тәрбиелік ықпал ету мен 
мағлұмат беру құралы ретінде............................................................91
Пайдаланылған әдебиеттер.............................................................101
Сұрақтар мен тапсырмалар............................................................102
Тест тапсырмалары..........................................................................102
6. Кәсіптік шеберліктің құрамдас бөлігі 
педагогикалық қарым-қатынас.........................................................104
Пайдаланылған әдебиеттер.............................................................126
Сұрақтар мен тапсырмалар ...........................................................127
Тест тапсырмалары.......................... ..............................................127
7. Педагогикалық қарым-қатынастың қажетті 

315
элементі педагогикалық этика мен такт..........................................129
Пайдаланылатын әдебиеттер тізімі.............................................157
Қосымша әдебиеттер.......................................................................157
Сұрақтар мен тапсырмалар............................................................157 
Тест тапсырмалары..........................................................................158
8. Педагогикалық қарым-қатынастың формасы, 
коммуникативтік іс-әрекет................................................................159
Пайдаланылған әдебиеттер............................................................165
Сұрақтар мен тапсырмалар ..........................................................165
Тест тапсырмалары.......................... ..............................................166
9. Педагог-психологтың өзін-өзі тәрбиелеуі және 
кәсіби шеберлігін қалыптастыруы..................................................168
Пайдаланылған әдебиеттер............................................................187
Сұрақтар мен тапсырмалар ..........................................................188
Тест тапсырмалары.......................... ..............................................188
10. Жоғары және орта оқу орындарында оқу-тәрбие 
процесін басқарудағы оқытушының шеберлігі..............................190
Пайдаланылатын әдебиеттер тізімі.............................................217
Қосымша әдебиеттер.......................................................................217
Бекіту сұрактары  мен тапсырмалар............................................218
Тест тапсырмалары.......................... ..............................................218
ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАР.............................................................220
Зертханалық сабақтар.....................................................................228
ОСӨЖ тақырыптары......................................................................231
Студенттің өзбетінше орындайтын жұмыстары.....................237
Аралық бақылау тапсырмалары......................................................245
Емтихан материалдары...................................................................255
Глоссарийлер......................................................................................267
Педагогикалық жағдаяттар...........................................................280
Қосымшалар......................................................................................288
Педагогикалық қабілетті зерттеу.................................................303
Пайдаланылған деректер тізімі .....................................................309

316
Басуға  .  .2011 ж. қол қойылды. Формат 60х90
1/16
. 
Қағазы 
офсеттік. Қаріп түрі “Times New Roman”. Көлемі  20 б.т. 
Таралымы **** дана. Тапсырыс №
Ж. А.  ЖҮСІПОВА
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ШЕБЕРЛІК
ОҚУЛЫҚ