М. А. Молдашева
І тарау СУБЪЕКТІНІҢ ЕСЕП САЯСАТЫ
жүктеу/скачать 1,44 Mb. Pdf көрінісі
|
Молдашева
| І тарау
СУБЪЕКТІНІҢ ЕСЕП САЯСАТЫ 1.1. ЕСЕП САЯСАТЫ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК ЖӘНЕ ОҒАН ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР Бухгалтерлік есеп принциптері бойынша кәсіпорынның есеп саясаты деп ұйымның бухгалтерлік есепті жүргізу әдістері мен тәсілдерінің жиынтығын, яғни алғашқы бақылау, құндық өлшеу, ағымдағы топтау мен шаруашылық (жарғылық және басқа) қызметтің фактілерін жинақтап қорытындылау жолдарын айтады. Бухгалтерлік есепті жүргізу әдістеріне шаруашылық қызмет фактілерін топтау мен бағалау әдістері, активтердің құнын есептеу, құжат айналымын қабылдауды ұйымдастыру, түгендеу, бухгалтерлік есепшоттарын қолдану әдістері, бухгалтерлік есептің тіркелім жүйесі, мәліметті өндеу мен басқа да сәйкес әдістер мен амалдар кіреді. Есеп саясатын құрудың негізгі қағидалары мен талаптары №1 БЕС-да берілген. Есеп саясатын әзірлеген кезде кәсіпорын өз мүліктерін және міндеттемелерін басқа кәсіпорынның мүліктері мен міндетте- мелерінен бөліп көрсетуі тиіс. «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру туралы» Қазақстан Республикасының заңы мен бухгалтарлік есеп прин- циптерінде кәсіпорын өзінің есеп саясатын құруы барысында бұйрық немесе жарлық бойынша қажетті құжаттар тізімін бекітуі керек екендігі көрсетілген. Бұл бекітілетін құжаттардың қатарына мыналар жатады: • бухгалтерлік есептің уақытылы және есеп берудің толық тиісті талаптарына сәйкес жүргізілуі; • бухгалтерлік есеп жұмысын жүргізуде қолданылатын син- тетикалық және аналитикалық шоттарының жұмысын жоспары; 5 • алғашқы есеп құжаттарының типтік нысандары; • ұйымның ішкі бухгалтерлік қорытынды есеп құрудағы құжат нысандары; • актив пен міндеттемелерді бағалау әдістері; • актив пен міндеттемелер түгендеуін (инвентарзациясын) өткізу тәртібі (реті) • құжат айналымы ережелері мен есеп ақпараттарын өндеу технологиясы; • шаруашылық операциялары бақылау тәртібі; • бухгалтерлік есепті ұйымдастыруға қажетті басқа шешімдер. Кәсіпорының қабылдаған есеп саясатын сол ұйымдағы бухгатерлік есептің маңызды мәселелерінің бірі. Ұйымның есеп саясатын таңдауы мен негіздеуіне келесі негізгі факторлар әсер етеді: • меншік нысанымен құқықтық-ұйымдастырушылық нысаны (жауапкершілігі шектеулі серіктестік, ашық акционерлік қоғам, жабық акционерлік қоғам, өндірістік кооператив және тағы басқа); • салалық қызметтің түрі (өнеркәсіп, құрылыс, сауда, көлік, ауыл шаруашылығы және тағы басқа); • қызметінің көлемі, жұмысшылары мен қызметкерлерінің орташа тізімдік саны және тағы басқа); • салық салу жүйесімен арақатынасы (әр түрлі салық түрлері бойынша жеңілдіктер немесе салық төлеуден босату, салық мөлшері және тағы басқа); • қаржы-шаруашылық қызметін дамыту стратегиясы (ұйым- ның экономикалық дамуының ұзақ мерзімдік перспективасының мақсаттары мен міндеттері, инвестициялардың жұмсалу бағыты, келешектегі (перспективалық) мәселелерді шешудің тактикалық тәсілдері); • ұйымның ақпараттық қамсыздандыру жүйесі (оның тиімді әрекетіне қажетті барлық бағыттары бойынша); • материалдық базасының болуы (компьютерлік техника мен басқа да оргтехника жабдықтарымен қамсыздандырылуы, бағдар- ламалық-әдістемелік қамсыздандыру және тағы басқалар); • кәсіпорындағы бухгалтерлік мамандарының (қаржы бөлімі қызметкерлерінің) біліктілігі және басшылардың экономикалық батылдылығы, ынталылығы мен тапқырлық деңгейі. 6 Кез келген ұйымның өзінің қызметін іске асыру үшін таңдап бекіткен есеп саясаты толықтылық, уақыттылық, сақтық, қарама қайшылықсыздығы мен орындылық талаптарына сай болу қажет. жүктеу/скачать 1,44 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|