Сәуле Досжан 31
лар ар тық мал-мүлкін кедей-кепшікке бөліп береді екен. Оны
«кəм пес ке» дейді екен деп желігіп жүрді. Түбінде ба ғын ба ған
байларды жер аударады екен деп сыпсыңдаушылар да болды.
Белсенділер ауыл-ауылға «Қызыл отау» дегенді құр ды. Оған
желіккен жастар мен жасамыстар жазылып, күн де ойын-са-
уық жасап білгенін істеп жатты. «Сауат ашу» деген шаруамен
ай на лыс пақ қа біраз жұртты жиып алады. Күн де жиналыс...
Жиналысқа барып келген келін-кепшік өнер шығарып,
қа ла да тұрамыз, кəлектіп дегенге топталамыз деп желікті.
Бай лар дың небір сұлу қыздары мен тоқалдарын белсенділер
əйелдікке алып жатыпты деген сыбыстар шыға бастады.
Мол да ның да күні қараңданды. Мешіттердің есігі тас бе кі-
тіл ді... Жұрт ораза ұстап, намаз оқудан қорқатын болды.
Арслан қырға шығуды азайтып, енді қырдан қалаға
келгендерден сыр тарту үшін үйіне шақыртып алатын бол-
ды. Ел ішіндегі жаңалықтарды солардан естіп отырды. Өзі
көп уақытын əкесінен қалған кітапханада өткізеді. Ара-ара-
сында Ресей асып келеді. Петрбор мен Қазандағы татар аға-
йын да ры соңғы жылы қатынауды қойды. Өзі өткен күзде
барып қайтқан. Онда ел іші тыныш еді. Бүгінгі əңгімелерді
ес ті се жаны түршігеді. Содан биылғы жаз жанын жеп, қанын
ішіп өтіп жатыр.
Əйелдері де бірдеңенің тықырын сезгендей дымдары
шық пай жүр. Ұл тауып бергелі үлкен үйдің ханымы болып
ал ған Хадишасы күйеуінің қабағын, келген-кеткеннің аузын
аң дып жүр. Ал, Нұрия бес уақыт намазын оқып, ол аздай түні
бойы кітап оқитын болып алды ма əйтеуір шамы сөн бей ді.
Айт пақ шы, Нұрияны Жақып өздеріне ренжіген соң қай та дан
үл кен үйдегі бөлмесіне көшірген. Жақсылықтың қай дан кел-
ге нін сезген бəйбіше тоқалға ағасының адалдығы, адам гер-
ші лі гі үшін ғана Хадишаға кек сақтамаған. Ал, жастайынан
қо сыл ған Арсланның Құдай перзент берген бақытты ша ғын-
да мұны сыртқа тепкені жанына қатты батып, ішінен дық
сақ тап жүрген болатын.