Экономикалық теория
141
өсуінен туындайды, яғни капитал салымдары пайданың
ұлғаюымен анықталынады.
Экономикалық өсудің
неоклассикалық моделі «өндірістік
қызмет» категориясына негізделеді. Тек микро- емес, макро
деңгейде барлық өндірістік факторларды (жер, еңбек, капитал,
ҒТП) жақсы пайдалану жолдарымен ғана экономикалық өсуге
жетуге болады.
Өндірістік функцияның негізінде келесідей қорытынды
жасалынады: капитал және еңбек өндіріс факторларының сәйкес
шекті өндірушілік негізінде марапатталынады; өндірістік
функциялар бір фактор бірлігінің басқаның белгілі бір
мөлшерімен технологиялық айырбастауы қоғамға қаншалықты
тұратындығын нақты бағалауға мүмкіндік береді. Ұлттық өнім
өсімінің сол бір көлемі не капитал салымдарының кеңеюімен, не
еңбекті пайдаланудың кеңеюімен алынуы мүмкін; өндірісте
және ұлттық өнімнің өсуінде ғылыми – техникалық прогрестің
сапалық факторларының үлесін айқындау міндеті шешіледі.
В. Леонтьев – ұдайы өндірістің - өндіріс, бөлу, айырбас және
тұтыну – барлық фазасында құрылымдық өзара тәуекелділікке
негізделген жалпы нарықтық тепе-теңділіктің макроэкономикалық
моделін ұсынды. Оның моделі
«шығын-өнім» деп аталады және ол
шахмат кестесі түрінде құрастырылған.
Біріншіден, жиынтық сұраныс
және басқа салалармен
(шығындар) ұсынылған материалдық игіліктер мен қызметтердің
көрінісі ретінде – бұл, баланстық столбасы (тігінен)?.
Екіншіден, жиынтық ұсыныстың және өздері шығарып
ұсынатын сатушылардың материалдық игіліктері мен қызметі
– бұл, баланстың жолы (қатары). Осы кестені талдау негізінде
экономикалық өсудің болжауын жасауға болады.
Достарыңызбен бөлісу: