Модульді
оқу
технологиясы
АҚШ
пен
Батыс
Еуропада
1960
жылдары
дəстүрлі
оқуға
балама
ретінде
ұсынылған
білім
игеру
жүйесі
.
Бұл
технологияның
мəні
-
оқушы
модульмен
жұмыс
орындау
барысындағы
нақты
мақсатқа
өз
бетінше
(
не
белгілі
шамада
мұғалім
жəрдемімен
)
жетеді
(
П
.
Юцявичене
,
Т
.
И
.
Шамова
).
Модуль
–
мақсатқа
орайластырылған
оқу
мазмұны
мен
оны
меңгеру
жолдарын
(
технологиясын
)
біріктірген
түйін
,
топ
(
узел
).
Модуль
құрамы
:
əрекеттің
мақсаттық
жоспары
,
ақпарат
қоры
,
дидактикалық
мақсатқа
жетудің
əдістемелік
көрсетпелері
.
Бұл
технологияға
орай
оқу
мазмұны
өз
алдына
белгілі
жинақы
құрамға
келтірілген
ақпараттық
топ
(
блок
)
күйінде
беріледі
.
Ол
ақпарат
оқу
мазмұнының
көлемін
ғана
емес
,
əдістері
мен
олардың
игерілу
деңгейін
де
көрсететін
дидактикалық
мақсатқа
сəйкес
меңгеріледі
.
Модульдік
оқуда
өзіндік
жұмыстарға
аса
көп
уақыт
бөлінеді
.
Бұл
оқушыға
оқу
əрекеттеріне
кірісумен
өз
мүмкіндіктерін
сезінуге
,
білім
игеру
деңгейін
өзі
анықтауына
,
өз
білімдері
мен
ептіліктеріндегі
кемшіліктерді
байқауына
жəрдемдеседі
.
Модульдік
оқу
дəстүрлі
білім
игеру
жүйесімен
байланыста
пайдаланылуы
мүмкін
.
Модульдер
оқу
жүйесінің
қалаған
ұйымдастырылу
формасында
орын
тауып
,
оның
сапасын
жақсартуға
жəне
тиімділігін
арттыруға
қолданылуы
ықтимал
.
Шоғырластырылған
(
концентрлі
)
оқу
технологиясы
педагогикада
ежелден
танымал
пəнге
шомдыру
əдісіне
негізделген
(
П
.
Блонский
,
В
.
Ф
.
Шаталов
,
М
.
П
.
Щетинин
жəне
т
.
б
.).
Бұл
технология
жақтастарының
пікірі
:
оқудың
дəстүрлі
сынып
-
сабақтық
жүйесінде
бағдарламалар
мен
оқулықтарға
сəйкес
берілетін
оқу
мазмұны
бөлім
,
тақырып
,
параграфтарға
бөлшектеніп
,
өз
алдына
шартты
дербестенген
ауқымда
ұсынылады
.
Осыдан
оқушылардың
жеке
пəндерден
алатын
білім
,
ептілік
,
дағдылары
жай
қалыптасады
.
Оқу
проблемасының
ұзаққа
созылып
өтілуінен
,
оқушылардың
сабаққа
болған
қызығушылығы
кемиді
.
Бір
дəрістің
екіншісінен
алшақты
болуынан
бір
сабақта
қабылданған
ақпарат
келесіге
дейін
көбіне
ұмытылады
.
Пəндердің
тұрақты
ауысып
баруынан
оқушы
олардың
бірде
-
біріне
тереңдеп
ене
алмайды
.
Бір
пəннен
екіншісіне
өтуде
бала
қиыншылық
көреді
,
көп
уақыт
сарп
етеді
,
ендігі
сабақ
өткендегіні
көлеңкелейді
,
сонымен
əр
өткен
сабақ
өз
құндылықтарын
жойып
барады
.
Əр
дəріс
оқушы
үшін
–
жаңа
жүктеме
,
мұғалімдердің
жаңа
талаптары
,
жаңа
мазмұнды
материал
,
жаңа
көңіл
-
күй
ықпалдары
,
т
.
с
.
с
.
осылардың
баршасына
сəйкес
бала
икемделіп
,
оқу
іс
-
əрекеттерін
орындауы
шарт
.
Ал
бұл
енді
қалыптасып
жатқан
жас
буынға
оңай
шаруа
емес
.
Шомдыру
оқуында
сабақтар
топқа
(
блокқа
)
келтіріледі
,
бір
күнге
не
аптаға
межеленіп
,
қатар
өтілетін
пəндер
саны
кемітіледі
.
Мұндай
технология
оқу
-
оқыту
процесін
адам
қабылдауының
табиғи
психологиялық
ерекшеліктеріне
жақындастыра
түседі
.
Сабақта
игерілген
материалды
ұмытудың
алдын
алу
үшін
оны
бекіту
жұмыстары
сол
күні
жүргізілуі
тиіс
,
яғни
қандай
да
уақыт
аралығында
оқушы
басқаларына
алаңдамай
,
тек
сол
пəнмен
ғана
шұғылданып
,
толық
шомуы
қажет
.
Қашықтан
оқу
технологиясы
–
бұл
осы
заманғы
телебайланыс
,
электронды
почта
,
теледидар
жəне
интернет
жəрдемімен
оқу
мекемесіне
қатыспай
-
ақ
білімдену
қызметтерін
пайдалану
.
Қашықтан
оқу
қандай
да
себептермен
білім
иеленуге
қол
жеткізе
алмай
жүргендердің
бəріне
бірдей
үйде
отырып
оқу
мүмкіндіктерін
ашады
(
əсіресе
мүгедектерге
,
зағиптар
мен
есітуден
қалғандарға
,
т
.
с
.
с
.).
Оқу
технологияларының
басқа
да
түрлері
баршылық
:
əр
деңгейлі
оқу
,
толық
меңгеру
,
ұжымдық
ықпалдаса
оқу
,
икемдесе
оқу
,
жобалап
оқу
,
авторлық
оқу
технологиясы
(
мысалы
,
В
.
Ф
.
Шаталов
технологиясы
)
жəне
т
.
б
.
Сұрақтар
мен
тапсырмалар
1.
Оқу
технологиясы
деген
не
?
2. «
Оқу
əдістемесі
»
жəне
«
оқу
технологиясы
»
түсініктерінің
айырмашылығы
неде
?
3.
Модульді
оқу
технологиясының
мəні
мен
сипаты
қандай
?
4.
Проблемді
оқу
технологиясының
мағынасын
ашып
беріңіз
.
5.
Оқудың
қандай
авторлық
технологияларын
білесіз
?
3-
бөлім
.
ТƏРБИЕ
ТЕОРИЯСЫ
12-
дəрісбаян
.
Тəрбие
мəн
-
мағынасы
«
Адамға
ең
бірінші
білім
емес
,
тəрбие
беру
керек
.
Тəрбиесіз
берілген
білім
адамзаттың
қас
жауы
,
ол
келешекте
оның
өміріне
апат
əкеледі
.»
əбу
Насыр
əл
-
Фараби
Жоспары
1.
Тəрбие
міндеттері
мен
қызметтері
.
2.
Тəрбие
процесінің
ерекшеліктері
.
3.
Тұлғаның
өзіндік
тəрбиесі
мен
қайта
тəрбиесі
.
12.1.
Тəрбие
міндеттері
мен
қызметтері
Тəрбие
педагогикада
бірнеше
қырларымен
танылған
:
–
əлеуметтік
мағынада
–
бұл
аға
буын
жинақтаған
тəжірибені
жас
ұрпақ
өкілдеріне
өткізу
.
Тəжірибе
дегеніміз
–
адамзаттың
өз
тарихи
даму
барысында
жасаған
рухани
мұрасы
,
дəлірек
айтсақ
:
адамдарға
белгілі
болған
білімдер
,
ептіліктер
,
ойлау
тəсілдері
,
құқықтық
,
адамгершілік
жəне
т
.
б
.
нормалар
.
–
педагогикалық
мағынада
–
бұл
тəрбиеленушіге
ықпал
жасау
үшін
ұйымдастырылған
арнайы
іс
-
əрекет
,
тұлға
қалыптастыруға
бағытталған
мақсатты
процесс
.
Тəрбие
қоғамдық
талаптарға
сəйкес
болуы
міндетті
.
Егер
қоғам
құқықтық
демократиялық
мемлекет
құрып
жатса
,
ендеше
ондағы
адам
тəрбиесі
адамгершілік
,
азаматтық
заңдар
мен
қылық
-
əрекет
нормалары
рухында
жүріп
жатуы
қажетті
.
Жалпы
адамзаттық
құндылықтар
қалыптастырудың
маңыздылығын
ескерумен
бірге
əлеуметтік
ортаның
кездейсоқ
та
,
мақсатты
бағытта
да
əсер
,
ықпал
жасайтынын
естен
шығармаған
жөн
.
Қазіргі
заман
тəрбиесі
гуманистік
негізде
болып
,
тұлғаның
əлеуметтік
-
мəдени
(
өмір
жəне
əрекет
-
қылық
кейпін
таңдау
жəне
іске
асыру
),
даралықты
(
тұлғаның
өзіндік
қалыптасуы
),
жауапкерлікті
қатынас
(
құндылықтар
таңдау
)
бағыттарында
дамуына
орайласады
.
Мұндай
тəрбие
технологиялық
икемшілдігіменен
(
адамның
қабылдау
жəне
психологиялық
даму
заңдылықтарына
сай
орындалады
),
көңіл
-
күйге
сəйкестігімен
(
көңіл
-
күй
тəжірибесін
қалыптастырады
),
сұхбаттастығымен
(
екінші
біреуге
ұсыну
үшін
емес
,
өз
меншікті
тəжірибесін
құрастыру
үшін
),
жағдайға
орай
орындалуымен
(
негізгі
құралы
–
тəрбиелік
жағдай
),
болашаққа
бағытталуымен
(
дамудағы
тұлғаға
арналады
)
ерекшеленеді
.
Сонымен
,
тəрбие
–
бұл
жалпы
,
ортақ
міндеттерді
іске
асыру
барысында
мұғалім
мен
оқушының
ықпалдасты
əрекеттерін
қамтамасыз
етуші
арнайы
ұйымдастырылған
тəрбиелік
жүйе
жағдайында
мақсаты
тұлға
қалыптастыру
болған
əлеуметтік
процесс
.
Берілген
анықтаманың
мазмұндық
құрылымына
зер
салайық
:
Достарыңызбен бөлісу: |