Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
НАТРИЙ АЛМАСУЫНЫҢ БҦЗЫЛЫСТАРЫ
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
- Бұл бет үшін навигация:
- Гипернатриемия
| НАТРИЙ АЛМАСУЫНЫҢ БҦЗЫЛЫСТАРЫ.
Жасуша сыртындағы барлық катиондардың 90%-ы натрийдің ҥлесіне тиесілі. Ол хлорид, фосфат, бикарбонат тҥрлерінде қан плазмасының, лимфаның, ликвордың, ас қорыту сӛлдерінің қҧрамында болады . Жасуша сыртындағы сҧйықта оның мӛлшері 140 ммоль/л жуық, ал жасуша ішіндегі сҧйықтықта — 20 ммоль/л болады. Барлық натрийдің 30%-ға жуығы (1500—2000 ммоль/л немесе 34—46 г) қаңқа сҥйектерінде болады. Натрий алмасуының бҧзылуы қанда оның кӛбеюімен (гипернатриемия) немесе азаюымен (гипонатриемия) кӛрінеді. Гипернатриемия - қандағы натрий мӛлшерінің 145 ммоль/л-ден астам кӛбеюі. Ол мына жағдайларда байқалуы мҥмкін: ● тҧзды заттарды артық қабылдағанда (тәуліктік мҧқтаждық 10-12 г), мәселен, тағаммен, сілтілі минералды суды кӛп ішкенде, ас тҧзының гипертониялық ерітіндісін емдеу мақсатымен артық енгізгенде; ● натрийдің организмнен шығарылуының бҧзылуы кезінде, мәселен, бҥйрек қызметі тӛмендегенде (гломерулонефрит, нефросклероз) және глюкокортикоидтарды ҧзақ уақыт бойы қабылдағанда; ● әлдостерон артық ӛндіріліп шығарылғанда, ӛйткені ол нефрон ӛзекшелерінде, ас қорыту жолдарында, сілекей және тер бездерінде натрийдің қанға кері қайта сіңірілуін (реабсорбциясын) кҥшейтеді. Осы жағдайларда нағыз немесе шынайы гипернатриемия дамиды. Сонымен бірге оның салыстырмалы немесе салдарлық тҥрлері де кездеседі. Бҧл кездерде организмде натрийдің жалпы мӛлшері кӛбеймейді. Бірақ денедегі судың мӛлшері азаюдан натрийдің қандағы деңгейі біршама кӛтеріледі. Осындай жағдайды салыстырмалы гипернатриемия дейді. Ол организмнің сусыздануы барысында, мысалы организмге су аз тҥскенде немесе қатты терлегенде және іш ӛткенде, полиурия т.т. кездерде қанның қоюлануы нәтижесінде байқалады. Қанда натрийдің кӛбеюіне организм ӛзінің теңгерілу жолдарын жҧмылдырып біршама қарсы тҧра алады. Ол ҥшін гипоталамустағы шӛлдеу орталығының нейрондарындағы осморецепторлар қоздырылуынан антидиурездік гормон артық ӛндіріледі. Содан бастапқы несептен судың кері қанға сіңірілуі кҥшейіп су организмде тҧтылады. Сонымен қатар 197 сол жақ жҥрекшеде атриопептин және бҥйректе простагландиндер тҥзіліп, натрийдің несеппен шығарылуын кӛбейтеді. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|