Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету


Асқазан мен ұлтабардың ойық жарасын емдеу жолдарының



Pdf көрінісі
бет514/600
Дата19.05.2022
өлшемі6,36 Mb.
#143928
1   ...   510   511   512   513   514   515   516   517   ...   600
Байланысты:
Патофизиология учебник (1)

Асқазан мен ұлтабардың ойық жарасын емдеу жолдарының 
негіздері.
Асқазан сөлінің қышқылдығын төмендету ойық жараның 
жазылуын 
тездетеді. 
Осы 
мақсатта 
Н
2
-гистамин 
рецепторларының 
тежегіштері 
(циметидин, 
ранитидин, 
фамотидин және низатидин) қолданылады. Асқазанның іргелік 
жасушаларының тұз қышқылын өндіруінде Н
+

+
-АТФаза 
ферментінің маңызы үлкен болғандықтан осы ферментті 
тежейтін дәрі-дәрмектер (омепразол т.б.) асқазан сөлінің 
қышқылдығын азайтып, ойық жараның тез жазылуына әкеледі. 
Сонымен 
бірге 
тұз 
қышқылының 
өндірілуін 
тежейтін 
простагландиндердің препараттары (мизопростол), әсіресе 


615
ұлтабардың ойық жарасы кезінде жақсы емдік әсер етеді. 
Асқазан мен ұлтабардың ойық жарасы дамуында Не ІісоЬасtег 
руlоrі-дің маңызына байланысты бұл дертті кешенді емдеу 
шараларына антибиотиктер (амоксициллин, тетрациклин т.б.) 
енгізілуі қажет. 
Іргелік жасушаларға ацетилхолин мен кезбе жүйкенің 
әсерін азайту үшін хирургиялық тәсілмен бұл жүйкенің 
жекелеген 
тармақтарын 
кесу 
операциясы 
(сұрыпталған 
ваготомия) жасалады. 
Ішектерде ас қорытылуының бұзылыстары 
Ішектер 
секрециялық, 
инкрециялық, 
сіңірімділік, 
қимылдық және экскрециялық қызметтер атқарады. 
Ішек сөлі екі бөлшектен тұрады: бірінпгісі минералдық 
заттардан және нәруыздардан тұратын сұйық бөлшек, екіншісі 
ферменттерден 
және 
ішектердің 
шырышты 
қабықтарынан 
бөлінген эпителий жасушаларынан тұратын қою, ерімейтін 
бөлшек. Бірінші сұйық бөлшегі ішек үңгіршіктерінде 
(крипталарында) (грек. kripte - үңгір) өндіріледі. Бұл 
бөлшегінде ферменттер болмайды немесе тым аз болады. 
Ферменттер 
ішек 
бүрлерінің 
эпителий 
жасушаларында 
өндіріледі. Ішек бүрлерінің ортаңғы бөлшегінде орналасқан 
эпителий жасушалары олардың төбесіне қарай итеріліп 
шығарылады. Содан бұл жасушалар ішек сөліне түсіп, олардың 
ыдырауынан ферменттер босап шығады. 
Ішек сөлінде көптеген ферменттер болады. Энтерокиназа 
ұлтабарда және ашішектің жоғарғы бөліктерінде өндіріледі. 
Ішектің төменгі бөлігінде оның өндірілуі азаяды. Сонымен 
бірге ішек сөлінде нәруыздарды сіңіруте қатысатын сілтілік 
фосфатаза, 
нуклеаза, 
катепсиндер, 
аминопептидаза, 
дипептидазалар, көмірсуларын және майларды ыдырататын α-
глюкозидаза және моноглицеридлипаза т.с.с. ферменттер 
болады. 
Ішектің секрециялық қызметі жергілікті факторлармен, 
гормондық және жүйкелік әсерлермен реттелінеді. Ішекке 
түскен тамақ қойыртпасы (химус) ішектегі механорецепторлар 
мен хеморецепторларды қоздыру арқылы сөлдің шығуын 
арттырады. 
Сонымен бірге, ішектерде өндірілетін пептидтік гормон 
энтерокинин ашішекте сөл бөлінуін күшейтеді ОЖЖ негізінен 
ішек сөлінің шығуын тежейді. Бірақ ұлтабардың басгапқы 
жағында кезбе жүйкемен келетін серпіндер сөл бөлінуін 
арттырады. 
Ішек сөлі шығуына байланысты ішектерде тағамдық 
заттардың ыдыратылуы болады. Оларда астың ыдыратылуы екі 
сатыға бөлінеді: 1. қуыстық және 2. мембраналық немесе 


616
іргелік болады. Бірінші сатысы ішек қуыстарында өтеді, 
онда ірі молекулалар мен кесек заттар (дисахаридттерге, 
пептидтерге, дипептидтерге дейін) ыдыратылады. Екінші 
сатысында тағамның ыдыратылуы ішек бүрлеріндегі эпителий 
жасушаларының мембраналарында болады. Бұл кезде тағамдық 
заттардың мономерлерге (амин қышқылдарына, глюкозаға, май 
қышқылдарына) дейін толық ыдыратылуы болып, сіңірілу 
басталады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   510   511   512   513   514   515   516   517   ...   600




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет