Педагогикалық факультеттің деканы

1Этнос. Л.Н Гумилев. Н.А Арутенов. М.Н Чебоксаров анықтамалары.

2Этникалық өзіндік сана,этникалық ұқсастық. Г Тэджфелдің этникалық ұқсастық концепциясы.

3 Этноцентризм.

Қазіргі заманда этнологиялық ғылымдарда этнос, оның табиғаты мен құрылымы жөнінде біркелкі түсінік жоқ. Бромлейдің айтуынша этнос дегеніміз – белгілі бір аймақта тұркқты мекені бар, тарихи қалыптасқан жлпы тұрақты тіл ерекшелігі бар адамдар жиыны.Этностың табиғатын түсіндіруде басқа да бағыттар бар. А.Н Гумилев этносты ең алдымен табиғи құбылыс деп қарастырды. Оның түсіндіруі бойынша этнос дегеніміз- кез- келген ұжым өзіне ұқсас ұжымға қарсы қоя алатын өзіндік ерекше ішкі құрылымымен айқын мінез- құлық стереотипі бар адамдар жинағы. Ғалымның пікірі бойынша этникалық мінез- құлық стереотипі ұрпақтан- ұрпаққа берілмейді , адам баласы оны мәдени әлеметтену процессінде меңгереді және ол тұрақты, адамның өмірі бойы ө згермейтін болып табылады. Келесі бағыт өкілдерінің түсндіпуінше этнос дегеніміз- кеңістікте шектелген ерекше мәдени ақпараттың жиынтығы, ал этнос арасындағы қарым- қатынас сондай ақпаратпен аламасу. ( С:А Арутенов. Н.Н Чебоксаров ) Мұндай тұжырымда этносты адамдардың шынайы тобы деп түсіндіруден басқа деңгейге-ақпараттық- когнитивтік өтіп отыр. Мұнда этносты анықтайтын ең басты белгі ерекше мәдени ақпаратты тасымалдаушы адамдар емес, ақпараттың өзі, мазмұны, өзіндік ерекшелігі.Этникалық өзіндік сана – тұлғаның өзінің белгілі бір этникалық қауымдастыққа жатанын ұғынуы. Этникалық сана сезім- этникалық қауымдастық мүшелерінің әлеуметтік –психологиялық ұстанымдары мен стереотиптерін қоса, өзі және басқа этнос жөніндегі түсініктерінің бірлігін бейнелейді. Мұндай түсінікте этникалық өзіндік сана – тұлғаның белгілі этникалық қауымдастықтың өкілі ретіндегі өзі туралы түсінігі мен қабылдауын бейнелейтін этникалық сананың бөлігі.