3. Жеке басыныц калыптасуы мен элеуметтж даярлыгы

3. Жеке басыныц калыптасуы мен элеуметтж даярлыгы
Жеке тулгалык даярлык баланыц мектепке, оку эрекетше, ус- 
таздарга, езше катынасын керсетедг Сонымен катар мотивацияныц 
даму децгешн де жаткызуга болады. Мектепте окуга дайын балага 
тек оку куралдары, дэптер, ютап, парта немесе сомке сиякты оку 
куралдары гана кызыкты болып кана коймауы керек, ец бастысы 
окушы жаца б ш м алуга, езш дамыту, 
ой-epiciH 
улгайтуга даяр 
болуы кажет.
Мектепке келген бала езш щ тэрт1бш, таным эрекетш e3i баскара 
алуы керек, бупар иерархиялык туртюлер жуйесшщ курылуына кеп 
ыкпалын типзедг Жеке тулгалык даярлык баланыц эмоционалдык 
даму децгешн улгайтады.
Мектепке келген бала окимын деген ниетпен мектеп табалды­
рыгын аттайды. 
B ip a K
кейде бала окуга баргым келед1 дегенмен, 
оныц мотивi эртурл1 болады.
B ip e y i 
мектепте кеп бала бар жэне онда кещлд1 десе, 
6 ip e y i 
пар- 
тага отыргысы келгещцктен мектепке баруы мумкш. Алайда мундай 
ыкыласпен мектепке келген балалар, 
6 ip a 3
уакыттан кешн мектептщ 
катал тэрт1б1не жэне кундел1кп оку сабактарына шыдай алмайды. 
Жалпы, бала оку удер1сшщ езше кызыгуы кажет. Сонда гана бул 
баланыц таным кызыгушылыктарыныц дамуына, жаца б ш м алуына 
мумкшдж жасайды.
Элеуметтж даярлыкка когамдык жуйеде орныныц ауысуына 
баланыц даярлык дэрежеЫ, ягни окушы жагдайын кабылдауы жа- 
тады. Психологтардыц айтуынша, 
6 i p i H i n i
сынып окушыларыныц 
кебше элеуметтж бешмделу киынга согады, 
c e 6 e 6 i
бул жаста мек­
теп тэрт1бше багынатын, мектептж журю-турыс нормаларын кабыл- 
дайтын, мектептж мшдеттерд1 толыгымен мойындайтын тулга эл1 
калыптаспаган.
Сонымен катар Е. Е. Кравцова ез ецбектершде баланыц мектеп­
ке психологиялык даярлыгыныц 
H e r n i 
ретшде бала дамуындагы 
карым-катынас релше кецш беледг Осыган орай бул карым-каты­
насты 3-ке бел in карастырган:
1. Улкендерге катынасы;
2. Курдастарына катынасы;
3. б зш е деген катынасы.
Мундагы карым-катынас непзше бала дамуыныц децгеш мек­
тепке психологиялык даярлык дэрежесш анактап жэне ол оку ic-
154

эрекетшщ непзп курылымдык компоненттерше аныкталган турде 
сэйкес келедк ягни, жеке тулганьщ интеллектуалдык, психологиялык 
компоненттерш карым-катынассыз елестету мумкш емес.
Сонымен, бала 
ym iH
мугал1мдермен, баска балалармен карым- 
катынас жасау 
y m iH
кажетп касиеттердщ калыптасуы аса мацызды. 
Ягни, оку эрекет1 ужымдык сипат болгандыктан, 
9 p 6 ip
бала кур­
дастарымен карым-катынас жасай алуга, 
6 i p r e
жумыс 
ic T e y re
даг- 
дылануга тырысады.
Кейб1р балалар жаца ужымга тез енш, балалармен тез тш та- 
бысып кетедг Ал кейб1реулер1 копке дейш курбыларымен тез тш 
табыса алмагандыктан, ужымнан тыс калып, жалгыз журедг Сон­
дыктан баланыц ужымда езше 

жүктеу/скачать 8,02 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: