Педагогикасы казакстан республикасы
|
Otbasy pedagogikasy 2014 Zhundibaeva
| 2. Биологиялык кемелдену1
Мектептег1 оку эрекет1 - бул агзанын барлык жуйелершщ катты жумыс icTeyiH кажет ететш удер1с. Баланьщ агзасында жаца ережелер мен ic-эрекеттерге уйрену езгерютер тугызады. Окушы мектептщ талаптарын орындап, жана кун режимше, сабактарда тэртш сактап отыруга дагдылануы кажет. Алайда кез келген бала нын денсаулык жагдайы мундай езгерютерге б1рден бешмделе алмайды. BipiHmi сынып окушыларыньщ агзасына койылатын жана жогары талаптарга окудьщ алгашкы аптасы мен айларында бас аурулары, шаршау, ашуланшактык, наразылык, жылау, уйкыньщ бузылуы сиякты шагымдар ретшдеп жауаптар пайда болады. Кейде журектщ айнуы, кусу, мурыннан кан кету болады. Балалардын аска тэбет1 мен дене салмагы темендейдк Психикалык сипаттагы киыншылыктар да кездеседц мысалы, коркыныш ce3iMi, окуга жэне мугал1мге деген жагымсыз, Tepic катынас, оз кабитеттер1 мен мумюншЫктер! женшде Tepic козкарас. Мундай мектептеп оку удерюшщ басталуымен байланысты бала агзасындагы езгер1стерд1 кейб1р батыс галымдары «адаптациялык ауру», «мектептж шок», «мектептж куйзел1с», «мектептж дезадаптация» деп атайды. Мун дай киын кезецде балага мектепте де, уйде де кеб1рек кещл бел in, жылы шыраймен карап, оган шыдамдылык пен мешр1мдшк таныту керек. Сонда белгш 6ip уакыттан кешн колайсыз, жагымсыз жагдай етш, уйкы мен тэбет1 нормага келш, турл1 шагымдар жогалып, ба ланыц денсаулыгы жаксара туседь Жагымсыз жагдайдыц жогалуы 152 басталып келе жаткан жайлы бешмделудщ алгашкы белпс1 болып табылады. Б1ртшдеп бала агзаеында жэне ен алдымен оньщ оку жумысыныц сэттипгш камтамасыз ететш орталык жуйке жуйесшде 0згер1стер болады. Туракты жумыска кабшеттипкп камтамасыз ете отырып, жогаргы талаптарга сэйкес бала агзасыньщ барлык функциялары жаца жогары децгейде кайта курылады. Бул жагдайда мектепке бешмделу удерюшщ аякталгандыгы женшде айтуга бо лады. B i p i H i u i сынып окушыларыныц бешмделу уакыты эр турл1 болып кeлeдi. Эдетте мектепке туракты бешмделу оку жылыныц 6 i p i H u i i жарты жылдыгында жузеге асады. Б1рак буп удер1стщ букит оку жылы бойында аякталмайтын кездер1 де аз емес. >KeTicTiKTepi эр турл1 балалар жаца ем1рлж ic-эрекет жагдайына 6 i p i r i n бешмделедг Сондыктан баланы мектепте окуга даярлау уиин оныц денсаулык жагдайы (дене салмагы, бойыныц узындыгы т.б.) нормадагы 6-7 жасар баланыц дене керсетюштерше сэйкес болуына, сонымен oipre оган керу, есту, моторикасыныц дамуына, жуйке жуйесшщ физиологиялык жагдайын баса кецш белшу1 кажет. Баланы окуга дайындауда улкен жэне Kimi моторикасына ерекше мэн берген жен. Галымдардын айтуынша, баланыц саусактарыньщ дамуы акыл-ойы мен сейлеушщ калыптасуында мацызды рел аткарады. М. М. Кольцова езш щ ецбектершде «Бала мектепке барар алдын да керу-моторлы координациясы 6 i p u i a M a дамыган болуы тшс жэне колдыц саусактары мидыц сейлеу аймагы болып табылады» деген. Ягни, бала жупрш, c e K i p i n допты лактырып жэне устап алу эрекеттерш epKiH орындап, кайшымен, карындашпен, кыл-калам- мен жумыс ic T e y бш ктипп дамыган болуы керек. Балага сурет салгызу, эртурл1 заттардан курастыру, пластштищц илеу баланыц саусактарын дамытып кана коймай, ойлау кабшетш де дамытады. Сурет сала алмайтын жэне пластилинмен жумыс icTefi алмайтын баланыц жазуга икем1 болмайды. Кез келген 5-6 жастагы бала 3 минуттан артык жаза алмайды тез шаршап кате кеп ж1беретш бо лады жэне 2-3 минут сайын баланыц колын демалдырып отыруды катал есте сактаганыцыз жен. Бала жазу дагдыларын мецгеруде 9 p 6 i p жетютпш мактап « C e H i n колыцнан келедк 6 i3 кемектесем1з», «Сен icTefi аласыц» деген сешмдЫк сездерд1 жш айтуыцыз кажет, ейткеш куатты сездер баланыц табыска жетуше эсерш типзедг жүктеу/скачать Достарыңызбен бөлісу:
|