3
|
4
|
6
|
7
|
1
|
Әлеуметтік лингвистиканың зерттеу нысаны
|
1
|
1
|
4
|
1
|
2
|
Әлеуметтік лингвистика тарихы
|
1
|
1
|
4
|
1
|
3
|
Әлеуметтік лингвистикалық зерттеудің әдістері
|
1
|
1
|
4
|
1
|
4
|
Адамның коммуникативтік қызметі
|
1
|
1
|
4
|
1
|
5
|
Орыс тіл біліміндегі әлеуметтік бағыт
|
1
|
1
|
4
|
1
|
6
|
Қазақ тіл біліміндегі әлеуметтік бағыттың қалыптасуы мен дамуы
|
1
|
1
|
4
|
1
|
7
|
Тіл және қоғам
|
1
|
1
|
4
|
1
|
8
|
Тілдің дамуы
|
1
|
1
|
4
|
1
|
9
|
Тіл және дін
|
1
|
1
|
4
|
1
|
10
|
Тіл мен мәдениеттің байланыстылығы
|
1
|
1
|
4
|
1
|
11
|
Тілдік жоспарлау және тілдік саясат
|
1
|
1
|
4
|
1
|
12
|
Тілдік жағдай және оның типтері
|
1
|
1
|
4
|
1
|
13
|
Тілдердің қарым-қатынасы
|
1
|
1
|
4
|
1
|
14
|
Тілдің өмір сүру формалары
|
1
|
1
|
4
|
1
|
15
|
Тілдің әлеуметтік саралануы
|
1
|
1
|
4
|
1
|
Барлығы:
|
15
|
15
|
45
|
15
|
6 Дәріс сабақтарының мазмұны
1-тақырып. Әлеуметтік лингвистиканың зерттеу нысаны
Жоспар
1. Әлеуметтік лингвистика – тіл білімі, әлеуметтану, әлеуметтік психология, этнография сынды аралық пәндер негізінде қалыптасқан пәнаралық бағыт.
2. Пәннің мақсаты мен міндеттері.
3. Әлеуметтік лингвистиканың метатілі.
ХХ ғасырдың соңғы ширегінде тіл білімінің жаңа бағыттары психолингвистика, статолингвистика, паралингвистика, лингвомәдениеттану, этнолингвистика, социолингвистика сияқты ғылымдар дүниеге келді. Өйткені ұлттық мәдениет, болмыс, таным, дін сияқты ұғымдарды бір-бірімен тоғыстыратын ұлттық тілдің табиғатын өзінің ішкі заңдылықтары негізінде ғана танып білу жеткіліксіз. «Әлеуметтік лингвистика» атты теориялық курс бүгінгі таңдағы тіл білімінің өзекті мәселелерінің бірі – тілдердің әлеуметтік себептеріне арналған. Әлеуметтану мен лингвистика ғылымдарының сабақтастығына негізделген әлеуметтік лингвистика ғылымы тіл білімінің жоғарыда аталған жаңа ағымдарымен тығыз байланысты. Аталмыш ғылымдардың тығыз қарым-қатынаста болуы тілдің құрылымдық, функционалдық жүйесінің кешенді үлгілерін айқындауды мақсат етеді. Әлеуметтік тіл білімі – тілдің әлеуметтік табиғатымен байланысты тіл білімі. Әлеуметтану, әлеуметтік психология және этнографиямен қатар дамитын жалпы тіл білімінің бір саласы.
Ұсынылатын әдебиет: [1], 1-85 беттер; [7], 1-44 беттер.
2-тақырып. Әлеуметтік лингвистика тарихы
Жоспар
Әлеуметтік лингвистика тарихы
Тіл біліміндегі әлеуметтік бағыт ХІХ-ХХ ғасыр аралығында пайда болған. Тілде әлеуметтік сипат барлығын қайта өркендеу дәуірі мен ХҮІІІ-ХІХ ғасырдың бірсыпыра ойшылдары айтып кеткенімен, бұл мәселе ХІХ ғасырдың 2-жартысына дейін жүйелі зерттелмеді.
ХІХ ғасырдың аяғы мен ХХ ғасырдың басында тілдің әлеуметтік сырын ашумен көбірек шұғылданған француз ғалымдары болды. Сол себепті тіл білімі тарихында тілді зерттеудегі әлеуметтік бағыттың отаны – Франция деп санап, оны Франция социологиялық мектебі деп атаушылық бар. Ал, әлеуметтік (социологиялық) лингвистика термині 1952 жылдан бері қолданылып келеді. Алғаш қолданушы американдық зерттеуші Х.Карри. Әлеуметтік бағыттың Франциядағы көрнекті өкілдері: Поль Лафарг (1842-1911), Фердинанд де Соссюр (1857-1913), Антуан Мейе (1866-1936), Жозеф Вандриес (1875-1960), Эмиль Бенвенист (1902), т.б.
Ұсынылатын әдебиет: [2], 1-56 беттер; [7], 1-23 беттер.
3-тақырып. Әлеуметтік лингвистикалық зерттеудің әдістері
Жоспар
1. Әлеуметтік лингвистикалық зерттеудің әдіс-тәсілдері.
2. Тілдік сауалнамаларды социолингвистикалық талдау әдісі.
3. Корреляциялық талдау.
Әлеуметтік лингвистикалық зерттеудің әдіс-тәсілдері: анкета толтырып байқау, интервью алу, анкета және интервью мәліметтерін талдау, әлеуметтік сұрақ, статистикалық әдіс және т.б. Сонымен қатар тіл білімінде кең тараған лингвистикалық әдістер қолданылады.
Анкеталық, сұхбаттастық, сырттай бақылау өрістік зерттеулерге (полевой) жатады.
Тілдік сауалнамаларды социолингвистикалық талдау әдісі. Корреляциялық талдау.
Ұсынылатын әдебиет: [3], 1-25 беттер; [7], 1-34 беттер.
Достарыңызбен бөлісу: |