ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені курс- 1 Семестр- 2 Кредит саны- 4



бет6/13
Дата08.03.2020
өлшемі1,32 Mb.
#59739
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13

Тақырып: Кескіндеме шығармаларындағы оқиға, оның тақырыбы, идеясы, әрекет арқауы талдауы. Өткізу түрі - практикалық көрсетілім.

Әдебиеттер:

Режиссура и мастерство актера . Уч. Пособие для ст. ИК. -М.: 2004

Ә.Қастеев «Жалын » Алматы- 1978.



СӨЖ мазмұны:

- Кескіндеме шығармаларымен танысу.

- диалогқа қатысу қабілетін жетілдіру.

- байқағыштықты үйрену.

- тақырып бойынша әдебиеттерге шолу.

Әдебиеттер:

Станиславский К.С. Собр соч. Т. 1.2.3.4. М.: 1963

Ә.Қастеев «Жалын » Алматы 1978

Березкин В. «Сценография»-М.:1989

Шихматов Л.М «Сценические этюды. 2-е изд»-М.:1966


Кредит сағат № 59

Практикалық сабақ № 49

Практикалық сабақ тақырыбы: Кескіндеме шығармаларымен жұмыс.

Практикалық сабақ мазмұны: Ә.Қастеев (1904-1973) «Ана» картинасы желісінде сахналық этюд құру. Кескіндеме шығармаларын пайдалана отырып сахналық этюдтардың сюжеті жазылады. Алған әсерлерін қағазға түсіріп көрсетілім ретінде ұсынады. Өткізу түрі - жазбаша талдау, және практикалық көрсетілім.

Әдебиеттер:

Режиссура и мастерство актера . Уч. Пособие для ст. ИК. М.: 2004

Ә.Қастеев «Жалын » Алматы 1978

Мастера и шедевры. И. Долгополов М.: 1995 г.

Пятьдесят кратких биографий мастеров Западноевропейского искусства XIV-XIX веков.



СОӨЖ мазмұны:

Тақырып: Жыл бойы практикалық сабақтар барысында қойылған көрсетілімдерді іріктеп емтихан репертуарын дайындау.

Әдебиеттер:

Қастеев Ә. «Жалын » Алматы. 1978.

Пятьдесят кратких биографий мастеров Западноевропейского искусства XIV-XIX веков.

«С веком на равне» рассказы о картинах 1-3 том, М.: 1990.

Сказка о художнике и его тайне «Леонардо».- М.: 2001.

И.А. Смирнова «Рафаэль»

Мастера и шедевры. И. Долгополов.- М.: 1995 г.



СӨЖ мазмұны: Студенттерден талап етілетін білім:- кез келген оқиғаны театр қойылымына айналдыруды меңгеру.

- байқағыштықты жетілдіру.

- диалогқа қатысу қабілетін жетілдіру.

- тақырып бойынша әдебиеттерге шолу.

Әдебиеттер:

Станиславский К.С. Собр соч. Т. 1.2.3.4. М.:1963

Захава Б. «Мастерство актера и режиссера»-М.:1990

Кнебель М. «О действенном анализе роли » - М.:1961

«С веком на равне» рассказы о картинах 1-3 том, М.: 1990.

Сказка о художнике и его тайне «Леонардо» М.: 2001.

И.А. Смирнова «Рафаэль»

Мастера и шедевры. И. Долгополов.- М.: 1995 г.

Станиславский К.С. Собр соч. Т. 1.2.3.4. М.:1963

Паламышев А. М. «Мастерство режиссера»-М.:1987

Сахновский В. «Режиссура и методика ее преподавания» - 1985
Кредит сағат № 60

Практикалық сабақ № 50

тақырыбы: Суретші идеясы мен режиссерлық қойылым идеясын талдау.

Практикалық сабақ мазмұны: Студенттердің кескіндеме шығармалары бойынша көрсетілім ретінде ұсынған этюдтарының идеясын талдау. Өткізу түрі - жазбаша талдау, және практикалық көрсетілім.

Әдебиеттер:

Режиссура и мастерство актера. Уч. Пособие для ст. ИК. М.: 2004

Мастера и шедевры. И. Долгополов М.: 1995 г.

Пятьдесят кратких биографий мастеров Западноевропейского искусства XIV-XIX веков.

СОӨЖ мазмұны:

Сахналық этюдтар және кескіндеме шығармалары желісі бойынша дайындалған этюдтардың көрсетілімі.

Әдебиеттер:

Захава Б. «Мастерство актера и режиссера»-М.:1990

«С веком на равне» рассказы о картинах 2,3 том, М.: 1990.

Мастера и шедевры. И. Долгополов. -М.: 1995 г.

Паламышев А. М. «Мастерство режиссера»-М.:1987

СӨЖ мазмұны: Студенттерден талап етілетін білім:- кез келген оқиғаны театр қойылымына айналдыруды меңгеру.

- байқағыштықты жетілдіру.

- диалогқа қатысу қабілетін жетілдіру.

- тақырып бойынша әдебиеттерге шолу.

Әдебиеттер:

Станиславский К.С. Собр соч. Т. 1.2.3.4. М.:1963

Захава Б. «Мастерство актера и режиссера»-М.:1990

Кнебель М. «О действенном анализе роли » - М.1961

«С веком на равне» рассказы о картинах 1-3 том, М.: 1990.

Мастера и шедевры. И. Долгополов М.: 1995 г.

Станиславский К.С. Собр соч. Т. 1.2.3.4. М.:1963

Паламышев А. М. «Мастерство режиссера»-М.:1987

Сахновский В. «Режиссура и методика ее преподавания» - 1985
Негізгі әдебиеттер тізімі

Азы актерского мастерства С.Петербург 2002. СП.госуд.академия театрального искусства.

Байсерке М.Б. «Сахна және актер»-А.:1993

Березкин В. «Сценография»-М .: 1989

Варпаховский Л. «Наблюдение, опыт, анализ»-М .: 1978

Ғабитов Т.Х. Мәдениеттану:Оқулық-2экз./ ЭО

Гиппиус З «Гимнастика чувств»-М .: 1967

Искусство средних веков.Часть первая.-М.: DirectMedia Publishing Ltd, 2005

Захава Б. «Мастерство актера и режиссера»-М .: 1990

Қастеев Ә. «Жалын » Алматы. 1978.

Құндақбайұлы Б. «Театр туралы толғаныстар». Алматы: «Өнер» баспасы, 2006. 320б.

Кнебель М. «О том, что мне кажется особенно важным» - М .: 1971

Кнебель М. «О действенном анализе роли » - М .: 1961

Кнебель М.О. // О.Михаиле Чеховой его творческом наследии

Кох. И.Э «Основа сценического движения»-Л. .: 1970

Мастера и шедевры. И. Долгополов М. 1995 г.

Мировая художественная культура(электронный учебник)

Михайлов М.Стиль в музыке-Л.1981

Нұрғали. Р.Драма өнері. Алматы. «Санат» б, 2001. 480бет.

Паламышев А. М. «Мастерство режиссера»-М .: 1987

Петров А. Шестое чувство - В сб : Музыка в драматическом театре-М .: 1976.

Попов А. «Творческие наследие» - М .: 1987

Пятьдесят кратких биографий мастеров Западноевропейского искусства XIV-XIX веков.

Рафаэль (картины) М. 1996 г

Ремез О. «Мизансцена язык режиссера» - М.; 1969

Сахновский В. «Режиссура и методика ее преподавания» - 1985

«С веком на равне» рассказы о картинах 3 том, М. 1990

«С веком на равне» рассказы о картинах 1 том, М. 1990.

«С веком на равне» рассказы о картинах 2 том, М. 1990.

Сказка о художнике и его тайне «Леонардо» М, 2001.

Смирнова И.А. «Рафаэль»

Станиславский К.С. Собр соч. Т. 1.2.3.4. М .: 1963

Таршис Н. Музыка спектакля-М.; 1970

Тұранқұлова Д. «Сахна тілі» - А .: 1999

Товстоногов Г. О профессий режиссера - В сб. Музыка в драматическом Тренинг актерской психотехники. ЛГИК 1989

спектакле - М .: 1986

Филиппов А.К. Художник и время. 2009 /ЭК

Шихматов Л.М «Сценические этюд. 2-е изд»-М .: 1966

Чехов М.Об искусстве актера //Лит.наслед.В.2 т.Т.2М.1986

Чехов. М.Лит.наследие В.2т.Т.2


Қосымша әдебиеттер тізімі

Дефекты речи: Девочка из песка. Музыки.-М.: Планета музыки.-2009 (7939)

Айтқалиева Қ.Д. Д.Әбіровтың қазақ би мектебі (оқу құралы).- Орал: БҚМУ, 2010

Искусство Средних Веков.Часть первая

Музыканты композиторы вокалисты. Том 5. Великое наследие

Искусство средних веков.Часть первая.-М.: DirectMedia Publishing Ltd, 2005

Музыка надежды(музыкальная психотерепия)

Мировая художественная культура(электронный учебник)

Ғабитов Т.Х. Мәдениеттану:Оқулық-2экз.

Сохор. Г. Музыка как вид искусства-М .: 1970

Мировая история в эпизодах и лицах. 6 СD.-М.: АстраМедиа, 2007 (7916-7921 = 6 диск)

Кайнбаева Ж.С., Хабадашев Н.А. «Технология изготовления кукол» (учебное пособие).- Уральск: ЗКГУ, 2010

Козюренко Ю.И «Звуковое оформление спектакля » - М .: 1990

Козюренка Ю.Музыка в оформлении спектакля !! В помощь художественной

3. Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі





Жұмыс түрі

Тапсырманың мақсаты мен мазмұны


Ұсынылатын әдебиеттер

Орындау мерзімі және тапсыру уақыты (аптасы)

Балл

Бақылау түрі

1


Сахналық этюдтармен жұмыс

Талдау және байқағыштық қабілетін дамыту

Силлабус бойынша тақырыпқа арналған әдебиеттер

4 – ші апта

100%

Сценарий, талдау, практикалық көрсетілім

2

Студенттердің түсжазба және мүсін шығармаларымен жұмыстағы сахналық әрекет маңызы.



әртүрлі сұрақтары бойынша түсжазба және мүсін шығармаларымен жұмыстағы әрекетті зерделеу.

Силлабус бойынша тақырыпқа арналған әдебиеттер





4 – ші апта

100%

Сценарий, талдау, практикалық көрсетілім

3

Шығармашылық күнделік жүргізу

Шығармашылық қабілеттерді дамытуға бағытталған жұмыс

Силлабус бойынша тақырыпқа арналған әдебиеттер





100%

Талдау, іздену, зерттеу, бақылау, топтық әңгімелесуге, диспуттарға қатысып баяндамалар дайындау.

4



Тақырып бойынша баяндама

өзіндік ақпараттық ізденіс

13 - ші апта

100%

Реферат және баяндама жасау.

5

СӨЖ бойынша есеп және тапсырманы орындау

талдау және танымдық, кәсіби қабілеттерін дамыту

Курс

тақырыбына қатысты



0,5

100%

Жазбаша және практикалық жұмыстарын тексеру

6


Аралық бақылау(әңгімелесу, практикалық жұмыстар және сұрақтар)

тексеру

Силлабус бойынша тақырыпқа арналған әдебиеттер


7– 15 апта

100%

практикалық жұмыстар және сұрақтар



Емтихан

Білімді кешенді тексеру

Силлабус бойынша тақырыпқа арналған әдебиеттер


15 апта

100%

практикалық жұмыстар және сұрақтар



4.ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТЫЛУ КАРТАСЫ

«Театрлік – хореографиялық өнер және кітапханатану» кафедрасы,

тьютор М.Е.Сұлтанова

(аты-жөні)

Пән « Режиссура 2»

(пән атауы)

Кредит саны 4






Әдебиет атауы


Барлығы


Ескерту


кітапханада


кафедрада


Студенттердің қамтылу пайызы (%)

Электронды түрі


1

2

3

4

5

6

7

1

Байсеркенов М. «Сахна және актер»-А.: 1993.

*

*

100%







2

Гиппиус З. «Гимнастика чувств»-М.:1967

*




60%







3

Захава.Б. «Мастерство актера и режиссера»-М.: 1978

*













4

Дефекты речи: Девочка из песка. Музыки.-М.: Планета музыки.-2009 (7939)










*




5

Паламышев А.М. «Мастерство режиссера»-М.: 1987

*

*

20%







6

Сахновский В. «Режиссура и методика ее преподавания» -1985

*

*

20%







7


Товстаногов.Г. Зеркало сцены. М.: 1980

*

*

40%







8

Байсеркенов М. Қойылым және қолтаңба"Өнер" -А.: 1989.

*




100%







9

Богатенкова Л.И.Верность времени. "Өнер"-А.: 1981.

*




20%







10

Богатенкова Л.И.Театр поиски и надежды."Наука".-А.: 1983.

*




20%







11

Мировая художественная культура(электронный учебник)







100%

*




12

Ғабитов Т. Х. Мәдениеттану: Оқулық -2экз.







100%

*




13

И.Э.Кох. «Основа сценического движения»-Л.:1970

*




20%







14

Драматурги. Драматургия.Театр. Г.Г.Граник. Л.А.Концевая

*




40%







15

Искусство средних веков.Часть первая.-М.: DirectMedia Publishing Ltd, 2005







50%

*




16

Рудницкий К. Л.Проза и сцена М.:1981

*

*

40%







17

Жұбанов А. Замана бұлбұлдар. А.: "Жазушы". 1983.

*




80%







18

Станиславский К.С. Собр.соч.Т.1.2.3.4. 1967.

*



20%







19

Филиппов А.К. Художник и время. 2009







80%

*




20

Беседы К.С.Станиславского

«Сов. Россия» Москва - 1990



*

*

50%








Дәрістік кешен
5. Дәріс мазмұны мен кестесі

Дәріс №1

Тақырыбы: Театр өнеріндегі түрлі ағымдар

Қарастырылатын сұрақтар: К.С.Станиславский жүйесі бойынша театр өнеріндегі ағымдардың маңызы, ерекшелігі.

Дәрістің мақсаты: Театр сахнасындағы негізгі өнер бағыттарымен таныстыру. Студенттің кәсіби білімі шеңберін кеңейту. Театр өнері терминдерімен таныстыру.

Дәрістің мазмұны:

Көркемөнер творчествосы, оның ішінде сахна өнері – органикалық табиғи процесс десек, оның бірден- бір ең сенімді іргетас негізі- кәдімгі қарапайым әрекет. Бұдан шығатын қорытынды: кез келген әрекет – адамның ішкі тебіренісінің ізгі нәтижесі.

Пьесаны өз бетінше талдап түсіне алатын, шығарманың «ұсынылған тосын жағдай» арасында емін-еркін зор белсенділік пен әрекет ете алатын, өз жанынан өнер тудыра алатын саналы санаткер туралы асыл арман

К. С. Станиславскийдің бүкіл ғұмырын арнаған көкейкесті арманы болған. Өзінің творчествалық алғашқы кезеңдерінде ол актерлердің көнбіс әрі икемделгіш қасиеттеріне мән беріп, жоғары бағаланса, кейінгі кезеңдерінде «икемделгіш» қасиеттің зиян екенін, аталмыш сипаттың актердің өз бетімен жұмыс істеу қабілетін жоятынын түсініп, актер келісімпаздығы - өнер кінәраты екенін зерделеді.

«Кейіпкермәнділік» процесі – яғни әртістің ел алдында көзге көрініп ойын көрсетуі.

«Кейіпкержандылық өнері – сахнада өмір сүру мен сезім процесінің сыртқы даңғаза қуатын» емес өмір сүру мен сезім процесінің ішкі сапалық қасиетін бағалайды.

Театрдің екінші бір үлгісінің қабырғасын қалайтын, сахнада адамның рухани тіршілігін бейнелеуді мұрат тұтқан өнердің өзгеше бір ағымы – кейіпкерсындылық өнері немесе кейіпкерсындылық мектебі болып аталады.

Кейіпкерсындылық мектебі – аталмыш екінші ағым өкілдіктеріне К.С. Станиславский француз театрының үш абызы: аға Кокленді (1841-1909), Сара Бернарды (1844-1923), Муне-Сюллиді (1841-1916) жатқызады.

Кәсіпқойлық – пьесаның фабуласы мен сыртқы әрекетін ғана көрсетіп бақса, екінші ағым – рөл құштарлығы мен образдың үйде отырып өмір сүрген дайын үлгісін көрсетумен шектеледі.

«Кейіпкержандылық» және «кейіпкерсындылық» өнері тебіреніс, яғни сахнада өмір сүру процессі тән болса, «кәсіпқойлық» өнер үшін олар жат. «Кәсіпқойлық» өнер үлгісі кез келген рөлді бұрын табылған үйреншікті дайын пішіні мен таптауырын тәсіл тезіне салып, ойнағанды қалыпқа құйып дағдыланғандықтан тебіренім пен сезім тудыра алмайды.

Таптаурындылық қашан да қолдан табылатын нәрсе; әрі жеңіл, әрі оңтайлы, көп күш жұмсамайтын арнаға бұра тартуға ыңғайлы, бойға сіңген әдет сияқты, ал әдет болса – адамның екінші бір мінезі екені белгілі». К.С. Станиславский.

Режиссердің көрсетіп бергенін талғамай қағып алып қарап отыруға дағдыланған актердің мұндай жұмыс түрі творчество тудырмайды, оны белсенділіктен айырады, нәтижесінде өнерпаздың өнер жасаушы қабілеті – творчестволық процесі бұзылады. Осындай мысалдық құбылыстың өнерге қып-қызыл зиян екенін актерлер аңғармайды.

« Үстел маңы» жұмысы кезінде күллі творчестволық коллектив режиссердің көркемдік басшылығымен драмалық шығарманың ішкі идеалық арқауыына , стильдік ерекшелігіне , жанрлық табиғатына , кейіпкерлердің мінез- құлқы мен арақатынасына , сөз астарына , әрекет арқауы мер түпкі мақсатына терең бойлап, егжей- тегжейлі түк қалдырмай бақайшағына дейін шағатын. Мұндай тыңғылықты талдау мен тарқатулар сахналық туындының ішкі көркемдік әлеміне дендей еніп , оның идеалық әм әлеуметтік әуені мен мақсат – мұратын айқындауға мол мүмкіншілік тудырады. «Үстел» маңы кезеңінің ең бір артықшылығы – актерді өз кейіпкерінің ішкі әлеміне терең бойлап енуіне керемет қайырлы жағдай жасайтын. Бұл спектакль іргетасының берік болып, керегесінің керегесінің шайқалмауына кепілдік беретін.

МХАТ- тың осы жұмыс стилі еліміздегі ең ірі театрдан бастап, қатардағы көркемөнерпаздар үйірмесіне дейін үлгі болып қалыптасып, ұзақ жылдар бойы репетициялық процесс аталмыш тәсіл бойынша жүргізіліп келді.

Ұзаққа қойылатын «үстел маңы» кезеңінде бар ауыртпалықты режиссер өз мойнымен көтеретін болды. Пьесаны түсіндіретін де , спектакль шешімін айқындайтын да күллі кейіпкерлердің мінез –құлқын ашып беретін де , режиссер болғандықтан , жұмыстың белсенділік рөлі біржола көркемдік жетекшінің қолына көшіп, актер тұтынушы міндетін атқарушыға айналып қалды. Сөйтіп, пьеса мен ролге байланысты мәселенің бәрін актер емес, режиссер – жетекші жалғыз шешетін жағдайға жетті. Ал, сыпайылап айтқанда актер – режиссердің мойнына мініп алды. Актер атаулының көпшілігі «үстел маңы» репетициясының алғашқы күнінен бастап , ойнайтын рөлдерін режиссердің көрсетіп немесе ойнап бергенін ұнатады.

Пьесаны өз бетінше талдап түсіне алатын, шығарманың «ұсынылған тосын жағдай» арасында емін-еркін зор белсенділік пен әрекет ете алатын, өз жанынан өнер тудыра алатын саналы санаткер туралы асыл арман К. С. Станиславскийдің бүкіл ғұмырын арнаған көкейкесті арманы болған. Өзінің творчествалық алғашқы кезеңдерінде ол актерлердің көнбіс әрі икемделгіш қасиеттеріне мән беріп, жоғары бағаланса, кейінгі кезеңдерінде «икемделгіш» қасиеттің зиян екенін, аталмыш сипаттың актердің өз бетімен жұмыс істеу қабілетін жоятынын түсініп, актер келісімпаздығы - өнер кінәраты екенін зерделеді.

Сахна өнері өміріге келіп, өріс ала бастаған көне дәуірімен бірге ілесе келген кәсіпқойлық актер өнері ұзақ кезең бойы өзгерместен келеді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет