Пәннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «Матрицалар теориясы»


Дәріс 15,16 ТҮЙІНДЕС БЕЙНЕЛЕУ



бет32/47
Дата07.02.2022
өлшемі2,25 Mb.
#91451
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   47
Байланысты:
7d448e60-8cb2-11e3-bf6e-f6d299da70eeказ умм теория матриц

Дәріс 15,16
ТҮЙІНДЕС БЕЙНЕЛЕУ

  1. Түйіндес кеңісік

Айталық, - R өрісіндегі сызықтық векторлық кеңістік болсын және .
Анықтама 1. Аргументтері -ға және мәндері R өрісінен алынған сандық функциясы кеңістігіндегі сызықтық функция деп аталады, егер:
(1)
Айталық кеңістігінде базисі берілсін. Онда кез келген векторы осы базис бойынша жіктелуі мүмкін:
(2)
ал сызықтық функционалдың векторындағы мәні (1) сәйкес мынадай жіктелу түрінде беріледі:
(3)
(3) байқайтынымыздай, бекітілген Е базисінде кез келген - сандар жиынтығына жалғыз ғана сызықтық функциясы сәйкес келеді. Егер векторының координаттық бағанын Е базисінде

деп белгілесек, ал - функциясының вектор-жолы болса, онда (3) –ден мына өрнекті аламыз:
(4)
Сызықтық функциялар жиынында функцияларды қосу және функцияны санға көбейту амалдарын анықтайық:

Егер функциясы Е базисінде сандарымен, ал функциясы Е базисінде сандарымен анықталса, онда функциясы сандарымен, ал функциясы – сол базистағы сандарымен анықталады.
векторлық кеңістігінде анықталған сызықтық функциялар кеңістігі кеңісігіне түйіндес кеңістік деп аталады және деп белгіленеді.
кеңістікерінің изоморфтылығынан
,
болатындығы шығады.
кеңістіктерінде қосу және санға көбейту алгебралық амалдары төмендегі қатынастармен байланысады:
(5)
жазылуында функционал функция рөлін, ал вектор – аргументтің рөлін атқарып тұрғандығының еш маңызы жоқ. Сондықтан да функциясының векторындағы мәнін жазу үшін кейде мынадай белгілеуді қолданады:
(6)
кеңістігінен алынған функцияларды ковекторлар деп, ал векторының өзін вектордың ковектормен скаляр көбейтіндісі деп атайды.
(6)-шы скаляр көбейтінді бисызықтылық қасиетіне ие болады: яғни ол бірінші аргумент бойынша сызықты және екінші аргумент бойынша да сызықты. Бұл (5) қатынастан шығады, оны енді мына түрде жазамыз:
(7)
Геометриялық кеңістіктегі векторлардың скаляр көбейтіндісімен салыстырғанда (6) түрдегі скаляр көбейтінді симметриялы болмайды: мұнда аргументтер әр түрлі кеңістіктерге тиісті және олардың орындарын ауыстыруға болмайды. (6) скаляр көбейтіндіде ковекторлар ылғи сол жақта, ал векторлар оң жақта жазылады.



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   47




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет