Пленарлық баяндамалар

ҮЗДІКСІЗ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ: ӨЗЕКТІ ПРОБЛЕМАЛАРЫ
ЖӘНЕ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ 
НЕПРЕРЫВНОЕ ПЕДАГОГИЧЕСКОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: 
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ
 
149 
табандылық, тәртіптілік, танымдық сияқты қасиетін дамыту, мақсатты тиянақты, тереңдете 
талпыныстар жасау орын алуын қажет етеді.
Адам құқықтарын құрметтеумен үйлесетін толеранттылықтың көрінісі әлеуметтік 
әділетсіздікке шыдауды, өздікінен бас тартуды немесе басқа адамдардың сенімдеріне 
мойынсұнуды білдірмейді. Бұл әр адамның өз сенімін ұстануға құқығы бар екенін және 
басқалар үшін де сол құқықты мойындайтынын білдіреді.
Сонымен қатар, ғылыми әдебиеттерде «төзімсіздік» термині қолданылады. Сонымен, 
төзімсіздік деп адамның басқа адамдармен қарым
-
қатынасында әртүрлі белгілер негізіндегі 
көзқарасы мен мінез
-
құлқындағы төзімсіздіктің көрінісі түсініледі.
Толеранттылықты мақсатты түрде және кезең
-
кезеңімен тәрбиелеу керек. Арнайы 
ұйымдастырылған іс
-
шаралар толеранттылықтың қалыптасуына ықпал етеді. 
Толеранттылық педагогикасы басқа адамдардың сенімдеріне шыдамдылық, ілтипатпен 
қарауға негізделген және жеке мәселелерді шешу және жанжалды жағдайларды шешу 
құралдарының бірі болып табылады.
Толеранттылыққа тәрбиелеудің мақсаты 
– 
өскелең ұрпақтың ұлттық, әлеуметтік, діни 
көзқарасына, көзқарасына, дүниетанымына, ойлау және мінез
-
құлық стиліне қарамастан 
адамдармен және адамдар топтарымен сындарлы өзара әрекеттесу қажеттілігі мен 
дайындығын тәрбиелеу.
Бұл мақсатқа жету бір
-
бірімен байланысты екі блокқа біріктірілген нақты мәселелерді 
шешу арқылы мүмкін
болады:
I. Балалар мен жасөспірімдердің бейбітшілікке деген сүйіспеншілігін, басқа 
адамдарды қабылдау және түсіну, олармен жағымды қарым
-
қатынас жасау қабілетін 
тәрбиелеу:
1.
кез келген нысандағы зорлық
-
зомбылық пен агрессияға теріс көзқарасты 
қалыптастыру;
2.
өзіне және адамдарға, олардың мәдениетіне деген құрмет пен тануды қалыптастыру;
3.
этносаралық және конфессияаралық өзара әрекеттесу қабілетін дамыту;
4.
бағыныштылығына және дүниетанымына қарамастан, қоғам өкілдерімен толерантты 
қарым
-
қатынас, сындарлы өзара әрекеттесу қабілетін дамыту;
5.
өскелең ұрпақты басқа тілдер мен мәдениеттерде сөйлейтіндер арасында қабылданған 
дәстүрлер мен мінез
-
құлық нормаларына үйрету; «өзгелікті қабылдау» қабілетін 
дамыту мақсатында ғана емес, сонымен қатар шетелдік мәдени әңгімелесушінің 
мінез
-
құлқына адекватты жауап беру дағдыларын дамыту мақсатында.
I. Қоғамда және білім беруде толерантты ортаны қалыптастыру:
1) қоғамда терроризмнің, экстремизмнің және агрессияның алдын алу;
2) ересектер мен балалар арасындағы қалыптасқан қарым
-
қатынастарды, білім беру 
мен тәрбиелеу жүйелерін ізгілендіру және демократияландыру;
3) білім беру реформасына толеранттылық педагогикасының жетекші идеяларын 
енгізу;
4) болашақ мұғалімдерді балалар мен жасөспірімдердің бойында толеранттылыққа 
тәрбиелеу жүйесін реформалау.
Толерантты жол 
– 
өзін жақсы білетін, қоршаған ортада өзін жайлы сезінетін, басқа 
адамдарды түсінетін және көмектесуге дайын адамның, басқа мәдениеттерге, 
көзқарастарға, дәстүрлерге достық қарым
-
қатынаста болатын адамның жолы.
Толеранттылыққа
үйрету әдістері басқа адамдарды түсінуге және олардың ерекше 
әрекеттеріне шыдамдылыққа дайын болуды дамыту тәсілдері.
Интеллектуалдық салада толеранттылық құндылықтары: толеранттылық идеалдары, 
басқа әлеуметтік және ұлттық топтардың адамдарымен қарым
-
қатынас принциптері туралы 
білімнің көлемін, тереңдігін және тиімділігін қалыптастыру қажет. Интеллектуалдық салаға 
әсер еткенде, ең алдымен, сендіру әдісі қолданылады. Сендіру талап етілетін толерантты 
мінез
-
құлықтың ақылға қонымды дәлелдерін талап етеді.

жүктеу/скачать 9,68 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: