Сабақ тақырыбы:Ауаны зиянды қоспалардан тазарту әдістері мен қондырғылыры

1. Әдістемелік нұсқау;

2. МЕСТ-тің анықтама жинағы.

3. Плакаттар.

1.Өндіріс орындарының шығарылымдарын(ауаны) шаңнан құрғақ тазарту тәсілдерімен танысу.

3. Шаңдықұрғақ тазарту қондырғыларының көрсеткіштері және оны өлшеу аспаптарының сипаттамалары.

Газдарды қатты және тамшылы қалдықтардан тазарту процесі әртүрлі аппараттарда бірнеше параметрлермен сипатталады:

Мұндағы с_вх және с_вых газдағы қоспалардың салмақтық концентрациясы. — тазарту тиімділігі.

Егер тазарту жалғанған аппараттар жүйесінде тізбектей жүрсе, онда ортақ тазарту эффектілігі келесі түрде болады:

Мұндағы және ластаушының i-ші фракциясының салмақтық концентрациялары.

Тазарту процесінің эффектілігіне баға беру үшін (К) коэффициент қолданылады:

Шаң ұстаушы құрылғының классификациясы қатты бөлшектерді газды фазадан бөліп алу механизм принципіне негізделген. Шаң ұстаушы құрылғы әр қилы болып келеді және де ол 4 типке бөлінеді (23-сурет).

Ауа мен газды жабыспайтын шаңнан тазалайтын қарапайым да кең қолданылатын құрғақ тазартқыш аппараттар жатады. Осылардың қатарына құрылымы әр түрлі циклондар жатады (24-сурет).

Тазартылатын газ патрубок арқылы корпустың ішкі бетіне жанасып енеді. Шаң қалдықтары корпус қабырғасына соғылып, бункерге түседі. Шаңнан тазартылған газ 180⁰ бұрылып, түтікше арқылы циклоннан шығады. Осындай циклондарды газды алдын - ала тазарту үшін қолданады және оларды фильтр және электрофильтр алдына орнату керек. Газды шаңнан тазарту үшін цилиндрлі (ЦН-11, ЦН-15, ЦН-24, ЦП-2) және конусты (СК-ЦН-

34, СК-ЦН-34М және СДК-ЦН-33) циклондар қолданылады.

Газдың көп мөлшерін тазарту үшін батарейлі циклондар қолданылады. Батарейлі циклондардың жұмыс істеу эффектілігі циклонды тазартқыштардан 20- 25 % төмен болады.

Тазартуға жіберілетін газ

1. 
   Корпус
   
2. 
   Патрубок
   
3. 
   Түтік
   
4. 
   Бункер
   

Шаң

1. 
   Тор
   

Газ ағымын тазартылған және шаңды газға бөлу үшін жалюзді шаң бөлушіні қолданады (25-сурет).

Вентиляторлы дөңгелекке шаңды ауа немесе газ беріледі, тазартып, шаң бункерге түседі, ал тазарған газ патрубокқа кетеді. Ротационды аппараттар компактілі құрылымымен ерекшеленеді және үздіксіз жұмыс істейді. Мұндағы тазарту принципі центрден тепкіш күштің әсеріне негізделген. Салмағы ауыр қатты бөл-шектерайналу күші әсерінен спиралды кожухқа жапсырылып 3-ші жолмен кетеді(бункерге), ал таза ауа ары қарай потрубокпен жоғары кетеді.

1. Вентиляторлы дөңгелек

2.Спиральді кожух26—сурет. Ротационды шаң бөлуші.

3.Шаң түсуші тесік

4.Патрубок

Өзін тексеруге арналған сұрақтар:

1. Ауаны шаңнан тазарту құрылғылары қалай жіктеледі?

2. Құрғақ тәсілмен тазарту құрылғысы-циклондағы тазарту принципі- қандай?

3. Жалюзді шаң бөлуші құрылғылары ауаны қандай әдіспен тазартады?4.  Ротационды шаң бөлуші құрылғысының тазарту тәсілі қандай?

1,5,10.
№ 7. Сабақ тақырыбы:Ауаны ұсақ шаң, газ түріндегі ластаушы заттардан ылғалдытазарту әдістері, құрылғылары.

1. Әдістемелік нұсқау;

2. МЕСТ-тің анықтама жинағы.

Жұмыс тәртібі:

1.Ауаныұсақ шаң,газ түріндегі ластаушы заттардан ылғалды тазарту құрылғыларының түрлерімен танысу.

Газды ылғалды тазарту аппараттары немесе скрубберлер кең таралған. Көлемі 0,3 – 1,0 мкм ұсақ дисперсті шаңнан тиімді тазартады және де ыстық және жарылғыш қауіпті газдарды да шаңнан тазарта алады. Олардың жұмыс істеу принципі шаң бөлшектерінің тамшыларға (су не химиялық қоспа) қонуына негізделген (27-сурет).

3—патрубок

Құрылымы бойынша полые не форсунды скрубберлер қарапайым болып келеді. Мұнда шаңды газ ағымы патрубок арқылы сұйықтық айнасына бағытталады. Одан кейін шаңды газ сұйықтық тамшыларының ағымына қарсы көтеріледі. Осындай түрлі аппараттар қарсы ағым принципімен жұмыс істейді.

Тазартылған газ шашыраған

сұйықтыққақарсыжүреді. 28-сурет. Насадкалы скрубберФорсундыскрубберлерде тазарту тиімділігі 10 мкм бөлшектерде 0,6-0,7 құрайды. Полый форсунды скруббер газды тазартумен қатар оны суытады.

Полые скруббермен қатар насадкалы скрубберлер қолданылады (28-сурет).

1. 
   Шашаратқыш құрылғы
   
2. 
   Насадка
   

Насадка көмегімен скруббердің беткі қабаты жақсы дамыған. Ол газ бен шашыраған сұйықтық арасында байланысты ұстап тұрады. Пайда болған пленка насадканың бір элементінен екіншісіне ауысып отырады. Насадка элементіне Рашиг сақинасы жатады. Ол карамикадан не пластмассадан жасалған цилиндр немесе шар болады. Оның диаметрі 20-40 мм. Насадкалы скрубберлер газды суытуға, тұманды көруге немесе еріген шаңды көруге (мысалы, натрий сульфаты) қолданылады.

2. Сұйықтық пленкасы

3. Қорап

4. Бункер