Жанартаулар (Вулкандар) Ежелгі Рим мифологиясында Вулкан деп от құдайын атаған. Планетамызда жанартау әрекетшілдігі жер қойнауындағы әрдайым болып жатқан белсенді процесстердің нәтижесінде өрістейді.
10-30 км тереңдікте жердің кейбір орындарында әрқилы себептерден балқытылған магма жиналады; ал тектоникалық қимылдардан жер қыртысында жарықша сызаттар пайда болып, магма жоғары қарай зор қысымммен атқылап жер бетіне төгіледі. Бұл процес барысында су булары және әр түрлі газдар бөлініп едәуір қысыммен жолында кездесетін бөгеу нәрселерді айдап ұшыртады. Жердің бетіне шыға магманың бір бөлігі шлак, екіншісі лава түрінде ағады. Шлактар, пемза, күлі, тау жыныстары шыққан жердің айналасында қоқырап үйіледі де бара бара өсетін тауды құрайды. Осындай тауды
