Жіктеудің жалпы негіздемесі
|
Жіктеудің жеке негіздемесі
|
Мамандық топтары
|
1.Еңбек сипаттамасы
|
Пәні бойынша
|
«Адам-тірі табиғат» (жануартанушы, мал дәрігері, орманшы)
|
«Адам-адам» (мұғалім, дәрігер, әлеуметтік жұмысшы)
|
«Адам- белгілер жүйесі» (программист, редактор, бухгалтер)
|
«Адам- техника» (механик, токарь, слесарь)
|
«Адам –көркем өнер» (жазушы, режиссер, композитор)
|
Мақсаты бойынша
|
Гностикалық (аудитор, синоптик, тергеуші)
|
Жасап шығарушы (педагог, тыгынші, аспазшы)
|
Туындатушы (ғылыми қызметкер, суретші)
|
Жағдайы бойынша
|
Микроклиматта, тұрмыстық заттармен байланысты мамандықтар (зергер, пианиноны келтіруші)
|
Кез-келген ауа-райында жұмыс жасайтындар (аула сыпырушы, геодист
|
Төтенше жағдайларда жұмыс жасайтындар (өрт сөндіруші, ұшқыш, сынақшы)
|
Адамдардың өмірі мен денсаулығына жауапты жұмыстармен байланысты мамандық (дәрігер, мұғалім)
|
|
Әрекет құрамы бойынша
|
Қозғалыстық (жүк түсіруші)
|
Танымдық (микробиолог, астроном)
|
Тұлғааралық қарым-қатынас (педагог, психолог)
|
Жағдайлардың кілісімділігіне байланысты (диспетчер, администратор)
|
әрекет сипаты бойынша
|
Монотонды қимыл-қозғалыс жасаушы (жинақтаушы, жинаушы)
|
Шығармашылықты талап ететін берілген алгоритм бойынша жұмыс жасаушы (терапевт, мұғалім)
|
2.Еңбек субъектісінің сипаттамасы
|
Психофизиологиялық ерекшеліктер бойынша
|
Кәсіби жарамдылықты қажет ететін , мысалы, реакцияның тездігі, арнайы қабілеттердің болуы (жүргізуші, спортшы, музыкант)
|
Кәсіби жарамдылықты талап ететін, дегенмен мотивация және тәжірибесі компенсацияланатын мамандықтар (инженер, лифтер)
|
Қажетті біліктілік деңгейіне байланысты
|
Жоғары біліктілікті еңбекті және ұзақ дайындықты қажет ететін мамандық (врач, психотерапевт, заңгер)
|
Қарапайым біліктілікті мамандықтар (сатушы, тәрбиеші, хатшы)
|
Арнайы дайындықты қажет етпейтін біліктіліксіз мамандықтар (гардеробщик, еден жуушы)
|