Принциптері


 Кесте - Негізгі құралдардың амортизациясын (тозуын)



Pdf көрінісі
бет138/203
Дата06.06.2024
өлшемі2,61 Mb.
#203235
түріОқулық
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   203
Байланысты:
Байболтаева-Н.Ә.-Бухгалтерлік-есеп-принциптері

 
9.2 Кесте - Негізгі құралдардың амортизациясын (тозуын)
өндірістік тәсіл бойынша есептеу 
 
Бастапқы 
құны 
км 
Амортизацияның 
жылдық сомасы 
тозу 
Жинақ-
талған 
тозу 
сомасы 
Қал- 
дық құны 
Сатып алынған мерзімі 
1-
ші жылдың аяғында 
2-
ші жылдың аяғында 
3-
ші жылдың аяғында 
4-
ші жылдың аяғында 
5-
ші жылдың аяғында 
150 000 
150 000 
150 000 
150 000 
150 000 
150 000 

300000 
300000 
200000 
100000 
100000 

42 000 
42 000 
28 000 
14 000 
14 000 

42 000 
84 000 
112 000 
126 000 
140 000 
150 000 
108 000 
66 000 
38 000 
24 000 
10 000 
3. Негізгі құралдардың құнын жеделдетіп есептен шығару әдістері. 
Бұл 
әдістер өндірістік мақсатта пайдаланылатын негізгі құралдардың көптеген 
түрлері пайдаланудың алғашқы жылдарында тиімдірек жұмыс істейді немесе 
жоғарғы өнімділік қабілетін көрсетеді деген пайымдауға негізделген. 
Амортизацияны (тозуды) есептеудің жеделдетілген әдістері:
а) Кумулятивтік әдіс. Бухгалтерлік есептің 16-шы «Негізгі құралдарң 
халықаралық стандартымен бұл әдіс қарастырылмаған.
ә) Азайып отыратын қалдық әдісі. 
Кумулятивтік әдіс
– 
латын тілінен аударғанда - өсу, жиналу деген 
мағынаны білдіреді, яғни сандарды қосу бойынша тозуды есептеу тәсілі 
есептеу коэффициентінің бөлімі болып табылатын, объектінің қызмет ету 
мерзіміндегі жылдар санын қосу арқылы анықталады. Мысалы, автокөліктің 
болжамды қызмет ету мерзімі 5 жыл. Бірінші жылы обектінің бастапқы 
құнының 5/15 бөлігіне амортизация есептеледі.
Екінші жылы 4/15 бөлігіне, үшінші жылы 3/15, төртінші жылы 2/15, 
бесінші жылы 1/15 бөлігіне.
Жыл сайынғы амортизациялау нормасы – бөлімінде жылдар санының 
қосындысы, ал алымында: бірінші жыл үшін - 5, екінші жыл үшін – 4, үшінші 
жыл үшін – 3, төртінші жыл үшін – 2, бесінші жыл үшін – 1 болатын бөлшек 
сан болып табылады. Әрбір бөлшек санды амортизацияланушы құнға (140 
000 теңге) көбейту арқылы жыл сайынғы амортизация сомасы анықталады. 
Төменде (кесте 9.3.) негізгі құралдардың құнын кумулятивтік әдіс 
бойынша есептен шығару көрсетілді.
Кестенің мәліметтерінен кумулятивтік әдіс бойынша есептелген 
амортизация сомасы объектіні пайдаланудың бірінші жылында күрт өсіп 
соңғы жылдарында азайғандығын көреміз.
234 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   203




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет