11-тақырып. Эстетикалық мектеп. «Сөздер және заттар» мектебі. Ареалды (кеңістік) лингвистика.
К.Фосслерге В.фон Гумбольдт пен Б.Кроге идеяларының әсері. Лингвистика – қолданбалы эстетика. Стилистика – универсалды грамматикалық пән. Лингвис-тика және әдебиеттану.Г.Шухард және Р.Мерингер – «сөздер және заттар» мектебінің өкілі. Жас грамматистердің фонетикалық заңдылы-тар туралы теориясына сын. Тілдердің тоғысуы. Ономосиялогиялық зерттеулер. Неолингвистика. Диалектология және лингвистикалық география. Лингвистика-лық үздіксіздік теориясы. Изоглассия. Италян неолингвистерінің еңібектеріндегі лингвистикалық (география мәселелері: М.Бартоли, В.Пизани, Дж.Бонфанте. Субстрат туралы ілім: И.Асколи. В.Пизанидің ареалды лингвистика және тілдік одақтар лингвистикасын салыстыр-малы тарихи зерттеулерде қолдануы.
12-тақырып.ХХ ғ. 1-жартысындағы шетел лингвистикасы.
Жүйелілік-құрылымдық тіл білімінің пайда болу шарттары. Фердинанд де Соссюр еңбектеріндегі жалпы тіл білімі мәселелері: тілдің анықтамасы; тіл мен сөйлеудің арақатысы туралы; сыртқы және ішкі лингвистика; тілдегі синхрония және диахрония; тіл мен сөйлеудегі синтагматикалық және парадигматикалық қатынастар; таңба және таңбажүйесін анықтау; таңба түрлері және олардың қасиеттері. Ф.де Соссюр – лингвистикалық структурализмнің негізін қалаушы. Қазіргі тіл білімінде Ф.де Соссюр – лингвистикалық структурализмнің негізін қалаушы. Қазіргі тіл білімінде Ф.де Соссюр рөлі мен орны. Структуралық мектептер: Прага функционалдық мектебі; Америка дескриптік мектебі; Л.Ельмелевтің глоссематикасы (Копенгаген структура-лизмі); Лондон структуралық мектебі. Структуралық тіл білімінің жетістіктері мен қателіктері.
13-тақырып. Ф.де Соссюр және ХХ ғ. лингвистикасы.
ХХ ғ.1-жартысында жүйелік-құрылымдық тілбілімінң пайда болуы. Ф.де Соссюр тіл мен сөйлеудің қарама-қарсылығы туралы. «Сыртқы және ішкі» тіл білімі туралы ғалым пікірі. Ф.де Соссюр синхрониясы диахрониядан бұрын қоюы туралы. Синтагматика мен парадигматиканың ерекшеліктері. Ф.Соссюр тілдің таңбалық сипаты туралы. Ф.де Соссюр – структурализмнің негізін салушы. Құрылымдық лингвистиканың негізін салушы басқа ғалымдар. Прага лингвис-тикалық үйірмесінің функционалдық лингвистикалық мектеп атауын алу себептері туралы. Америка структуралық мектебінің дескриптік лингвистика атануы. Глоссематика ұғымы және оның сипаты. Лондон лингвистикалық мектебінің Прага мектебімен ұқсастықтары. Ф.де Соссюр бойынша тілдік таңбаның схемасын жасау. Н.с.Трубецкойдың фонологиялық теория-сы. «Схема», «норма», «узус», «фигура», «функция» ұғымдарына лингвистикалық анықтама беру.