Психология
жүктеу/скачать 10,53 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қабылдаудың түтастығы.
Түйсік, жоғарыда айтқанымыз- дай, заттардың жеке қасиеттерінен ақпарат жинауға қажет, ал қабылдауда сол заттардың қарапайым бөлшектері жөніндегі біліістерді біріктіру арқылы тұтастай бейне жаратамыз. Түйсік құрайтын бөліктер өзара өте тығыз эрі күшті бай- ланысқан, мұны біз сезім мүшелерімізге кейбір заттардың бір қасиеті немесе бөлігі ғана эсер етуден-ақ біздің санамызда сол заттың күрделі бейнесі туындайды (мақпал, мәрмәр тас). Мұн- дай танымның негізінде біздің бүрынғы тәжірбиемізде көру мен сипай сезу арасындағы шартты рефлексті қалыптасқан бай- ланыстар жатыр. Тұтастық — қабылдаудың құрылымды болуымен байланыс- ты. Қабылдау көп жағдайда біздің мезеттік түйсінулерімізге тура келе бермейді, эрі сол түйсіктердің қарапайым қосын- дысынан жасалмайды. Адам, әдетте, нақты түйсінуден дер- бестеніп, дерексізденген қорытынды қүрылымды қабылдайды, ал бұл қорытындыға келу біршама уақыт өтуін талап етеді. Егер сіз қандай-да бір әуенді тыңдай қалсаңыз, алғашкы есті- ген нотаңыз келесі нота берілгенше құлағыңыздан кетпей қояды. Әдетте, тыңдаушы үшін эн-күй бірінен соң бірі келетін ноталарымен емес, біртұтас эуенімен мэнді. Қабылдаудың тұтастығы мен қүрылымдығы бейнеленуші қоршаған дүние объективтерінің шындыққа сай өзіндік ерек- шеліктерінен туындайды. жүктеу/скачать 10,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|