Психологиялық жаттығулар жинағы І. ӘРіптестік қарым -қатынас тренингі психологиялық тренинг: ТҮсінігі, тарихы, міндеттері, Ұстанымдары


жаттығу Топ мүшелері шеңбер құрап отырады. Жаттықтырушының қолында доп. Нұсқаулық



бет156/201
Дата23.05.2020
өлшемі1,93 Mb.
#70829
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   201
Байланысты:
Жігітбекова Б.Д.

15 жаттығу Топ мүшелері шеңбер құрап отырады. Жаттықтырушының қолында доп.

Нұсқаулық: «Қазір мен біздің алдымызда тұрған жұмысты бастаймын, кез-келгеніңізге доп лақтырамын да, кез-келген затты айтамын. Допты тосып алған адам бұл затты пайдаланудағы үш қалыптан тыс тәсілді атауы керек. Мысалы, допты лақтыра отырып, мен «балта» деп айтамын. Оны тікелей пайдалану амалымен бірге, үстелдің үстіндегі қағаздардың ұшып кетпеуі үшін басып қоятын зат ретінде пайдалануға болады: балтаны ауыр заттардың ұстаушы ретінде қолдануға болады; оған шпагат жіпті байлай отырып құрылыс жұмыстарында тіктеуіш ретінде пайдалануға болады».

Көптеген заттарды пайдаланудың жан-жақты тәсілдерін пайдалану туралы алдын-ала келісіп аламыз: кез-келген затты сурет салуға, иіскеуге, ұстауға, көп заттарды сыйға тартуға пайдалануға болады.

Сонымен, мен доп лақтырған адам өзіне тиген затқа қатысты қалыптан тыс, дәстүрлі емес үш амалын айтады да, басқа затты атай отыра, келесіге доп лақтырады. Мұқият болайық және жұмыс барысында доп барлығымызда болып шыққандығын қадағалайық.

Бұл жаттығу ең алдымен креативтілік кедергілерін сезінуге бағытталған.

Оның нақты көрініс табуы үшін жаттықтырушы қатысушылардың жылдам әрекет етуге жетелейді, яғни, сыртқы кедергілер тудырады: адамға әсер етуін белсендіре отырып, ішкі кедергілердің басымдығы кезінде байқалатын уақытты шектеу.

Жұмыс барысында әлде кім ұзақ уақыт бойында затты пайдаланудағы кезекті қалыптан тыс түрді атай алмаған сәтте, басқалардың бұл затқа қатысты ұсыныстары бар ма екендігін қол көтеру немесе бас изеу арқылы көрсетуін ұсынуға болады. Топта бір немесе бірнеше варианты бар адамадар болады.

Атқарылған жұмысты талқылау барысында топқа: «Тапсырманы орындау барысында сіз тап болған негізгі қиындықтардың көзі неде?», «Қандай сезімдер туындады және олар жұмыс барысында қалай өзгеріп отырды?», «Жүктелген тапсырманы орындауға не көмектесті?» деген сұрақтар қоюға болады.

Тапсырманы орындау барысында қатысушылар тап болған қиындықтар туралы сөз болған сәтте, жаттықтырушы ең алдымен барлығы бірнеше варианттарды атаған кезде ұзақ уақыт бойы ешнәрсе айтпаған қатысушыларға назар аударып, бұл жағдайға қатысты өз пікірін айтуын өтінуіне болады. Креативтік тренинг тобының бір қатысушы төмендегідей пікір айтқан: «Маған қарап тұрған кезде қандай-да бір ой ойлап табу жеңілдірек. Егер доп менің қолымда болса, мен айтуым керек, және барлығы күтіп тұр, уақыт өте баяу жылжиды».

Шыныменде, көпшілігіміздің бойымызда бала кезімізден қалыптасқан «Өзін күттіруге болмайды» деген ұғым бар. Бұл жағдайда ол әрекет жасай бастайды, және адамның бойында жауаптың еркін түрлеріне кедергі тудыратын шиеленіс пайда болады.

Тапсырманы орындау барысында пайда болатын жағдайлардың қатарынан қатысушылар қобалжуды, қатерленуді, ұялуды атайды. Бағалаудың «барлығы маған қарап тұр және күтуде, мен жауап берген кезде басқалар менен жылдамырақ және жақсы жауап берген сияқты» деген ой туады.

Талқылау барысында креативтіліктің қайткен жағдайда да дұрыс істеуге тырысу («мен жақсы жауап түрін іздегендіктен үндемедім»), қолдауға бағытталу, өзінің бағасын төмендету сияқты ішкі кедергілерін анықтауға болады.

Бұл тапсырманы орындау барысында, өзінің нақты әсерін анықтататын креативтіліктің көрініс табуының сыртқы кедергілеріне уақытша шектеулер (жағдайлық стресс-фактор), бағалау (бұл реакцияны қатысушылар өздерін қоршаған адамға өздері телейді) жатады.

Жаттығу креативтіліктің көрініс табуына қандай шарттар әсер ететіндігін түсінуге мүмкіндік береді.

Сонымен бірге, талқылау барысында, тапсырманы орындауға не әсер еткеніне қатысты ойлар туындайды. Олардың қатарында: заттың пайда болған бейнесінің дәлелсіздігі (мен үлкен люстраны елестеттім, одан кіші әртүрлі материалдардан, әйнекті, өрнектелген плафондарымен, бірақ сол кезде оны пайдаланудың жаңа-жаңа тәсілдері туындай бастады); зат бейнесін саналы түрде өзгерту; топтағы еркін жағдай.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   201




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет