Razdel1 1 Кәсіпорын –нарықтық экономиканың негізі ретінде


)Еңбек өнімділігін анықтау әдістері



бет12/37
Дата01.03.2023
өлшемі489,79 Kb.
#170578
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   37
Байланысты:
Ekonomika Baza

16)Еңбек өнімділігін анықтау әдістері.
Еңбек өнімділігі - тірі еңбектің нәтижелігін сипаттайды. Еңбек өнімділігін үздіксіз өсіру – өндірісті кеңейтудің және ішкі жалпы өнімді өсірудің бірден-бір қайнар көзі болып табылады.
Кәсіпорындағы еңбек өнімділігі келесі көрсеткіштермен сипатталады:

  • өңдірумен (ПТ) – уақыт бірлігінде шығарылған өнім көлемі:



  • еңбек сіңіргіштікпен – өнім бірлігін шығаруға қажет уақыт:


Іс жүзінде еңбек өнімділігін келесі формула бойынша есептейді:

Іс жүзінде еңбек өнімділігін келесі формула бойынша есептейді:

Еңбек өнімділігін келесі үш әдіспен есептейді:

  1. Натуралдық: Nt – өнім натуралдық өлшем бірліктермен анықталады. Артықшылығы – қарапайымдылығы, көрнекілігі. кемшілігі – бір түрлі өнімге ғана қолдануға болады.




  1. Ақшалай: өнім ақшалай түрде анықталады.


Nч – таза өнім. артықшылығы – Есептеуі оңай, барлық өнім түрлерін және жағдайларды есебке алады. Кемшілігі – инфляцияның әсерінен еңбек өнімділігінің өзгеруін дәл анықтауға болмайды.

  1. Еңбекті: орындалған жұмыстарды еңбек-сағаттармен есептейді.

мұндағы Qi – i-й жұмыс түрінің көлемі
ti – i-й жұмыс түрінің еңбек сіңіргіштігі.
Артықшылығы – барлық өндіріс түрлерінде қолданылады, өнім өңдіру нормасын есептеуге болады, бірақ көрнекі емес.
Жұмыс уақытының қолданылатын бірлігіне қарай еңбек өнімділігі келесі болуы мүмкін:

  • Сағаттық:

, мұндағы Т – жұмыс істелінген адам-сағат саны


  • Күндік:

, мұндағы Т – жұмыс істелінген адам-күндерінің саны

  • Жылдық:


Еңбек өнімділігінің өсуін анықтау үшін үнемделген жұмысшылар санын табады:


Еңбек өнімділігіне көптеген факторлар әсер етеді: экономикалық, ұйымдастырушылық, технологиялық, техникалық, басқарушылық, психологиялық. Осы факторларды кез келген өндірісте кәсіпорын жетекшілері қолдануға тиіс және олардың ішінен ең тиімдісін анықтап, іске асыруы қажет.


#



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   37




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет