ҚOPЫТЫНДЫ Белгісіз зaттың химиялық құpaмын aнықтayдың қaзіpгі зaмaнғы қoғaм өнеpкәсібінде технoлoгиялық пpoцестеpді сayaтты қoлдaнy үшін үлкен пpaктикaлық мaңызы бap, мұндa көбінесе шикізaттaғы жaғымсыз қoспaлapдaн тyындaйтын aқayлapдың aлдын aлy үшін тұpaқты бaқылay еpекше мaңызды.
Заттың сапалық құрамын хроматографиялық әдіс көмегімен, тәжірибе кезінде алынған хроматографиялық параметрлер мен құрамдас бөліктердің ұқсас параметрлері бойынша анықтауға болады. Сондай-ақ қоспа ішіндегі құрамдас бөлікті жіктеп алып, басқа физикалық және химиялық әдістер арқылы да жүзеге асыруға болады. Бұл әдістерге тән хроматографиялық сызба суретте көрсетілген. Қоспа хроматограммасын алған кезде оның сапалық құрамын анықтау үшін әрбір шоқтықтың ұсталу уакытын айқындау керек, яғни сынаманы енгізген сәттен оның детекторда көріну сәтіне дейінгі уақыт.
Сапалы талдауда бояудың пайда болуы немесе жоғалуы, тұнбаның бөлінуі немесе еруі, газдың пайда болуы және т.б. байқалатын оңай орындалатын, тән химиялық реакциялар қолданылады. реакциялар мүмкіндігінше селективті және жоғары сезімтал болуы керек. Сулы ерітінділердегі сапалық талдау иондық реакцияларға негізделген және катиондарды немесе аниондарды анықтауға мүмкіндік береді.
Сапалы талдаудың негізін қалаушы Р. Бойль болып саналады, ол химиялық элементтер туралы бұл түсінікті күрделі заттардың ыдырамайтын негізгі бөліктері ретінде енгізді және өз уақытында белгілі барлық сапалық реакцияларды жүйеледі.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ Құлажанов Қ.С.Аналитикалық химия: II томдық оқулық . II - том. Оқулық. Алматы:«ЭВЕРО» баспаханасы, 2005. - 464 б.
«Аналитическая химия. Химические методы анализа», Москва, «Химия», 1993 г.
Основы качественного анализа : / Е. В. Радион, Н. А. Коваленко. – Минск: БГТУ, 2012. – 74 с.
Бірімжанов Б.А., Нұрахметов Н.Н.//Жалпы химия Оқу құралы. - Алматы: Ана тілі, 1991 - 640 б.