РәСӘй халыҡтары телдәре диалектологияһының КӨНҮҘӘк мәСЬӘЛӘЛӘре XVIII бөтә Рәсәй фәнни конференция материалдары


ДИАЛЕКТ ШАРТТАРЫНДА БАШ ОРТ ТЕЛЕН



Pdf көрінісі
бет63/200
Дата18.04.2023
өлшемі2,67 Mb.
#174842
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   200
Байланысты:
Dialectology-2018

ДИАЛЕКТ ШАРТТАРЫНДА БАШ ОРТ ТЕЛЕН 
Ҡ
(ТУҒАН ТЕЛ БУЛАРА ) У ЫТЫУ
Ҡ
Ҡ
Башкирский язык богат уникальными диалектами и говорами. В статье рассматриваются вопросы
преподавания башкирского языка как родного в русскоязычных школах в условиях диалекта. Воспитание
культуры речи учащихся средней школы в условиях диалекта рассматривается как проблема методики
обучения башкирскому языку. Обосновывается важность развития литературной речи учащихся. Намечены
пути совершенствования культуры речи школьников на родном языке.
Ключевые слова:
 башкирский язык, литературная речь, методика обучения, преподавание, диалекты,
методы.
TEACHING THE BASHKIR LANGUAGE IN DIALECT CONDITIONS. 
The article deals with the teaching of
the Bashkir language as a native language in the Russian-language schools. The upbringing of the speech culture of
secondary school students in dialect conditions is seen as a problem in the methodology of teaching the Bashkir
language. The importance of the development of students' literary speech is grounded. The ways of improving the
speech culture of schoolchildren in their native language are outlined. 
Keywords:
 Bashkir language, literary speech, teaching methods, teaching, dialects, methods.
Ошо киң донъяла саф алтындай
Башҡорт иле, башҡорт ерҙәре;
Беҙҙең күңелдәрҙең иң түрендә
Башҡорт һүҙе, башҡорт көйҙәре.
Р. Шәкүр
Балаларҙың әҙәби телдә дөрөҫ һөйләргә һәм яҙырға өйрәтеү уларҙың телмәр
культураһын тәрбиәләү һәм артабан камиллаштырыу эштәренән башлана. Шуға ла
уҡытыусы алдында уҡыусыларҙың телмәрендәге диалект хаталарҙы алдан күрә белеү,
иҫкәртеү һәм уларҙы бөтөрөү бурысы тора. Бының өсөн мәктәп программаһында махсус
74


сәғәттәр бүленмәгән, дәрестәр ҡаралмаған. Шулай ҙа, уҡыусыларҙың телмәрендә төрлө
диалект хаталарҙы булдырмау йүнәлешендә эшләргә кәрәк. Был эште башҡорт теленең
«Фонетика. Графика. Орфоэпия. Орфография» бүлектәрен өйрәнеү дәрестәрендә
ойошторорға мөмкин. Телмәр культураһын формалаштырыу, уҡыусыларҙың һөйләү һәм
яҙыу телмәрен үҫтереү буйынса эш эҙмә-эҙлекле алып барылырға тейеш. 
Әҙәби телдең фонетик нормаларына өйрәтеү дәрестәрендә өн менән хәрефтең
айырмаһын конкрет миҫалдар нигеҙендә аңлатыу, уҡыусыларҙың телмәре менән дикторҙың
йәки уҡытыусының телмәрен сағыштырыу, анализлау кеүек эштәргә таянырға тура килә.
Әҙәби телмәр үрнәгенә таянып, төрлө орфоэпик ҡағиҙәләр сығартыу диалект хаталар өҫтөндә
эште йәнләндереп ебәрәсәк. Һөйләүсенең телмәрендә осраған
урманнар, таңнар, һәҙер,
ҫыйыр, ҫарыҡ
һ.б. һүҙҙәрҙә 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   200




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет