Ресей және Кеңес мемлекеттерінің тарихы
жүктеу/скачать 3,54 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 20 ғасырдың басындағы соғыс және революция жылдарындағы Россия. 1-сұрақ
| 23 кредит сағат
№ 16 дәріс Тақырып: 1905-1907 ж.ж. тұңғыш орыс революциясы және Ресей парламентаризімінің қалыптасуы. Дәрістің мазмұны:1905-1907 ж.ж. революцияның алғышарттары мен себептері; Саяси партиялардың қалыптасуы. П.А. Сталыпин реформасы.1906 ж. І Дума сайлауы және оның құрамы. ІІ Мемлекеттік Дума және оның құрамы. 20 ғасырдың басындағы соғыс және революция жылдарындағы Россия. 1-сұрақ Бірінші буржуазиялық демократиялық революцияның себептері, сипаты, ерекшеліктері 1905-1907 жж. революция әлемдік революциялық процесстің құрамдас бөлгі. Жаңа тарихи жағдайда Бұл революция әлемдік буржуазиялық және ұлт-азаттық революциялардың 2-ші дәуірінің бастамасы болып. Шығыс елдерін де қамтыды Революцияның себептерін біз капиталистік, индустриялық қоғамңың қалыптасуының жалпы заңдылықтарынан және Росссияның тарихи жолының ерекшеліктерінен іздейміз. Әлемнің барлық елдерінде феодалдық агарарлық қоғамның капиталистік қоғаммен ауысуы көп жағдайда абсолюттік режимдерді күйретумен немесе монархияны формальді түрде сақтай отырып жаңа саяси модельге бейімделу жолымен жүрді. Россияның ерекшелігі патша үкіметінің мазмұны капиталистік реформаларды амалсыздан жүргізе отырып, саяси құрылыстың эволюциясын өте жәй жүзеге асыру болды. Бұл консервативтік саяси қондырманың, прогрессивті қоғамдық дамудың мүдделеріне қайшы келіп қалыптасқан әлеуметтік экономикалық проблемаларды шешуге мүмкіндік бермеді сөйтіп революцияның себебіне айналды. Россиядағы империализм даму сатысы әр-түрлі қарама-қайшылықтарды туғызды; еңбек пен капитал арасындағы өрлей дамыған капитализм мен феодалдық крепостниктік қалдықтардың, дамыған өнеркәсіп аудандар мен артта қалған аудандар қарама-қайшылықтары және қайшылықты одан әрі үдете түскен фактор - самодержавиялық биліктің саяси, рухани, және ұлттық қанау жүйесі болды. Россиядағы саяси дағдарыстың шиеленісіп, революцияны жақындата түскен тағы бір жағдай 1900-1903 жж әлемдік экономикалық дағдарыс және 1904-1905 жж орыс-жапон соғысы болды. Экономикалық дағдарыс барысында 3000 астам өнеркәсіп орындары жабылып, 200 мыңдай адам жұмыссыз қалды. Бұл стачкалар мен демонстрациялардың орсан зор толқынын туғызды. «Революцияны тежеудің басты амалы кішігірім жеңіспен аяқталатын соғыс» деп есептеген. Патша үкіметі соғыстан ойсырай жеңілді. Соғыс барысында Россия 50 мың жауынгерінен айрылып, соғыстың әрбір күніне 3000000 сом шығын шығырды. 1904 жылдың күзінде Петербург, Иваново – Вознесенск, Нижний Новгород және Кавказда демонстрациялар мен стачкалар ұйымдастырылды, бұл Баку жұмысшыларының 1904 жылы желтоқсандағы жаппай саяси стачкасына айналып, армияны да қамти бастады. 1904 ж. желтоқсанда полиция департаментінің мәліметі бойынша Россияның 58 қалаларынада солдат көтерілістер болды. 1900-1904 жж. елде 1088 шаруа қозғалыстары болып 1895-1900 жж. жағдайдан үш есе асып түсті. Жаппай бұқаралық қозғалыс демократиялық интеллигенцияға да әсерін тигізді. 1904 ж. шілде айында ішкі істер министрі болып П.Д. Святополк-Мирский тағайындалды. 1904 ж. 6-9 қараша айында Петрбургте земство және қала қайраткерлерінің съезі өтті. Съезд тұңғыш рет мемлекеттік құрлысқа толық өзгерістер еңгізу туралы резолюция қабылдап, түбегейлі өзгеріссіз елдің одан әрі даму мүмкіндігі жоқ екендігін және азаматтық құқықсыз қоғамның, Россияның тоқырап, күйрейтіндігі әбден мүмкін екендігін ескертті. 1924 ж. қарашада Светополк Мирский патшаға саяси бағдарлама туралы баяндама даярлады. Бұл баяндамада самодержавиямен саяси билікті одан әрі сақтай отырып, белгілі бір деңгейде либералдық өзгерістер жүргізу қажеттілігі ескертілді. 1904 ж. 14 желтоқсанда патшаның бірқатар демократиялық өзгерістер енгізетіндігі туралы Жарлығы шықты. Жарлықта шаруаларға басқа да сословиелермен қатар правалар беретіндігі туралы және земство, қала мекемелердің праваларының кеңейтілетіндігі туралы, жұмысшыларға мемлекеттік сақтандыру т.б. демократиялық жаңалықтар енгізілетіндігі туралы айтылды. 1905-1907 жж. революцияның басы 1905 жылға 9 қаңтардағы «Қаңды жексенбі» болып есептелінеді. Қысқы сарай алаңына 150 мыңдай жұмысшы демонстрациясын атқылау бүкіл Ресей қоғамын қозғалысқа әкеліп, 1905 ж. қаңтардағы ереуілдерге 444 мыңдай адам қатынасты. 2,5 ж. созылған революция басталды. Каталог: dmdocuments dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 15 сағ. Емтихан 4 Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Әдеби өлкетану Преподаватель Ақболатов Айдарбек Ахметұлы Вопросы: Вопрос №1 dmdocuments -> 2009ж. «Қазақ филологиясы» кафедрасы dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 5 сағ. СӨЖ 15 сағ. Емтихан Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Жаратылыстану математикалық факультет dmdocuments -> Барлығы – 45 сағат dmdocuments -> 2007ж. Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы dmdocuments -> Қазақ филологиясы кафедрасы 050205 dmdocuments -> Барлығы – 90 сағат жүктеу/скачать 3,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|