Республикалық басылым білім жолы
БИОЛОГИЯ ПӘНІН ОҚЫТУДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ БІЛІМІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ
жүктеу/скачать 0,66 Mb. Pdf көрінісі
|
№-02-40-2023
| БИОЛОГИЯ ПӘНІН ОҚЫТУДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ БІЛІМІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ
ЮНУСМЕТОВА НИЛУФАР АБИТБЕКОВНА Шымкент қаласы № 11 ЖОББМ биология пәнінің мұғалімі Жоғары сынып оқушыларының білімін қалыптастыруда мультимедиялық технологияларды пайдалану даярлығы қалыптастырылғандығының өлшемдері ретінде мотивациясы (қызығушылығы, ұмтылысы, т.б.), мультимедиялық технологияларға қатысты білімдері, технологиялық қызметтерді орындауы алынды. Осы өлшемдерді басшылыққа ала отырып, модельдің негізінде жоғары сынып оқушыларының мультимедиялық технологиялар негізінде білімін қалыптастырудың төрт деңгейі анықталды, олар: жоғары, жеткілікті, орта, төменгі деңгей. Жоғары деңгей: технологиялық білімге деген ынта-ықыласы, талпынысы жоғары, білімдері шыңдалған, өздігінен дербес ізденеді, мультимедиялық технологиялардың жетістіктеріне қажетті тұрғыда талдау береді, қазіргі заманауи коммуникациялық құралдарымен еркін байланыс жасайды. Интернетті жетік меңгерген; мультимедиялық технологиялардың білімді қалыптастырудағы қажеттілігін өте жақсы түсінеді; компьютер арқылы оқудың мүмкіндігін жетік меңгерген, өзінің компьютерлік білімін білім алудағы іс-әрекетте пайдаланады. Жеткілікті деңгей: білімді меңгеруге деген қызығушылығы, білімі бар; мультимедиялық технологиялар бойынша мәліметтерді өңдеуде, әртүрлі ақпарат көздерін іздеуді біледі; мультимедиялық технологиялардың қажеттілігін түсінеді; технологиялық, компьютерлік білімінің мүмкіндігін меңгерген, өзінің компьютерлік білімін білім алудағы іс-әрекетте пайдаланады. Орта деңгей: білімді меңгеруге ерекше ұмтылысы байқалмайды, білімі жеткіліксіз; мультимедиялық технологиялар саласынан білімі таяз; мультимедиялық технологиялардың қажеттілігін түсінуде өздігінен ішінара ізденеді, компьютердің мүмкіндігін түсіне бермейді, мультимедиялық технологияларды игеруде кездескен мәселелерді өздігімен шешуде қиналады, мультимедиялық технологияларды оқыту үдерісінде пайдалану мүмкіндіктерін мұғалімнің көмегімен жүзеге асырады. Төмен деңгей: білімді меңгеруге қиналады, білімі нашар; мультимедиялық технологиялардың көмегімен мәліметтерді өздігімен өңдей алмайды; мультимедиялық технологиялардың қажеттілігін түсіне бермейді, өз білімін компьютер арқылы оқудың мүмкіндігін және қажеттілігін білмейді; мультимедиялық технологияларды оқу үдерісінде пайдаланудың мүмкіндіктерін түсінбейді және білім алуда пайдалана алмайды. Жоғары сынып оқушыларының мультимедиялық технологиялар негізінде білімін қалыптастыру педагогикалық жүйеде жүзеге асады. Кез-келген жүйе, соның ішінде жоғары сынып оқушыларының мультимедиялық технологиялар негізінде қалыптастыру жүйесі де белгілі бір шарттарды орындағанда ғана тиімді жүзеге асады. Сол себепті оны тиімді жүзеге асырудың шарттарын анықтап алу қажет. Біздің өз зерттеуімізде, педагогикалық шарттарды жоғары сынып оқушыларының мультимедиялық технологиялар негізінде білімін қалыптастыруда жоғары деңгейге жетуін қамтамасыз ететін, өзара байланысқан және өзара әрекеттесуші педагогикалық үдерістер кешенінің өлшемі деп түсінеміз. Осыған орай, жоғары сынып оқушыларының мультимедиялық технологиялар негізінде білімін қалыптастыру мақсатында педагогикалық шарттарды анықтаймыз. Бұл біріншіден, жоғары сынып оқушыларының мультимедиялық технологиялар негізінде білімін қалыптастырудың өлшемдері мен көрсеткіштерін, екіншіден, білімін қалыптастыру жүйесінің құрылымын және осы даярлықты қалыптастыруды қамтамасыздандыратын педагогикалық шарттарды (қажетті, жеткілікті) анықтауға көмектеседі. Жоғары сынып оқушыларының мультимедиялық технология негізінде білімін қалыптастырудың педагогикалық қажетті шарттарына: мақсаты (қоғамның заманауи талаптарына орай мультимедиялық технологияларды оқыту), оқушы (оқуға ынтасы мен ықыласы), мұғалім (мультимедиялық технологияларды оқытуға білімі, іскерлігі), оқыту мазмұны (оқулық, арнайы курс, әдістемелік нұсқаулары), оқыту әдістері (ауызша, көрнекі, практикалық; оқу және оқыту және т.б.), ұйымдастыру формалары (кеңесші, репетитор, мұғалім-оқушы, оқушы-оқушы), нәтиже (мультимедиялық технологияларды білімін қалыптастыруға даяр оқушы) жатады. 5 «БІЛІМ ЖОЛЫ НҰРЛЫ ЖОЛ» Республикалық журнал. Куәлік № KZ37VPY00015077 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Ал, біздің қарастырып жоғары сынып оқушыларының мультимедиялық технология негізінде білімін қалыптастырудың педагогикалық жеткілікті шарттарында орындалуды қажет ететін: 1) жоғары сынып оқушысының тұлғалық субъективтік көзқарасын іс-әрекеттерде оның мультимедиялық технологияларды пайдалануға даярлығын қалыптастыру үдерісінде өзектендіру (оқушының білім алуда мультимедиялық технологияларды пайдаланудағы тұлғалық жетістіктерін ынталандыру, проблемалық оқыту жағдайын жасау, бейімдеу, өздігінен мультимедиялық технологияларды пайдалануға бағдарлау); 2) жоғары сынып оқушысының кәсіби іс-әрекеттерде мультимедиялық технологияларды пайдалануға даярлығын қалыптастыру үдерісіндегі басқаруды және өзін-өзі басқаруды жылдамдату (мұғалім мен оқушының АКТ-ны оқыту үдерісінде пайдалану даярлығын қалыптастыруды мақсаттандыру, педагогикалық үдеріс субьектілерінің өзара әрекеттік жүйесін қолдану); 3) оқыту үдерісінде технология пәні бойынша мультимедиялық технологияларды пайдалану теориясы мен практикасындағы оқу материалын құрылымдауды модульдік технологиялау (оқытуда модульдік технологияны қолдану, модуль түрінде берілген оқу бағдарламасымен оқушының өздігінен жұмыс істеу қабілетін дамыту, оқу материалының мазмұнын модульді меңгеруге бейімдеу, оқушының өздігінен жұмыс жасауын қадағалау, оқу әрекетінің тиімділігін артыру) мәселелер қарастырылады. Ақпараттық технологиялардың әлеуеті жоғары сынып оқушыларының білімін жетілдірудің шынайы мүмкіндіктерін ашып көрсетеді. Атап айтсақ, оқу үдерісінде мультимедиялық технологияларды іске асырудың жүйелі ғылыми-әдістемелік жолын анықтайды; оқушылардың практикалық іс-әрекетінде мультимедиялық технологияларды пайдаланудың әдістемесін жасайды; мұғалімдердің ақпараттық технологияларды меңгеру және оқу үрдісінде пайдалану бойынша кәсіби біліктерін жетілдіреді; оқушылардың білім, білік, дағдысын қалыптастыру арқылы мультимедиялық технологияларды тиімді пайдалануға үйретеді; оқу орындарының материалдық-техникалық базасын нығайтады. Жоғары сынып оқушылары мультимедиялық технологиялардың ықпалымен өздерінің біліміне қажетті (компьютердің көмегімен оқу және жазу, санау және сурет салу, ақпаратты іздеу, бағдарламалармен жұмыс істеу, ақпараттық-компьютерлік технологияларды пайдалану және т.б.) білім, біліктерін және дағдыларын қалыптастырады. Ғылыми-педагогикалық әдебиеттерге жасаған талдау да формалар мен әдістердің ұйымдасқан жүйесін оқу-танымдық, зерттеушілік әрекеттерге және педагогикалық практикаға негіздеп жүргізу қажеттігін көрсетті. Компьютерлік аудиторияларда өткізілетін сабақтарда, практикалық семинарларда, лабораториялық сабақтарда, жеке әдісемелік тақырып тармен жұмыс істеу Түсіндірмелі–көрнекілік, проблемалық баяндау, іскерлік ойындар, іздеу, шығармашылық баяндамалар, проблемалық жағдайларды талдау. Ғылыми-зерттеу іс-әрекеті Проблемалық сабақтар, проблемалық практикумдар мен семинарлар, ғылыми-зерттеу тақырыптарымен жұмыс, оқу коммуникациялық жобалары, оқушының өздігінен бетінше жұмысы, конференциялар Ішінара-ізденіс, зерттеу, шығармашылық баяндамалар, оқу-зерттеу ойындары, жобалау әдістері, кішігірім зерттеу. Жоғары сынып оқушыларының ақпараттық технологияны білімді қалыптастыру әдістемесін жетілдіру мақсатында біз сонымен бірге оларға «Киімді конструкциялау мен модельдеуге» оқытуда қолданылатын виртуалдық жұмысты қолданамыз. Сабақтың міндеттері: жоғары сынып оқушыларын мультимеиялық технологияның негізгі құрылымдарын қолдана білуге үйрету; сол арқылы оқушыларды ақпараттық технология құрылғыларын таныстыру, әдіс қолданысын жетік білу арқылы технология пәнін қажетті машықтарды практикалық тұрғыда шешу іс-әрекеттерін қалыптастыру және білімді автоматты түрде дербес компьютер көмегімен шығаруға дағдыландыру. Оқушыларды қарапайым математикалық модельдердің, компьютерлік бағдарламалардың көмегімен мультимедиялық технологияның тиімді әдістерін пайдалана білуге, тиімді нәтиже алуға, оларға талдау бере білуге үйрету. 6 «БІЛІМ ЖОЛЫ НҰРЛЫ ЖОЛ» Республикалық журнал. Куәлік № KZ37VPY00015077 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ жүктеу/скачать 0,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|